Het is niet altijd makkelijk om veilig online te zijn met een eetstoornis, eetproblemen of een laag zelfbeeld. Naast een groeiende body positivity movement en pro-recovery communities op social media, zien we ook pro-ana bewegingen en het eindeloze aanbod aan 'perfecte lichamen' en 'hyper gezonde' What I Eat In A Day-video's van onder andere #fitgirls groeien. Ook valt het ons op hoe diagnoses en het aantal opnames gedeeld wordt in biografieen en foto's van infusen en sondevoeding in Instastories verschijnen. Deze verschillende werelden kunnen behoorlijk door elkaar lopen en dat kan best triggerend zijn. Is sociale media nog wel weg te denken uit het normale leven? En hoe vind je daar dan op een gezonde manier je weg in? De komende tijd zal wekelijks iemand zijn of haar ervaring rondom social media en eetstoornissen delen. Om zo samen bij te dragen aan het vinden van die online veiligheid. Hoe zorg jij voor jezelf online?

Vorige week kon je het verhaal van Svenne lezen. Vandaag vervolgen we de serie met Mandy. Ze is 18 jaar en doet een MBO opleiding voor pedagogisch medewerker. Uiteindelijk wil ze heel graag zelf sociotherapeut worden voor mensen met een eetstoornis, om zo vanuit haar eigen ervaring anderen te kunnen helpen. 

Wat is jouw achtergrond met eetstoornissen?

"Op dit moment ben ik in herstel voor mijn eetstoornis. Ik heb er twee, bijna drie jaar mee gezeten tot het bij anderen uitkwam. Ik zat er aardig goed in gevangen en wist zelf eigenlijk niet dat er iets aan de hand was. Ik vond heel lang dat ik niet ziek was, maar weet nu heel goed dat ik dat wel ben en dat er iets moet veranderen! Ik wil ontzettend graag beter worden zodat ik mijn leven weer terug kan krijgen! Het is niet altijd makkelijk, maar ik weet wel dat herstel het allemaal waard is. Ik wil weer fulltime dansen en uit eten gaan met vriendinnen!"

Gebruik jij social media en waar gebruik je dit voor? 

"Ik besteed veel tijd online. Ik luister veel muziek op YouTube en mijn Instagram open ik in de ochtend alsof het een krant vol nieuws is. Mijn Instagram gebruik ik vooral veel om vrienden en familie te volgen, maar ik heb ook een recovery account waar ik best veel op zit. Ik vind het leuk om dan wat te posten met daaronder hoe mijn dag was en om op mijn verhaal wat positiefjes of overwinningen te delen."

Maakt het je leven leuker?

"Het maakt mijn leven zeker wel leuker, maar soms ook wel eens niet. Ik vind het super leuk om te zien wat anderen doen, maar soms werkt het ook wel eens tegen wanneer ik dan zie hoe anderen aan het genieten zijn van hun leven en ik eigenlijk iedere dag vecht om mezelf staande te houden om daar uiteindelijk ook te komen. Ik ben me er goed van bewust dat het maar een momentopname is en je niet weet hoe het bij de ander gaat de rest van de dag. Maar de fun die ik op dat moment zie, wil ik ook heel graag weer in mijn leven hebben. En het is iedere keer de vraag wanneer het dan zo ver gaat zijn dat ik óók kan zeggen dat ik het leuk gehad heb."

Kun je er makkelijk afstand nemen?

"Hmm, niet helemaal denk ik. Ik kan best even zonder de digitale wereld, maar zodra ik dan mijn telefoon weer in mijn handen heb, moet ik even alles openen en checken zodat ik zeker weet dat ik niets gemist heb."

Wat voor accounts volg jij zelf?

"Ik volg op mijn eigen privé account vooral vrienden, familie en soms wat grappige quotes of meme pagina’s, maar op mijn recovery account volg ik juist weer anderen die ook in herstel zijn. Ik let er wel goed op dat deze positief zijn en geen zo genoemde 'pro ana's' zodat ik niet getriggerd word. Ik vind dit dan heel fijn. Op deze manier kan ik anderen supporten die ook graag beter willen worden en hun leven weer terug willen."

Krijg je op je social media accounts aangeraden wat je daadwerkelijk wilt zien, of komt er ook veel voorbij waar je niet in geïnteresseerd bent - of zelfs door getriggerd wordt?

"Het gebeurt vaak dat ik accounts of foto's op mijn zoekpagina zie die ik helemaal niet wil zien. Het zijn dan vaak accounts die 'gezonde' maaltijden laten zien met alle calorieën erbij en wat helpt bij het afvallen. Soms zijn dit gewoon professionele accounts van afgestuurde diëtisten. De bedoeling is dat ik daar vanaf kom en niet weer in meegesleurd word.

Ik zie ook accounts voorbij komen van meisjes die van die 'body check' foto's posten. Deze meisjes zijn altijd extreem dun en ongezond. Dit triggert dan best wel, maar ik realiseer me ook dat zij ziek zijn en geen leuk leven hebben.Het is niet mooi of goed en geeft niets meer dan alleen maar lichamelijke problemen en een emotionele verdoving, waardoor je je afschermt van alles en iedereen. Dat wil ik niet. Ik klik dan vaak 'niet geïnteresseerd' aan en ga weer terug naar de home pagina met positieve dingen."

Wat vind je ervan dat mensen zichtbaar zijn met hun eetstoornis op social media?

