Door mijn eetstoornis was ik totaal kwijt wat normaal was. Door de eetlijsten die ik kreeg in therapie normaliseerde mijn eetpatroon al iets meer. Ik had weer ritme en de hoeveelheden waren gezond. Toch stelde ik regelmatig de vraag ‘'Hoe veel moet je hiervan eten?'' en ‘'Wat is normaal?''.

Voor mijn eetstoornis at ik gewoon wat ik lekker vond. Ik stond er niet bij stil hoeveel dropjes of chips ik at, ik deed het gewoon en stopte als ik vol zat of geen trek meer had. Ik at toen naar behoefte, zonder dat ik me daar echt bewust van was. Tijdens mijn herstel moest ik bewust gaan leren eten naar behoefte, wat ineens heel moeilijk was.

Want wat was mijn behoefte? Hoe voelde je dat? En hoe liet je dan die angst om aan te komen of door te eten los? Ik wist niet meer goed wat een normale hoeveelheid was en ik was dus al snel bang te veel te eten en soms was ik ook bang dat ik juist te weinig had genomen. Ik hield me dan maar veilig vast aan mijn vertrouwde LiGA of koek. Maar daardoor kwam ik niet echt los van mijn eetstoornis en kon ik nog steeds niet vrij met eten omgaan. Ik schoot regelmatig in de stress als ik niet wist hoeveel normaal was en had altijd mijn eigen tussendoortjes op zak.

Maar wat is nu normaal en hoe kom je daar achter, zonder je er schuldig over te gaan voelen?
Bespreek gerust met mensen om je heen wat zij normaal vinden. Ga daarbij niet op één antwoord af. Hoeveel speculaasjes eet jij ongeveer bij de thee? Hoeveel Oreo koekjes eet jij als tussendoortje? Hoeveel stokbroodjes eet jij bij de borrel? Dat soort vragen worden vast wel begrepen door je omgeving als ze weten van jouw problemen met eten.

Het kan natuurlijk altijd zo zijn dat een vriendin van jou geen flauw idee heeft hoeveel speculaasjes zij neemt of dat ze gewoon iets zeggen, maar niet echt een idee hebben. Vraag het daarom gerust na bij iemand anders. Als je in therapie zit is het ook goed het hier te bespreken of bij je diëtiste voor te leggen. Verwacht in ieder geval geen eenzijdig antwoord, want eten is voor veel mensen gewoon heel persoonlijk qua smaak en behoefte.  

Ga ook niet te strikt vast zitten aan ‘'drie speculaasjes''. De ene keer pak je er twee, de andere keer vier, dat is helemaal niet gek. Probeer dus niet weer opnieuw zo vast te gaan zitten aan hoeveelheden, maar soms ook na te denken over wat jij lekker vindt en waar je trek in hebt.

Kijk naar anderen, maar niet alleen naar anderen. En pin je ook niet vast op wat je één keer hebt gezien. Als jouw vriendin een keer maar een paar chipjes at en daarna niet meer zo'n trek had, betekent dat vast niet dat ze nooit meer chips dan dat neemt. Varieer en kies de ene keer voor wat meer, de andere keer voor wat minder en weer een andere keer voor een hoeveelheid zoals je die op therapie hebt geleerd. Luister daarbij niet teveel naar je verstand, maar steeds wat meer naar je eigen gevoel.

Als je iets spannends gaat eten, kan het fijn zijn om van te voren het eten te visualiseren op je bord of een aantal af te spreken met jezelf. Zo zorg je ervoor dat je niet te weinig eet of echt teveel. Er zijn een aantal voorbeelden die ik je kan geven over normale hoeveelheden bij eten dat lastig is te vergelijken met een normale hoeveelheid. Ook hiervoor geldt: af en toe wat meer is echt niet erg en is niet raar. Ook ik eet wel eens een zak chips of M&M's in een avond op. Ik ben dan de volgende dag echt niet gelijk aangekomen. Het is heel normaal of af en toe eens wat meer te eten dan de standaard hoeveelheden.

Gourmetten of BBQ
Als je gaat gourmetten kan het in het begin nog fijn zijn om van te voren het eten op je bord te leggen dat je gaat eten. Kan dit niet, dan is het misschien handig om eens te bedenken hoe een vol bord eten eruit zou zien. Natuurlijk eet je bij gourmet of barbecue iets meer vlees dan normaal, maar leg ook wat salade, stokbrood, een sausje of aardappeltjes op je bord. Stel in je hoofd of op je bord een vol bord samen, zodat je weet dat je gewoon een volledige maaltijd hebt gegeten. 

Eet je iets meer bij dit soort gezellige etentjes, dan is dat helemaal niet zo gek. Als je de rest van de week gewoon weer eet zoals gewoonlijk, kom je daar niet van aan. Ook niet als je als dessert een ijsje hebt na de barbecue.

