Heb ik recht op een uitkering?

 

Als je als gevolg van een eetstoornis of andere psychische problemen niet kunt werken, dan is de kans groot dat je jezelf weleens hebt af gevraagd of je recht hebt op een uitkering. Deze vraag is echter niet zo makkelijk te beantwoorden. Op het internet is heel veel informatie hierover te vinden maar toch hangt heel veel eigenlijk af van je persoonlijke situatie. Daarnaast zijn er nu eenmaal heel veel regeltjes, veel verschillende soorten uitkeringen en bovendien veranderen alle regels, uitkeringen en de manier waarop alles wordt uitgevoerd nogal eens. Grote kans dat je door de bomen het bos niet meer ziet.

In deze blog probeer ik je zo goed mogelijk uit te leggen welke uitkeringen er zijn, voor zover deze relevant zijn voor mensen met psychische problematiek, wanneer je hier recht op hebt en wat je moet doen om hiervoor in aanmerking te komen. Dit betekent echter niet dat je op basis van deze informatie er helemaal vanuit kunt gaan dat je wel of niet recht hebt op een uitkering. Zoals ik hierboven al schreef hangt dit vaak van meerdere factoren af. Wel krijg je aan de hand van deze informatie wat meer inzicht en duidelijkheid.


Bron

Als eerste is het belangrijk om bij jezelf na te gaan wat precies maakt dat je niet werkt. Kun je bijvoorbeeld geen baan vinden nadat je je studie hebt afgerond, ben je wel aan het werk maar zijn er problemen waardoor je ziek bent (geworden) of ben je al lange tijd niet in staat om te werken? Afhankelijk hiervan kun je eventueel in aanmerking komen voor een specifieke uitkering. Het UWV, de organisatie die in principe vrijwel alle uitkeringen verstrekt, verdeelt dit in een aantal onderdelen.

• Werkloos
In dit geval heb je simpelweg geen werk. Dit kan natuurlijk allerlei oorzaken hebben. Veel mensen hebben een goede opleiding gedaan maar komen nadien alsnog niet aan het werk. Ook zijn er mensen die jaren bij een bedrijf hebben gewerkt en daarna door reorganisatie ontslagen worden en als gevolg hiervan thuis komen te zitten. Soms wordt een contract simpelweg niet verlengd. In alle gevallen heb je in ieder geval geen baan en kun je, als je aan bepaalde eisen voldoet, in aanmerking komen voor een WW-uitkering, waarbij WW staat voor Wet Werkloosheid.

De voorwaarden voor een WW-uitkering zijn als volgt:
♦ Je bent verzekerd voor werkloosheid
♦ Je verliest minimaal vijf uur per week
♦ Je bent beschikbaar voor betaald werk
♦ Je hebt in de laatste 36 weken minimaal 26 weken gewerkt
♦ Je hebt geen schuld aan de werkloosheid

Op de website van het UWV kun je meer lezen over deze voorwaarden en wordt bovendien uitgelegd hoe je precies een WW-uitkering aan kunt vragen.

• Zwanger
Krijg je een kind, dan heb je recht op zwangerschaps- en bevallingsverlof en een zwangerschapsuitkering. Deze uitkering wordt de WAZO genoemd. Als je een werkgever hebt dan kan deze dit voor je aanvragen. Heb je een uitkering, dan kun je bij het UWV een aanvraag doen.

• Arbeidsbeperkt
Bij het UWV wordt gesproken van arbeidsbeperkt als je kampt met een ziekte of handicap waardoor het arbeidsvermogen (de mogelijkheden om te werken) beinvloed wordt. Indien je niet of minder in staat bent om te werken als gevolg van deze ziekte of handicap, kom je in sommige gevallen in aanmerking voor een Wajong-uitkering. Wajong staat voor Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten.

Het arbeidsvermogen wordt getoetst op vier criteria:
♦ Je bent in staat een taak uit te voeren binnen een organisatie
♦ Je hebt basale werknemersvaardigheden zoals het houden aan afspraken
♦ Je kunt minimaal 1 uur aaneengesloten werken zonder intensieve begeleiding
♦ Je bent tenminste vier uur per dag belastbaar.

Als je in aanmerking wil komen voor een Wajong-uitkering, die sinds januari 2015 behoorlijk vernieuwd is, dan moet je in ieder geval voldoen aan de volgende voorwaarden:
♦ Je hebt nu en in de toekomst geen mogelijkheden meer om te werken
♦ Je hebt op je achttiende een langdurige ziekte of handicap
♦ Je kreeg na je achttiende en voor je dertigste een langdurige ziekte of handicap. In het jaar voordat je dit kreeg, volgde je minimaal zes maanden een opleiding.
♦ Je woont in Nederland
♦ Je volgt op dit moment geen opleiding.

