Je hebt vast wel eens gehoord van het stofje serotonine. Maar wat is het nou precies en hoe kan serotonine van invloed zijn op je eetgedrag? En hoe kan het dat je eetgedrag van invloed is op je serotonine?

Wat is serotonine?
Serotonine is een neurotransmitter. Een neurotransmitter is een stofje dat nodig is voor informatie-overdracht tussen zenuwcellen. Serotonine wordt ook wel het 'gelukshormoon' genoemd. Het zorgt ervoor dat je je prettig voelt.

Hoe wordt serotonine gemaakt?
Om serotonine aan te kunnen maken, moet je voldoende tryptofaan binnenkrijgen via je voeding. Tryptofaan is een essentieel aminozuur. Mensen hebben 20 aminozuren nodig, waarvan er 9 essentieel zijn. Een essentieel aminozuur is een aminozuur dat niet door het lichaam zelf aangemaakt kan worden. Het moet dus een onderdeel zijn van de voeding.

Tryptofaan wordt via verschillende stappen omgezet in serotonine. Hiervoor zijn diverse andere voedingsstoffen nodig. Vitamine B (verschillende), foliumzuur, calcium, magnesium, vitamine D (licht dus!) en eiwitten.

Ook insuline speelt een belangrijke rol bij de beschikbaarheid van tryptofaan voor je hersenen. Wanneer je eet, maakt het lichaam insuline aan om de koolhydraten en aminozuren uit het bloed te halen, die eerder uit je darmen werden opgenomen in je bloed. Tryptofaan wordt echter niet uit je bloed gehaald door insuline. Gevolg is dat je dan hogere concentraties tryptofaan hebt in je bloed. En dus ook hogere concentraties tryptofaan in het bloed bij je hersenen. Zo kan daar makkelijker serotonine aangemaakt worden. Het is dus niet zo gek dat je je na het eten van iets lekkers prettig kunt voelen.

Het schijnt dat de serotonineproduktie in je hersenen het hoogst is twee uur na zonsopkomst. Dat betekent dat het dus heel belangrijk is om te ontbijten. Gewoon om je goed te voelen. Maar uiteraard is het ontbijt ook erg belangrijk om je stofwisseling op te starten.

Waar zit serotonine in het lichaam dan zoal? De meeste serotonine, 90%, zit in de darmcellen en rode bloedcellen. De rest zit in je hersenen. Serotonine zit opgeslagen in kleine blaasjes in de zenuwcellen. Als er een signaal komt dat serotonine vrij moet komen, hebben de blaasjes calcium nodig om het serotonine ook echt vrij te kunnen geven.

Klachten  serotoninetekort
Als je een tekort aan serotonine hebt, kun je de volgende klachten krijgen: laag zelfbeeld, slapeloosheid, fobieën, paniekaanvallen, eetstoornissen, binge-eating, depressie, boosheid, angst, verlegenheid, obsessief gedrag vertonen, met name 's nachts cravings naar zoet en chocola.
Waar zit tryptofaan, de voorloper van serotonine, dan in?

In bijvoorbeeld melk, kwark, kaas, Biogarde, Hüttenkäse, vlees, kip, schaal- en schelpdieren, inktvis, ei, banaan, amandelen, (pecan)noten, pompoenpitten, zonnebloempitten, pruimen, tropisch fruit, sesamzaad, granen, zilvervliesrijst, dadels en linzen. Daar zitten vast wel dingen tussen die je kunt gebruiken voor een lekkere maaltijd of heerlijk tussendoortje.

Terug naar de eerste twee vragen:

Hoe kan serotonine van invloed zijn op je eetgedrag?
Zoals ik hierboven ook al beschreef, kan het zijn dat je bij een te laag serotonine gaat hunkeren naar bepaald voedsel. Zoet en vet voedsel. Omdat je lichaam probeert het serotoninetekort omhoog te krijgen.

En hoe kan het dat je eetgedrag van invloed is op je serotonine?
Je kunt je voorstellen dat, als je jezelf uithongert zoals bij anorexia, je een tekort krijgt aan tryptofaan, maar ook al die andere bouwstoffen die nodig zijn om uit tryptofaan serotonine te maken. Calcium, magnesium, vitamines... en dus een tekort krijgt aan serotonine.

Daardoor kan je, bij ernstig ondergewicht, heel depressief raken. Veel leden hier op Proud schrijven dat ze eerst wat aan hun depressie gedaan willen hebben, voordat ze de anorexia aankunnen.
Je kunt het ook weer betrekken op boulimia. Door te braken, te compenseren, geen gelijkmatig voedingspatroon na te streven, belangrijke maaltijden overslaan om die eetbui te compenseren, kun je tekorten krijgen in de bouwstoffen die nodig zijn om serotonine aan te maken.

Misschien kun je nu ook een beetje begrijpen dat het van twee kanten komt. Beginnen met weer goed eten kan mogelijk al invloed hebben op je depressieve stemming.