Pannenkoeken
Ik vond pannenkoeken ook best wel lastig. Ik wist niet hoeveel ik ervan moest eten om voldoende te eten en wist ook niet wanneer het er teveel waren. Als je in een pannenkoekenrestaurant eet, is het normaal om er één te eten. Vaak eet je dan nog wel een voor- en/of nagerecht. Bak je zelf pannenkoeken dan zijn die vaak veel dunner en kleiner. Het is dan gemiddeld om er 3-5 te eten. Heb je een flink gevulde pannenkoek met kaas, spek of groenten, dan zal dat natuurlijk wat sneller vullen, maar luister vooral gewoon naar je behoefte.

Borrelen
Bij de borrel of later op de avond bij een glas fris of wijn, is het voor veel mensen gebruikelijk stokbroodjes, olijven, chips of nootjes te eten. Als je dat nog spannend vindt, kunnen dit soort eetmomenten best verwarrend zijn. Wil je meedoen, dan is het voor nu misschien nog wel handig om ongeveer te weten wat 'normaal' is, ook al is dat per persoon verschillend. 

Je kunt in ieder geval denken aan een paar handjes nootjes of chips (5-7 handjes) of bijvoorbeeld vijf stukjes besmeerd stokbrood. Olijfjes en dat soort dingen kun je daarbij extra pakken. 

Koekjes en snoepjes
Het is lastig te zeggen hoeveel koekjes je bij de thee neemt als tussendoortje, omdat ieder koekje anders is qua maat. Je kunt bijvoorbeeld 2-4 speculaasjes, 2-4 Oreo koekjes, 1 grote (roze) koek, 1 stroopwafel, 2-4 Bastogne koekjes, vier kaakjes, twee liga's in een pakje, 2-4 Sultana's, 1 eierkoek, twee stukken ontbijtkoek met boter, 1 mueslireep, 5-10 dropjes (al eet ik er regelmatig meer!), 5-7 spekjes, 1 bakje of zakje chips of een stuk of 8-10 blokjes chocolade eten als tussendoortje.

Dit zijn echter slechts richtlijnen. Neem je een hele kleine eierkoek of dunne plakjes ontbijtkoek, dan is het natuurlijk handig iets meer te nemen. Eentje meer is vaak niet zo erg en je wordt er ook zeker niet meteen dik van. Eet je iets minder dan is dat ook niet perse erg of veel te weinig. Maar eet je altijd minder of voornamelijk, dan is het goed je eens af te vragen waarom.

Ik denk dat je je in het begin nog wel eens schuldig kunt voelen als je bijvoorbeeld naar behoefte M&M's hebt gegeten of een patatje hebt genomen tijdens het stappen. Dat soort dingen zijn in het begin best wel eng. Af en toe een ander tussendoortjes of iets extra's kan een gevoel van controle verlies geven. Maar uiteindelijk kom je er wel achter dat er eigenlijk helemaal niets gebeurt.

Je komt niet meteen aan en je wordt ook niet meteen dik. Iets anders eten, betekent trouwens niet altijd dat je meer calorieën binnen krijgt. Het is misschien anders en een andere hoeveelheid, maar dat betekent toch niet dat je meteen geen controle meer hebt en alles mis gaat?

De tips die ik geef zijn gebaseerd op wat ik heb geleerd tijdens mijn herstel. Probeer vooral steeds iets meer naar je lichaam te luisteren en jezelf toestemminge te geven te genieten met mate en toch voldoende. Eet je wat meer in de middag of eet je 'savonds twee tussendoortjes in plaats van eentje, omdat jullie fris of een borrel hebben genomen met nootjes of chips, dan is dat niet erg. Probeer jezelf aan een richtlijn te houden en zie deze richtlijn als flexbile grens; soms wat meer, soms wat minder, soms hetzelfde.

Toen ik dit blog aan het schrijven was, moest ik er echter zelf heel diep over nadenken. Ik sta er zelf intussen helemaal niet meer bij stil wat normaal is. Ik eet naar behoefte en ben niet meer op een negatieve manier met eten bezig. De ene keer eet ik drie, de andere keer vijf tussendoortjes. Of ik snoep tussendoor of eet juist een dag wat meer fruit. Die vrijheid geeft me juist een gevoel van controle. Ik heb zelf de controle, niet mijn eetstoornis. 

Probeer de touwtjes wat te laten vieren. Dat zal in het begin zeker heel eng zijn, maar zorgt er wel voor dat je je op meer vlakken vrijer zult voelen. Die controle is schijncontrole. Probeer die stap voor stap los te laten, bijvoorbeeld door te gaan variëren en naar behoefte te leren eten. Je hebt die controle niet nodig als je op een andere manier met je emoties om leert gaan. Gun jezelf die vrijheid. Oefen eens met wat uitdagingen en je zult zien dat ze steeds minder uitdagend worden en je er weer van kunt gaan genieten!

Heb je toch nog vragen over hoeveelheden, kijk dan eens bij de gezonde voedingslijsten of stel je vraag aan onze dietist.

♥