Als je een arbeidsbeperking hebt als gevolg van ziekte of handicap en je wil weten of je mogelijk in aanmerking komt voor een Wajong-uitkering, dan kun je bij het UWV een Beoordeling arbeidsvermogen aanvragen. Het UWV gaat dan beoordelen in hoeverre je in staat bent om te werken. In sommige gevallen blijkt dan dat je recht hebt op een uitkering en soms is er toch spraken van arbeidsvermogen. Dan krijg je in veel gevallen een Indicatie Banenafspraak. Je komt dan in aanmerking voor banen die speciaal zijn voor mensen met een ziekte of handicap.


Bron

• Ziek
Ben je ziek, dan zijn er veel verschillende situaties denkbaar. In hoeverre je recht hebt op een uitkering is als eerste afhankelijk van hoe lang je al ziek bent. Is dit korter dan twee jaar en heb je een werkgever, dan blijft de werkgever in de meeste gevallen je loon doorbetalen. Heb je geen werkgever doordat je bijvoorbeeld als uitzendkracht werkt, je contract net is afgelopen of al een WW-uitkering had, dan krijg je een Ziektewet-uitkering. Dit is meestal 70 procent van het dagloon.

Ben je (bijna) langer dan twee jaar ziek, dan kom je mogelijk in aanmerking voor een WIA-uitkering. Dit kan het geval zijn als je als gevolg van ziekte 65 procent over minder van je oude loon verdient. De WIA (Wet werk en in komen naar vermogen) bestaat eigenlijk uit twee sporen, namelijk de WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten) en IVA (Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten). Je kunt een WGA aanvragen als je langer dan twee jaar ziek bent maar er nog wel zicht is op herstel. Je kunt in aanmerking komen voor een IVA als je niet of nauwelijks kunt werken en er ook geen uitzicht is op verbetering van de situatie.

Omdat de werkgever na twee jaar (104 weken) stopt met betalen van het loon, is het verstandig om al op tijd te starten met een aanvraag voor een WIA-uitkering. Het UWV heeft dan lang de tijd om te beoordelen of en voor elke uitkering je in aanmerking komt.

• Bijstand
Als je op geen enkele manier in aanmerking komt voor een uitkering, maar tegelijkertijd ook niet in staat bent om in je eigen levensonderhoud te voorzien, dan heb je in sommige gevallen recht op een bijstandsuitkering. Deze uitkering wordt, in tegenstelling tot bovengenoemde uitkeringen, geregeld door de gemeente. Om in aanmerking te komen voor een bijstandsuitkering moet je aan behoorlijk wat voorwaarden voldoen. Het is hierbij onder andere belangrijk dat er niet genoeg inkomen of eigen vermogen is. Als je met iemand samenwoont dan telt zijn of haar inkomen en vermogen mee. Ook zul je actief deel moeten nemen aan activiteiten van de gemeente om werk te vinden. Wil je weten of je in aanmerking komt voor een bijstandsuitkering? Neem dan contact op met de betreffende gemeente waar je staat ingeschreven.

Wat is jouw ervaring met een uitkering?

Bronnen: uwv en Rijksoverheid

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

s - Donderdag 13 oktober 2016 16:14
Kan je meerder uitkeringen tegelijk hebben het lijkt veel op elkaar ?
Yla - Donderdag 13 oktober 2016 16:30
Ik heb nu al 2 jaar een WGA uitkering en komende maandag mag ik weer naar een keuring. Verder is ook me oude werkgever eigen risicodrager en dat betekend dat ze mee betalen aan me uitkering. Dit betekend voor mijn dat ik daar regelmatig op gesprek moet en er steeds aan me getrokken wordt en ze proberen van alles om je weer aan het werk te krijgen terwijl ik wel voor 100% ben afgekeurd.
Al deze gesprekken koste me veel energie en stress en werken me herstel tegen.

Ik vind fijn dat er een uitkering bestaat maar de manier waarop geregeld is. Vind ik niet handig en er zitten zoveel verplichting vast aan je uitkering.
Boda - Donderdag 13 oktober 2016 17:48
Ik sluit me aan bij Yla.

