Als je regelmatig tv kijkt, dan heb je vast weleens gehoord van de bekende naughty step of de time-out. Het zijn beroemde opvoedmethodes van een supernanny die inmiddels bekend is over de hele wereld vanwege haar opvoedkunsten. Ook nu is ze weer volop te zien in een programma waarin ze wanhopige Nederlandse gezinnen helpt. Over de effectiviteit van haar methodes zijn de meningen verdeeld, net als over eigenlijk alle opvoedmethodes. Wat is immers de juiste manier om een kind op te voeden? Wanneer doe je het goed? Dit zijn vragen waar veel ouders mee worstelen. Duidelijk is in ieder geval dat ieder kind grenzen nodig heeft, maar op welke manier stel je deze en wat voor effect heeft dat op een kind?

De Universiteit van Texas en Michigan deed onderzoek naar de effecten van de zogenaamde ‘'corrigerende tik'' die nog altijd veel kinderen van hun ouders krijgen. In 2014 bracht UNICEF namelijk een rapport uit waaruit bleek dat 80 procent van de ouders hun kinderen weleens geslagen heeft. Binnen het onderzoek werd een analyse gedaan onder 160.000 kinderen. Hierbij moet opgemerkt worden dat met een corrigerende tik een klap met open hand bedoeld wordt.

Bron

Uit de studie is gebleken dat het uitdelen van een corrigerende tik niet leidt tot meer gehoorzaamheid, wat in eerste instantie wel het doel is voor veel ouders. De onderzoekers geven aan dat een dergelijke klap eigenlijk het tegenovergestelde effect heeft omdat het kan leiden tot agressie, een negatieve relatie met de ouders en andere psychische problematiek. Het is dan ook opvallende dat veel ouders deze techniek nog steeds hanteren. Dit komt waarschijnlijk omdat het op de korte termijn termijn wel iets op lijkt te leveren.

Een corrigerende tik kan voor kinderen erg beangstigend overkomen. Als zij dit krijgen, kunnen zij erg bang worden om dit opnieuw te krijgen en hierdoor gaan zij vermijden dat zij weer in een dergelijke situatie terecht komen. Hierdoor lijkt het alsof de corrigerende tik heeft gewerkt: de kinderen gehoorzamen. Ze doen dit echter niet omdat ze dit willen of omdat ze begrijpen waarom ze iets niet mogen doen. Ze doen dit enkel omdat ze bang zijn voor opnieuw een klap. Het doel is hiermee dus niet bereikt, er is enkel angst voor de ouder(s) ontstaan, dit is iets heel anders dan gehoorzamen omdat iets niet mag.

Hieruit blijkt dus dat een corrigerende tik niet per se een goed hulpmiddel is om mee te nemen in de opvoeding. Er is echter ook geen ander antwoord op de vraag wat dan wel de juiste manier van opvoeden is. Grofweg zijn er vier opvoedingsstijlen te onderscheiden.

Bron

♦ Autoritair
Bij deze vorm van opvoeding draait het erg om regels en een bepaalde machtsverhouding. De ouders zijn de baas en de kinderen moeten luisteren, anders krijgen ze straf. Het voordeel hiervan is dat een kind goed weet waar het aan toe is. Het nadeel is echter dat een kind wat angstig op kan groeien en onzeker kan worden omdat hij of zij bang is dingen verkeerd te doen.  

♦ Permissief
Bij deze vorm van opvoeding zijn de ouders en het kind gelijkwaardig. Er zijn weinig regels en de kinderen krijg vaak hun zin. Het voordeel is dat er weinig conflicten zijn, maar het nadeel is dat het kind hierdoor niet leert wat grenzen zijn en ook wat verwend kan worden, omdat het altijd maar zijn of haar zin krijgt.  

♦ Autoritatief
Deze vorm van opvoeding zit een beetje tussen de twee voorgaande stijlen in. Het gaat hierbij erg om communicatie en overleg en wordt daarom ook wel een democratische vorm van opvoeding genoemd. Het voordeel hiervan is dat het kind zich serieus genomen voelt, er naar het kind geluisterd wordt en dat het kind leert voor zichzelf op te komen. Het nadeel is dat het kind overal over in discussie kan gaan omdat het leert dat dat mogelijk is en daardoor misschien een wat grote mond krijgt.  

♦ Verwaarlozend 
Bij deze vorm van opvoeding zijn er geen regels, maar krijgt het kind eigenlijk ook geen liefde of aandacht. Iedereen gaat hierbij zijn eigen gang wat kan leiden tot verwaarlozing. Voor een ouder is dit gemakkelijk maar uiteindelijk leidt dit enkel tot problemen.

Welke opvoedingsstijl het meest geschikt is, verschilt per ouder maar hangt ook van het kind af. Het ene kind heeft wat meer temperament dan het andere kind en de een heeft daarom ook wat meer regels nodig dan de ander. Duidelijk is in ieder geval dat geen enkel kind gebaat is bij de laatste opvoedingsstijl. In veel gevallen is de democratische opvoedingsstijl de vorm waar de meeste kinderen bij gebaat zijn. Hierbij zijn er regels en is er tegelijkertijd ook ruimte om hierover te praten waardoor het kind de kans krijgt zich te ontwikkelen. 

Bron

Corrigerende tik of mishandeling?
Zoals uit het rapport van UNICEF blijkt, krijgen wereldwijd ontzettend veel kinderen weleens een corrigerende tik. Is hierbij dan direct ook sprake van mishandeling? Meestal niet. Als het bij één klap blijft, dan wordt er niet gesproken van kindermishandeling. Als dit echter vaker gebeurt, dan is het een ander verhaal en spreken we van een strafbaar feit. Het hoeft hier niet enkel te gaan om mishandeling in de zin van het geven/krijgen van klappen maar bijvoorbeeld ook om geen eten krijgen, of emotionele mishandeling waarbij het kind bijvoorbeeld wordt uitgescholden of er hele nare dingen gezegd worden door de ouders/verzorgers. Als dit het geval is, dan kunnen kinderen onder de achttien jaar gratis en anoniem terecht bij de Kindertelefoon. Bij vermoedens van kindermishandeling kan er contact opgenomen worden met de organisatie Veilig Thuis.

Hoe ben jij opgevoed?

Bron