Tegenwoordig worden steeds vaker zoetstoffen toegevoegd aan producten. Steeds meer mensen kiezen voor lightproducten waarin minder kcal zitten en welke geen suiker bevatten. Zo zijn frisdranken veelal gezoet met natuurlijke zoetstof of met kunstmatige zoetstof. Er zijn verschillende soorten zoetstoffen, ingedeeld op basis van zoetkracht: De zogenoemde intensieve en extensieve zoetstoffen.

Intensieve zoetstoffen
Van de intensieve zoetstoffen zijn aspartaam en cyclamaat de meest bekende. Intensieve zoetstoffen hebben een zoetkracht van 30 tot 500 keer zoeter dan gewone suiker. Ter vergelijking: cyclamaat heeft een zoetkracht die 30 keer groter is dan gewone suiker en aspartaam heeft een zoetkracht die 200 keer meer is dan die van suiker.

Nieuw in het rijtje intensieve zoetstoffen is Stevia. Stevia wordt ook wel honingplant genoemd. Dit is een zoetstof gewonnen uit een plant die voorkomt in Zuid- Amerika. De bladeren van deze plant hebben een zoete smaak, wel 300 keer zoeter dan suiker. De zoetstof is sinds vorig jaar door de EU goedgekeurd om te gebruiken als zoetstof in voedingsmiddelen. En doordat Stevia een natuurlijke herkomst heeft, heeft het een gezonder imago dan andere intensieve zoetstoffen.

Stevia levert geen energie en heeft ook geen invloed op de bloedsuikerspiegel, dus ook praktisch voor mensen met diabetes. Doordat het geen ‘echte‘ suiker bevat heeft het ook geen nadelige invloed op je gebit. Maar niet iedereen vindt stevia even lekker smaken. Sommige mensen vinden dat het een bittere nasmaak heeft. En wist je trouwens dat stevia ook gebruikt wordt in bepaalde huidverzorgingcrèmes?

Naast Stevia is ook Thaumatine een intensieve zoetstof met natuurlijk herkomst. Dit is namelijk afkomstig uit de zaden van een tropische plant en heeft een zoetkracht 2000 keer zoeter dan suiker. Thaumatine levert wel energie, maar omdat de zoetkracht zo hoog is heb je er maar heel weinig van nodig.

Extensieve zoetstoffen
Extensieve zoetstoffen (polyolen) zijn zoetstoffen die ongeveer net zo zoet smaken als gewone suiker. Ze komen ook in de natuur voor maar worden meestal nagemaakt. Bekende polyolen zijn sorbitiol, maltitol en xylitol. Ze leveren wel wat energie, maar minder dan gewone suiker. Ze hebben minder bijsmaak dan de intensieve zoetstoffen. Van sommige polyolen is ook bekend dat ze een gunstige werking hebben op het voorkomen van tandbederf. Dit is bijvoorbeeld xylitol, deze zoetstof zie je dan ook vaak in kauwgom en in tandpasta. Polyolen kunnen echter wel darmklachten geven zoals diaree of winderigheid.

Producten met zoetstof
Zoetstoffen komen in veel verschillende voedingsmiddelen voor, maar de meest bekende zijn wel de frisdranken zonder suiker, suikervrij snoep en zoetjes voor in de koffie of thee. Ook kan het in vitaminepreparaten verwerkt zijn of gebruikt worden als verdikkingsmiddel of stabilisator in voedingsmiddelen.

Schadelijk?
Zoetstoffen die zijn goedgekeurd door de EU krijgen een E-nummer. In de wet is bepaald hoeveel van een bepaald E-nummer mag zijn toegevoegd aan een levensmiddel. Voor sommige zoetstoffen is een maximale dagelijkse dosis vastgesteld. Deze dosis hangt af van het type zoetstof die in het voedingsmiddel voorkomt en het lichaamsgewicht. Voor kinderen is de aanvaardbare dagelijkse inname (ADI) om die reden lager dan die van volwassenen dus het is wel goed hier alert op te blijven. Maar ook als je als volwassene een laag lichaamsgewicht hebt kan je dus minder per dag van een bepaald voedingsmiddel eten of drinken.

Als voorbeeld een volwassene met een gemiddeld gewicht kan maximaal 7 glazen light frisdrank drinken op een dag welke gezoet is met cyclamaat maar een kind met een lichaamsgewicht van 25 kg maximaal 3 glazen. Gebruik je verschillende soorten voedingsmiddelen waar deze zoetstof in is verwerkt dan is de maximale veilige hoeveelheid per dag weer lager.

Zoetstoffen en een eetstoornis
Wat nou als je dagelijks liters light frisdrank drinkt? Wat kan je dan het beste doen? Belangrijk is om dit af te gaan bouwen. In het algemeen is te veel drinken op een dag, wat voor drinken dan ook, schadelijk voor je lichaam. Maar als je ook nog veel light frisdranken drinkt of zuiveldranken gezoet met zoetstof, zoals Optimel, dan is er een kans dat je te veel zoetstoffen binnen krijgt. Probeer dit in stappen af te bouwen naar normale hoeveelheden per dag. Je kan bijvoorbeeld je zuivel gaan omwisselen voor karnemelk of andere soorten melk waar geen zoetstoffen aan zijn toegevoegd. Hetzelfde kan je doen met je light frisdranken. Drink dan liever thee of water dan oneindig veel light frisdranken.