Ik Ben momenteel werkloos doordat mijn werkgever niet om kon/kan gaan met mijn ziekte en dus mij uitgekocht heeft. Ik ben niet in staat om te werken door mijn psychische ziekte maar moet wel wekelijks solliciteren straks als ik ww uitkering krijg omdat het heel lastig is om nog een wajong uitkering te krijgen als je niet volledig arbeidsongeschikt bent. Alhoewel ik dat momenteel wel ben... Stomme regelgeving.
Su - Donderdag 13 oktober 2016 18:16
Jarenlang heb ik in de bijstand gezeten en moest ik mij steeds verantwoorden waarom ik niet kon werken.
Al die controles en gesprekken gaven veel stress.
Bij een herkeuring bleek ik recht te hebben op een Wajong-uitkering.
Gelukkig kan ik nu weer halve dagen werken,
en heb ik een vangnet voor de momenten waarop ik even iets
minder aankan.
Lost girl - Donderdag 13 oktober 2016 18:52
Ik heb altijd al een wajong gehad en als die niet veranderd blijf ik ook wajonger. Ben 100% afgekeurd en door mijn nah is er eigenlijk nooit moeilijk over gedaan. Heb nu wel vrijwilligerswerk, maar een "normale" baan zal er voor mij niet inzitten. Dat besef was in het begin wel lastig maar ik begin er steeds meer aan te wennen. Moet mijn toekomstplaatje dat ik vroeger had steeds een beetje bijstellen. Da's k
Maria - Donderdag 13 oktober 2016 21:14
Was er in het verleden zo slecht aan toe dat ik eigenlijk niet de fut had om er achterheen te zitten. Ik wist wel vaag dat er misschien wat mogelijk was. Toen bijstand maar toen ik in een inrichting zat attendeerde een maatschappelijk werkster me op de mogelijkheid van Wajong. Toen ging dat nog vrij makkelijk. Later een korte tijd betaald werk gehad, part time en vooral veel vrijwilligerswerk maar meestal dat mensen heerlijk over me heenwalsten.
Nu bezig met een cursus voor ervaringsdeskundige, om eerst zelf wat sterker te staan en daarna wat met m'n ervaring te doen. Ik ben blij dat er niemand me achter de vodden zit dat ik moet werken; ik kan het in m'n eigen tempo doen.
@Lost Girl. Kijk maar wat je kan binnen je mogelijkheden. Misschien dat als je beter in je vel zit je toch wat verder kan kijken.
Lieve - Donderdag 13 oktober 2016 23:07
Hoewel het noodzakelijk is om rond te komen ervaar ik de wajong ook als stressfactor. Nu geen m9gelijkheid op werk maar elke maand op gesprek en elke maand de harde confrontatie want wat zou ik graag aan de slag gaan....
Flowerpower - Donderdag 13 oktober 2016 23:29
Ik vind het goed dat er uitkeringen zijn, maar ook goed dat er veel controles etc zijn. Ik snap dat het vervelend kan zijn, maar vind dat mensen zoveel mogelijk gestimuleerd moeten worden om te werken. Er zijn helaas veel mensen die misbruik maken van de voorzieningen die er zijn. Zelf heb ik autisme, ptst en anorexia. Ik heb een tijdje in de ziektewet gezeten maar werk nu fulltime. Het is niet altijd makkelijk en het kost me soms veel moeite om me staande te houden. Gelukkig heb ik een werkgever die begrip heeft voor de situatie en me af en toe wat ruimte geeft. Als het even niet gaat kan ik het aangeven en minder of een paar dagen niet werken. Ik heb wel geluk met mn werkgever, maar doe er zelf ook alles aan om te kunnen werken en niet een uitkering nodig te hebben
A. - Vrijdag 14 oktober 2016 07:16
Ik heb een wajong uitkering,daarvoor had ik een bijstandsuitkering.Ik zou graag willen werken,maar ik heb een enorm afstand tot de arbeidsmarkt en dat maakt mij wanhopig.Daarom vind ik het wel fijn dat mensen veel meer gestimuleerd worden om werk te zoeken;niet kunnen werken geeft je zo'n gevoel van overal buitengesloten te zijn.Maar ik snap ook dat de controles heel vervelend kunnen zijn !
xxx - Vrijdag 14 oktober 2016 14:24
ik heb ook wajong
Lost girl - Vrijdag 14 oktober 2016 16:45
@maria, lief dankjewel:) ik blijf altijd kijken naar wat ik maximaal kan bereiken. Alleen ook al zit ik super in mijn vel blijf ik mijn handicap houden die maakt dat ik afgekeurd blijf. Ik moet gewoon in mijn hoofd krijgen dat ik zonder loon ook een geslaagd mens ben. Da's lastig maar gaat me zeker lukken.
s - Vrijdag 14 oktober 2016 19:23
Wajong en jezelf leren accepteren vind ik moeilijk de buitenwereld ziet niet alles aan de binnenkant veel stress was ik maar normaal dan hoefde ik me ook niet steeds te verdedigen en uitleggen
L. - Vrijdag 14 oktober 2016 21:33
hahah wat een grap is de overheid toch..

