“We moeten nu eerst wat eten, anders word ik chagrijnig.” We lopen al een tijdje door de stad en we hebben flink de pas erin, tot ik mijn vriend deze zin hoor zeggen. Dan is het meteen duidelijk, we moeten binnen nu en een paar minuten aan een maaltijd of een snack zitten. We stoppen meteen waar we mee bezig zijn en zoeken wat te eten, want dit is het eerste waarschuwingssignaal.

Na een aantal plotselinge uitbarstingen zijn dit de code woorden geworden. Voor mij prettig, maar zeker ook voor hem. Hij wil helemaal niet chagrijnig worden, maar dat is wat honger met je kan doen. Zonder dat je het wil kun je ineens feller uit de hoek komen en je geduld is misschien ook niet meer wat het geweest is. Dit zegt allemaal niets over je persoonlijkheid, maar wel over hoe veel invloed honger op je kan hebben. Aan hem zie ik dan ook weer meteen hoe belangrijk regelmatig eten is en hoe heftig je lichaam en geest daar op kunnen reageren.

Geen verzinsel

Hangry zijn is geen mythe, het is een daadwerkelijk verschijnsel dat zich afspeelt in je lichaam. Als je trek hebt geeft het lichaam namelijk veel hormonen af, waaronder cortisol en adrenaline. Dit zijn ook precies de hormonen die geassocieerd worden met stress, geen wonder dus dat dit iets doet met je stemming. Er is gewoon sprake van acute stress! 

Nadat de hormonen dus invloed kunnen hebben op je humeur, zit daar weer een psychologische verklaring aan vast. In de psychologie heb je namelijk een theorie, genaamd de affect-as-information-theory. Dit betekent dat je humeur tijdelijk je kijk op de wereld kan veranderen. In dit geval zal het betekenen dat als je honger hebt je je dus minder goed voelt en je dus ook negatiever naar de wereld kijkt.

Je kunt je minder goed concentreren en bent vaak een stuk gevoeliger voor dingen die je anders minder uit zouden maken. De mensen die dan om je heen zijn kunnen dan het eerste makkelijke doelwit zijn, maar ook zelf kun je het misschien behoorlijk ontgelden op zo’n moment. Door het gebrek aan concentratie en een dalende bloedsuikerspiegel kun je makkelijker fouten maken, of simpele dingen door elkaar halen, waardoor je misschien juist nog strenger en harder voor jezelf wordt. Niemand heeft er dus baat bij, maar het is ook niemands schuld.

Gezonde reactie

Het is dus eigenlijk een hele gezonde reactie op een signaal dat je lichaam afgeeft. Misschien niet altijd even leuk dat het zorgt voor een kleine, onnodige ruzie, maar als je weet waar het vandaan komt is het ook een stuk minder erg. Bovendien is het dan ook snel op te lossen en is het er na een sorry en een broodje niets meer aan de hand. Til er dus vooral niet te zwaar aan als je hier soms last van hebt, maar luister goed naar je lichaam.

Ingrijpen

We merken vaak pas echt of we hangry zijn door een gebeurtenis van buitenaf. Pas als iets tegenzit merk ik soms hoe chagrijnig ik ben, terwijl ik dat daarvoor helemaal niet aanvoelde. Als iemand voor mij ineens heel erg langzaam gaat fietsen of als ik drie keer uit de rij moet omdat ik de helft van mijn boodschappen vergeten ben, wordt ik ineens mega geïrriteerd. Terwijl er daarvoor voor mijn gevoel niets aan de hand was en ik er normaal gesproken ook niet zo heftig op zou reageren. We worden namelijk meer geleid door onze emoties dan we soms doorhebben, zeker als we ze niet bewust opmerken. Honger en het bijkomende hongergevoel is daar een belangrijk onderdeel van en soms hebben we dat dus pas door als het net te laat is.

Minder hard doorrennen en tijdig een blik naar binnen werpen kan heel erg helpen. Op vaste en regelmatig tijden eten kan een goede stok achter de deur zijn, maar ook tussentijds even stil staan bij je gevoel kan ervoor zorgen dat je je steeds meer bewust wordt van wat je lichaam nodig heeft. Dat is in de drukte van alledag soms moeilijk, maar probeer het eens! We zijn zo veel naar buiten gericht dat we onszelf, soms in de kleinste dingen, wel eens vergeten.

In relatie tot een eetstoornis

Als ik nu terugkijk zie ik dat ik dit systeem heel erg herken, alleen was het tijdens mijn eetstoornis enorm verward. Het hongergevoel maakte wel degelijk iets los, het zorgde namelijk inderdaad voor adrenaline en onrust. Het voelde als een beloning die ik mijzelf gaf. Alsof mijn hersenen een andere verbinding mee hadden gemaakt; dit was iets goeds. Een ziekelijke gedachte, maar wel iets dat zorgde voor adrenaline en een zekere mate van stress. 

Tegelijkertijd voel je natuurlijk aan alles dat je hormonen wel degelijk in de war zijn, wat zich ook weer uitte in chagrijnige buien of prikkelbaarheid. Ik reageerde misschien anders op het hongergevoel, door de stoornis waar ik mee worstelde, maar wanneer ik niet mijn geplande boterham of snack kon nemen, voelde ik denk ik precies hetzelfde als mijn vriend nu regelmatig heeft. Paniek, stress en onrust, er moet nu iets gebeuren! Alsof mijn lichaam zich had aangepast aan de momenten dat ik het wél iets gaf en als dat dan even anders liep, het huis te klein was.

Niet een fijn gevoel, maar wel iets wat op een gezonde manier bij je kan gaan horen. Iedereen heeft er soms mee te maken, ook mensen zonder eetstoornis. Laat je dus niet afschrikken door dat gevoel en voel je je niet te schuldig over die onterechte sneer die je uit hebt gedeeld. Als je aangeeft dat je gewoon honger had, is er vaak niets meer aan de hand.

Fotografie: angelovisuals