"Het ligt eraan op wat voor manier dat is. Ik vind het heel mooi als je de positieve kant van herstel deelt en de kleine overwinningen die je dichter bij je doelen brengt. Op die manier zien ook mensen die nog niet in herstel zijn ook dat, ondanks dat het moeilijk is, het mogelijk is om weer een normaal leven op te bouwen. Ik denk dat het zien van anderen die aan het herstellen zijn en hun angsten overwinnen of eetregels doorbreken kan motiveren om hetzelfde te doen. Er is meer in het leven dan dat de eetstoornis jou belooft en ik denk dat het zien van die mooie dingen heel motiverend kan zijn om te herstellen." 

Denk je dat het eetstoornissen ook kan verergeren?

"Je hebt op social media niet alle controle over wat je tegenkomt, hoe vaak je ook dingen blokkeert of als ongeïnteresseerd rapporteert. Als je nog midden in je eetstoornis zit is het heel makkelijk om meegesleept te worden in alle negativiteit. De eetstoornis kan dat zien als nieuw doel of het gevoel van 'het moet erger', terwijl het hebben van een eetstoornis al erg genoeg is. Ook zonder het aantal ziekenhuisopnames of het beeld waar je denkt dat je aan zou moeten voldoen. Er zijn helaas te veel gevaren en triggers die (on)bewust geplaatst worden.

De accounts van 'pro ana's' bijvoorbeeld. Er zitten zo veel jonge kinderen en andere beïnvloedbare meisjes en jongens op Insta. Ik vind dat, ondanks dat je ziek bent en misschien niet goed kan nadenken over wat je post, je niet het risico moet nemen dat je andere mensen mee de put in sleept."

Wat doe jij om jezelf online te beschermen?

"Ik zorg er vaak voor dat ik niet te veel op mijn zoekpagina zit en wanneer ik daar wel op zit, rapporteer ik alles waar ik me niet goed bij voel als 'niet geïnteresseerd'. Het geeft op dat moment mij ook letterlijk een reminder dat ik daar dus geen interesse in heb en dat ik wil herstellen. De accounts met veel triggerende content blokkeer ik zodat ze ook niet meer naar voren komen of aangeboden worden. Het is soms wel lastig, maar vooral voor de eetstoornis die maar al te graag wil dat ik weer getriggerd word. En daar ga ik dan echt tegenin."

Waarom heb je ervoor gekozen een recovery account te beginnen?

"Ik kwam eerst zelf een account van een ander meisje tegen. Zij deelde vaak over haar dag en de positiefjes van haar dag. Ik kreeg daar altijd veel motivatie van om hetzelfde te doen. Ik wilde dat zelf ook kunnen betekenen voor een ander. Al kan ik maar één persoon helpen, dan is dat het al waard. En met die gedachte heb ik er zelf ook één gemaakt. Later kwam ik er ook achter dat binnen de community die echt voor herstel gaat, we elkaar zo goed kunnen supporten en elkaar echt willen helpen om beter te worden."

Is het hebben van een recovery account alleen maar helpend, of kom je hierdoor ook veel triggerende inhoud tegen?

"Het is voor mij heel erg helpend, maar ik kom ook triggerende dingen tegen. Instagram kijkt naar waar jouw interesses liggen, maar heeft dan vaak niet door dat recovery accounts anti-dieet zijn door de foto’s van bijvoorbeeld maaltijden of snacks en biedt dan dingen aan zoals diëten en andere dingen die het aantal calorieën van producten laten zien. Of juist accounts van mensen die nog in hun eetstoornis zitten en daar ook nog niet uit willen komen. Ik ben wel in staat deze weg te klikken en me dan weer te focussen op het positieve en de reden waarom ik dit account heb: om anderen te helpen en stimuleren voor herstel te gaan."

Denk je erover na wat voor invloed jouw content kan hebben op jouw volgers?

"Ik denk over alles na. In het verleden kon ik, als ik nu terugkijk, soms 'kleine' triggers plaatsen. Het was dan niet zo bedoeld en ik had dat dan ook niet door, tot ik me begon te realiseren dat ik hier echt alleen maar positief op wilde zijn en alleen de goede kant van herstel wil laten zien. De mindere dagen horen er wel bij, maar voor een ander kunnen die als 'ik moet dat ook ervaren' overkomen en dat wil ik niet."

Wat zou er gebeuren als je vandaag zou stoppen met je account? 

"Het zou voor mij niet zo veel uitmaken. Ik heb ook een leven buiten mijn recovery account. Het geeft me alleen een fijn idee dat ik anderen de goede kant van herstel kan laten zien. Er zou in mijn herstel of leven niets veranderen."

Wat wil je graag meegeven aan de lezers van Proud2Bme over het gebruik van social media?

"Wees voorzichtig! Kijk zelf goed naar wat helpend is en wat niet. Het is belangrijk dat je weet waar jouw grens ligt. Hoe veel kan jij aan voordat je dat wat je ziet gaat vergelijken met jezelf op de negatieve manier? Wees er altijd bewust van dat de foto die jij ziet niets meer is dan slechts een momentopname en dat je geen idee hebt wat er daarvoor of daarna gebeurt. Iemand kan wel doen als of het allemaal zo leuk en geweldig is, maar wie zegt dat dat geen leugen is en dat ze het eigenlijk heel erg moeilijk hebben? Of zich heel erg alleen voelen?"

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.