In 2017 probeerde ik een nieuw recept uit om de winter door te komen. De ingrediëntenlijst had ik maar voor de helft doorgelezen en de titel had ik geheel over het hoofd gezien. Mijn intensie om een gezonde smoothie te maken eindige met een rijkgevulde heksensoep met verslavende balletjes schijncontrole en angst.

In september was mijn gewicht, na de vakantie, iets toegenomen. Dat extra gewicht wilde ik er graag weer af en, als ik dan toch bezig was, kon er ook nog wel iets meer af. Enkele jaren geleden eerder had ik er ook al flink wat kilo’s afgewerkt. Destijds had ik fors overgewicht en ben ik in een klein jaar erg veel afgevallen. Dat gewicht is er af gebleven.

Foto: belart84

Het afvallen ging prima; steeds wanneer er weer wat af was, voelde ik me goed. Dít lukte. Ik had op dat moment niet het gevoel dat er veel lukte. Ik had het gevoel dat ik weinig controle had op wat er in mijn leven gebeurde en dat het mij niet lukte om succes te behalen. Het gevoel van succes en controle maakte dat ik door ging met afvallen. Ik stelde steeds een lager streefgewicht. Succes is een prettig gevoel. Veel momenten in mijn leven waarop ik me gelukkig heb gevoeld, waar ik erg trots op ben, zijn momenten waarop ik succes heb behaald. Er is ook niets mis met succes, iedereen wil succes. Je begint niet aan een taak om er vervolgens een bende van te maken. De grootste successen die ik in mijn beleving had behaald, waren het afvallen en het uitlopen van de halve marathon. Dat waren dingen waar ik trots op was. Niet vreemd dat ik in mijn behoefte naar succes verder ging met afvallen.

Waar je met aankomen vaak maar door kan blijven gaan, is er met afvallen een punt waarop je lichaam je in de steek begint te laten. Dit is een heel interessant punt. Je lichaam is uitgeput, op, leeg... maar je gedachten over eten zijn fanatieker dan ooit. Ondergewicht was in herstel ook een keerpunt voor die gedachten over eten. Bij een gezond gewicht werd het makkelijker (nog steeds moeilijk, maar makkelijker). Je lichaam gaat op een overlevingsstand en dit doet hele rare dingen met je brein. Je kunt niet meer anders dan continu aan eten denken. Dat is niet raar als je uitgehongerd bent. Maar wat ik ook ontdekte, is dat het gevoelens enorm dempt. Ik was afgevlakt en kil, ik voelde bijna geen verdriet meer. Ook de herbelevingen en dissociaties waar ik enorm veel last van had, verdwenen naar de achtergrond. Het leek alsof ik eindelijk een harmonie had gevonden in mijn gevoelswereld.

Het klinkt wel heel mooi. Je moet het in je hoofd ook wel heel mooi praten, anders houd je het nooit vol. Wanneer ik de trap op liep, voelde ik mijn benen branden en wist ik dat mijn lichaam mijn spieren aan het afbreken was door een tekort aan voeding en reserves. Wanneer ik wilde liggen, moest ik elke 2-3 minuten omdraaien omdat ik pijn had; ik lag continu op mijn botten. Ik zat met zes lagen kleding onder een deken voor een openstaande oven (die aan stond) om mezelf warm te krijgen, terwijl mijn broer in een shirt met korte mouwen door het huis liep. Ik hield lijstjes bij met alles wat ik at, alle voedingswaardes. Ik rekende alles uit, ik was er de hele dag mee bezig en plande al mijn maaltijden in. Wanneer ik onverwachts iets moest eten, of ik niet wist hoeveel calorieën of koolhydraten ergens inzaten, kon ik het niet meer. Ik deed er alles aan om nog meer af te vallen. Op mijn ziekste momenten heb ik zelfs expres voedsel laten bederven en dat gegeten in de hoop dat ik er ziek van zou worden en op die manier nog meer af zou kunnen vallen. De controle die ik zocht, had zich tegen me gekeerd. Obsessief moest ik alles weten, anders ging het niet meer en genoeg eten zat er niet bij natuurlijk.

Zeven maanden en nog meer (of eigenlijk, minder) kilo's verder. De lente brak aan en dat betekende voor mij dat ik mijn motor weer wilde gaan gebruiken. De motor had ik bij mijn ouders in de garage gezet voor de winterstalling. Mijn vader vond het niet verantwoord; ik kon amper op mijn eigen benen staan en ik was zo'n dun sprietje dat ik zo door midden zou breken als ik een keer zou vallen. Ik had de eetstoornis al veel van me af laten pakken. Mijn vrijheid om te eten, spontaan ergens heen te gaan, de mogelijkheid om hard te lopen en me bezig te houden met positieve dingen. De eetstoornis had in mijn sociale leven al wat schade aangericht, ga maar eens met iemand afspreken zonder dat daar eten bij komt kijken. Ik weigerde te accepteren dat de eetstoornis me ook nog mijn motor zou ontnemen. Ik sprak met mijn vader af dat ik de motor op mocht halen wanneer ik weer een gezond gewicht had. Die afspraak is het keerpunt geweest.

Het herstel was zwaarder dan ik had verwacht. Ik wist dat ik meer moest gaan eten en dit deed ik dan ook. Het heeft nog een tijd geduurd voordat ik de controle los kon laten, spontaan kon gaan eten en stopte met het bijhouden van lijstjes. Wat ik niet wist toen ik koos voor herstel, is dat mijn gevoelens, herbelevingen en dissociaties terug zouden komen. Pas in mijn herstel ontdekte ik dat dit dus een groot voordeel was voor mij met het behouden van zo'n laag gewicht. Het ging niet alleen om controle en succes, ik had onbewust de symptomen van mijn PTSS onderdrukt met de eetstoornis. Doordat mijn focus zo op het eten lag en de klachten geleidelijk minder werden, merkte ik dit pas achteraf op.

Ondanks alles wat ik op mijn bord kreeg tijdens mijn herstel, was ik vastberaden om mijn motor op te gaan halen. Het duurde dan ook niet lang voor ik weer rond reed op mijn Kawasaki. Het leek me goed om terug te gaan naar het gewicht dat ik jarenlang stabiel had weten te behouden; dat heb ik gedaan. De lichamelijk klachten gingen over. Sommige direct, anderen deden er wat langer over. Maar na een jaar was mijn lichaam volledig hersteld van de klap.

Ik heb hulp ingeschakeld toen ik het idee kreeg dat ik te veel met eten bezig was, ruim voordat ik ondergewicht kreeg. Ik heb een diëtist bezocht en enkele ambulante behandelcontacten gehad met de Ursula (GGZ Rivierduinen). De hulpverlening heeft met mij de keuze gemaakt om me niet op te nemen, ondanks mijn (gevaarlijk) lage gewicht en wekelijkse gewichtsafname. De verantwoordelijkheid bleef bij mij en dat is belangrijk in herstel. Het herstel heb ik veelal zelf gedaan, dit was voor mij een goede manier. Ik heb veel baat gehad bij Proud2Bme. Wat mij destijds ook heeft geholpen is het volgen van enkele recovery youtubers. Uiteindelijk gaat het erom dat het jouw keuze is. 

Sarah maakte een theatervoorstelling over psychische kwetsbaarheid en hoe je zo krachtig in het leven kunt staan: 'Durf jij nog te leven?' De theatervoorstelling gaat over in je eigen kracht gaan staan, zelf verantwoordelijkheid nemen en richting geven aan je leven. Het gaat dus niet alleen maar over eetstoornissen. Meer informatie en de kaartverkoop vind je op https://durfjijnogteleven.nl/