Wat mij het meest heeft geholpen tijdens het herstellen van mijn eetstoornis, was het herkennen van terugkerende patronen. Dit kan lastig zijn, want het vergt veel inzicht en zelfkennis om die patronen te (h)erkennen én actie te ondernemen. 

In totaal heb ik twee keer een terugval gehad. Nu ik hier zo aan terugdenk, kwam ik elke keer wat dieper bij de 'kern' van mijn eetstoornis. Zo leerde ik mezelf steeds beter kennen en leerde ik zo ook dat mijn gedragingen ergens vandaan kwamen. Dat was een heel waardevol inzicht, maar toch bleef ik 'zwichten' voor het compensatiegedrag wanneer het even tegenzat. Ik kon het 'herstelde leven' maar even volhouden; bij het minste of geringste kwamen de gedachten weer terug. Hoe ga je om met die terugkerende patronen die je weer richting de eetstoornis duwen? 

Bron foto

Een terugval is niet hetzelfde als triggers ervaren. Wél kan het zo zijn dat het niet goed kunnen omgaan met deze triggers uiteindelijk een terugval als gevolg hebben. Om dat te willen voorkomen, kan het belangrijk zijn om in kaart te brengen wat voor jou eventuele triggers kunnen zijn (denk aan alleen thuis zijn, een 'life event' zoals een overlijden of misschien wel de posters bij de bushalte die een nieuw afslankmiddel promoten) en hoe je hier op een gezonde manier mee om kunt gaan. Vandaag wil ik je wat tips geven die mij hielpen bij dit soort momenten. Momenten waarin de eetstoornis makkelijk weer achter het stuur kan kruipen. Hopelijk blijf jij met deze tips zelf de baas.

Wat kun je zelf doen:

Bewustwording

Het klinkt zo heerlijk abstract en in zekere zin is het dat denk ik ook. Tijdens mijn eetstoornis deed ik veel op de automatische piloot. Ik wilde vooral niet voelen, niet in het moment zijn. Juist het vermijden hiervan hield mijn eetstoornis in stand. Het stellen van kritische vragen zorgde ervoor dat ik wat meer met het moment zelf bezig kon zijn, zonder deze alleen achteraf te evalueren. Dit soort vragen hebben mij hierbij geholpen:

• Wat maakt het dat ik hierin (steeds) terugval? Is er een aanleiding of gevoel dat (misschien opnieuw) terugkomt?
• Wat geeft het mij om te handelen vanuit een eetstoornis? Is dit rust, veiligheid of misschien iets anders?
• Wat zegt dit eigenlijk? Wat heb ik eigenlijk nodig? Waar heb ik behoefte aan?
• Is er iets wat ik voor mezelf kan doen zonder terug te vallen in destructieve gedragingen? Kan ik iemand bellen? Of wil ik juist wat rust?

Ik had deze vragen in mijn dagboekje en mijn telefoon opgeschreven zodat ik er snel bij kon als ik een trigger ervoer. Op die manier kon ik wat meer 'aarden' en écht voelen wat het met me deed, zonder op de automatische piloot terug te vallen in eetgestoord gedrag.

Het stukje bewustwording hierin komt ook vooral kijken bij de manier hoe je kiest om ermee om te gaan. Dit is iets dat namelijk kan verschillen, dat hangt van de situatie en van jouw behoeftes af. Ik denk dat het een heel grote (en mooie!) stap is als je dit ook kunt toepassen. Écht kunt voelen waar je behoefte aan hebt en hier naar kunt handelen.

Houd een dagboek bij

Ik merkte, door het opschrijven van deze vragen, dat het schrijven an sich me wat overzicht en rust gaf. Ik vond het prettig om mijn hoofd 'leeg' te maken en alles voor me op papier te zien. Hierdoor begon ik met het bijhouden van een dagboek. Een tijd geleden schreef ik hier al de blog 'Bullet journal bij paniek' over. In deze blog vertelde ik dat het me destijds hielp om een dagboekje bij te houden wanneer ik paniek ervoer of angstig was. Ik hield hierin bij hoe ik me voelde, of zich bepaalde triggers hadden voorgedaan en hoe ik hiermee omging. Het bijhouden van mijn gevoelens en gedachtes werkte voor mij heel goed. Ik vind het soms moeilijk om dingen van een afstand te bekijken, zo ook bij mezelf. Door het op deze manier op te schrijven, lukte het me veel beter om bepaalde patronen te herkennen. Manieren hoe ik op iets reageerde bijvoorbeeld. Hierdoor werd het voor mij ook makkelijker om dit wat meer vóór te zijn, juist omdat ik wat beter wist hoe ik in elkaar zat.

Wil je hier graag wat feedback bij? Je kunt ook een dagboekje beginnen op ons forum. Hier kunnen andere leden, redactieleden en onze ervaringsdeskundige vrijwilligers met je meedenken. Soms kan het namelijk juist fijn zijn als er anderen met je meekijken, dingen teruggeven of zaken benoemen die jij misschien minder snel zelf ziet, omdat je er middenin zit. 

Wees eerlijk

Een eetstoornis komt vaak met veel schaamte. Ik schaamde me ervoor dat ik een eetstoornis had, dat ik me zo gedroeg, dat ik angsten ervoer en dat het me niet lukte om hier zelf uit te raken. Proud2Bme mede-oprichter Scarlet schreef hier een tijd geleden de blog 'Ik schaam me als eet' over. Hierin bespreekt ze wat voor rol schaamte had tijdens haar eetstoornis. Misschien is dit voor jou ook wel herkenbaar. Ik vond het heel lastig om me hier overheen te zetten en deze schaamte weerhield me er ook van om écht naar mezelf te kijken. Echt eerlijk te zijn. Ik stak liever mijn kop in het zand, dan dat ik in de spiegel keek. Toch bleek dit stukje vermijding juist mijn herstel in de weg te zitten. Ik ging mijn problematiek liever niet aan, waardoor de patronen zich bleven herhalen. Ik wist het, maar wilde het niet zien, waardoor ik er ook geen actie op kon ondernemen. 

Geef niet op

Ik hoop dat het je lukt om die patronen en de oorzaak van jouw gedrag en reacties wat beter in kaart te brengen. Dit is een proces dat tijd kost, dat veel van je vraagt, maar het is ook een proces waar je veel voor terugkrijgt. Houd vast aan de overwinningen onderweg en probeer jezelf op een milde manier te herpakken als het even tegenzit. Herstellen komt met pieken en dalen; het is niet erg als je af en toe even neervalt. Hopelijk mag je vooral ervaren dat je de kracht hebt om uit je patronen te stappen en ook hieruit te raken.

Fall down seven times, stand up eight

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.