Vrouwen die heel negatieve gedachten hebben over hun uiterlijk, denken dat mensen die naar hen kijken net zo afkeurend zijn. Zo'n negatief lichaamsbeeld kan leiden tot allerlei klachten, van depressies tot eetstoornissen en obesitas. Er lijkt zich een oplossing aan te dienen: vrouwen die zich concentreren op wat hun lichaam kan en níet op hoe ze eruit zien, zijn veel tevredener over hun uiterlijk. Dat ontdekte psychologe Jessica Alleva in haar promotieproject ‘Give us a smile and lighten us up' dat zij uitvoerde met financiering uit de Vrije competitie van NWO-MaGW. Alleva promoveert vandaag aan Maastricht University.

Jessica Alleva voerde een studie uit naar ongeveer 60 bestaande ‘lichaamsbeeldinterventies', onder meer voor personen die kampen met een eetstoornis en een lage eigendunk omtrent hun uiterlijk. In slechts een enkel geval, zo vond zij, bieden die onderzochte maatregelen en therapieën soelaas. Op vrouwen die zichzelf constant vergelijken met de allermooisten op aarde en daardoor in een negatieve spiraal zijn gekomen hebben de interventies nog het meest effect.

Pijnlijk en vervelend
Jessica Alleva: ‘Sommige vrouwen zitten zó in de knoop dat zij geen feestruimte kunnen betreden of een kamer met onbekenden binnenlopen zonder meteen te denken: zie je wel, ze kijken naar me, en ze vinden mijn uiterlijk net zo lelijk en bespottelijk als ikzelf. Je kunt je voorstellen hoe pijnlijk en vervelend dit is. Deze ‘co-variation bias', ofwel op voorhand een verband zien waar dit ongefundeerd is, houdt vaak verband met zo'n negatief lichaamsbeeld.'

Een aanpak waar muziek in zit, zij het met tijdelijk effect, blijkt een therapie die ‘Expand Your Horizon' heet. Dat is een regelmatig terugkerende schrijfopdracht die vrouwen moeten uitvoeren. Daarin beschrijven zij telkens wat hun lichaam kan en waarom die functionaliteit zo belangrijk is voor hen. 81 vrouwen met bedenkingen over hun uiterlijk namen aan de proef deel. Na verloop van tijd vertoonden deelnemers een hogere lichaamswaardering. Ook waren zij in staat hun lichaam minder als object te zien dan daarvoor. Meevaller is, aldus de promovenda, dat de meeste participanten na beëindiging van de therapie niet weer vervielen in oude patronen.

Alleva: ‘Waarom juist deze aanpak relatief goed werkt weten we nog niet. Vervolgonderzoek moet uitwijzen of schrijftaken langer of zelfs permanent positief effect hebben. We hebben hoop dat hier een goed werkende interventie uit kan voortkomen.'

Een negatief zelfbeeld leidt vaak tot een ongezond eetpatroon en lichamelijke inactiviteit. Ernstige gevallen gaan juist op overdreven wijze sport beoefenen, of gaan gebukt onder depressies, obesitas en eetstoornissen.

Bron: nwo.nl en foto

Wat kan jouw lichaam allemaal?