Toen ik zelf vorig jaar een uitkering ging aanvragen omdat ik nog te diep in m'n anorexia zat en werken simpelweg niet aankon fysiek, moest ik ook m'n volledige bedrag van m'n betaal en spaar rekening doorgeven.
blijkt dus dat als je boven een bepaald bedrag zit ze gewoon tegen je zeggen: gebruik je spaarpot maar..

TERWIJL DAT NOTABENE OPZIJ IS GEZET OM HET HUIS UIT TE GAAN EN STUDIE TE FINANCIEREN!?!?!?!

dan leg je geld opzij en spaar je IS HET NOG NIET GOED!! D:<

kreeg dus NIKS aan uitkering..
miri - Zaterdag 15 oktober 2016 13:17
Sluit me aan bij S.
Het is een vak apart om jezelf te leren accepteren en bestaansrecht te ervaren als je heel lang een wajong hebt, niemand ziet echt wat er aan de hand is en als je je openstelt is er ook kans op nare opmerkingen. `je leeft van onze belastingcenten´of `ja maar ik zie niets raars aan je, jij kan best werken` of `tja sommigen mensen werken voor hun geld`. Heeeel pijnlijk en heeel eenzaam. Iedereen die dit herkent... u r not alone.
@miri - Zaterdag 15 oktober 2016 18:08
Waarom zou je mensen vertellen dat je wajong hebt?
miri - Zondag 16 oktober 2016 21:15
Geen enkele reden waarom ik mensen zou vertellen als ik een wajong heb, gaat niemand iets aan vind ik. Wat ik daar schrijf over de opmerkingen van mensen is gebaseerd op het feit dat ze weten dat ik een uitkering heb dus niet perse een wajong om je vraag te beantwoorden. Bijna niemand weet dat ik een wajong heb. Sommigen mensen vragen op een feestje of in je familie, of je buren of vrienden wat je doet voor werk of voor de kost jaar in jaar uit. Als ik zeg dat ik niet werk door persoonlijke redenen kunnen ze soms zo ver gaan dat ze vragen waar ik dan van leef en wat ik dan voor de kost doe....
Anoniem - Maandag 17 oktober 2016 18:36
Ik heb ook een Wajong uitkering (van voor 2010). Echter ik hoef helemaal niet maandelijks op gesprek te komen.
Vanwaar die grote verschillen (dat de 1 wel maandelijks op gesprek moet komen, en een ander slechts eens in de zoveel jaar). Weet iemand dit wellicht?
Anoniemer - Dinsdag 23 januari 2018 21:43
Hebben jullie tips om de meedoenbijdrage van gemeente aan te vragen ik heb zelf Wajong en daarbij wordt niet naar vermogen gekeken. Heb wel een laag inkomen maar dit gaat allemaal op aan vaste lasten huur en verder niks over voor hobby of sport hebben jullie tips voor gemeente Ehv ?
Sander - Zondag 31 oktober 2021 21:50
Wil weten als ik recht heb op uitkering welke dan .ik heb in verleden gewerkt maar heb ontslag genomen door dat ik niet voor mijn kids kon zorgen nu ben ik niet meer instaat om te werken ben me eigen verloren en 3 maanden opgenomen geweest kinderen uit huis geplaatst nu zijn we op weg kids trug te krijgen maar mijn man is alleen verdiener en ik wil 100 pr voor de kids zorgen en heb pdd nos en groeiachterstand vermoeidheid is er mogelijk heid dat ik uitkering kan krijgen
Sander - Zondag 31 oktober 2021 21:55
Wil weten als ik recht heb op uitkering welke dan .ik heb in verleden gewerkt maar heb ontslag genomen door dat ik niet voor mijn kids kon zorgen nu ben ik niet meer instaat om te werken ben me eigen verloren en 3 maanden opgenomen geweest kinderen uit huis geplaatst nu zijn we op weg kids trug te krijgen maar mijn man is alleen verdiener en ik wil 100 pr voor de kids zorgen en heb pdd nos en gronisch vermoeidheid is er mogelijk heid dat ik uitkering kan krijgen.
Sander - Zondag 31 oktober 2021 21:57
Ben ouder dan 30 Wil weten als ik recht heb op uitkering welke dan .ik heb in verleden gewerkt maar heb ontslag genomen door dat ik niet voor mijn kids kon zorgen nu ben ik niet meer instaat om te werken ben me eigen verloren en 3 maanden opgenomen geweest kinderen uit huis geplaatst nu zijn we op weg kids trug te krijgen maar mijn man is alleen verdiener en ik wil 100 pr voor de kids zorgen en heb pdd nos en gronisch vermoeidheid is er mogelijk heid dat ik uitkering kan krijgen.