Is dik zijn een keuze?
Heb je flink ondergewicht, dan kijken mensen als snel met schrik of medelijden naar je. Heb je flink overgewicht, dan kijken mensen al snel met een vies gezicht naar je. Eigen schuld, dikke bult. Letterlijk. Is dat wel zo terecht? Is dik zijn een eigen keuze? Is het terecht dat mensen al snel iets negatiefs denken als ze een dikke vrouw op straat zien lopen met een zak patat? Misschien wil je helemaal niets negatiefs denken, maar gebeurt dit automatisch door hoe er in de maatschappij gepraat wordt over dikke mensen. Fat shaming is aan de orde van de dag.
Volgens wetenschapper Jaap Seidell is ernstig overgewicht geen kwestie van eigen schuld. Vele wetenschappelijke onderzoeken hebben reeds aangetoond dat ernstig overgewicht het resultaat is van een combinatie van factoren: genetische aanleg, stress en ongezonde eetgewoonten. Het is niet zo eenvoudig als de uitdrukking 'Elk pondje gaat door het mondje' en afvallen is niet enkel een kwestie van zelfdiscipline.
Illustratie: Shareheads
Doordat we in onze huidige maatschappij zo massaal denken in de trend van "eigen schuld, dikke bult" is er een hele negatieve beeldvorming ontstaan rondom mensen met (ernstig) overgewicht. Dit wordt vaak direct in verband gebracht met woorden als sloom, geen discipline, dom, slordig en lui. Dit zorgt niet alleen voor schaamte, maar zorgt er ook voor dat mensen met overgewicht zich constant moeten verantwoorden en bovendien vaak achtergesteld worden ten opzichte van slanke mensen. Hierdoor lopen zij tevens een verhoogd risico op het ontwikkelen van psychische problemen.
"Zwaarlijvige mensen krijgen minder snel een baan, verdienen minder en worden eerder ten onrechte ontslagen." ~ Roel Hermans, gedragswetenschapper bij Jinek.
Woensdag 3 januari zaten drie mensen met overgewicht en ervaring met fatshaming aan tafel bij Jinek. Zij vertelden over deze ervaringen. Hoogleraar voeding en gezondheid Jaap Seidell bespreekt het onderwerp vanuit wetenschappelijk oogpunt. De uitzending kan je hierboven terugkijken.
Hoe denk jij over fat shaming?
Gerelateerde blogposts
Reacties
Ook heeft ze het niet over een oneindig hongergevoel, maar over een drang naar eten. Drang, het woord zegt het al, iets wat je niet loslaat. Het lukt je misschien tijdelijk daar weerstand tegen te bieden, maar vroeg of laat vlieg je uit de bocht. Het vreet energie en je wordt er doodongelukkig van. Het is dus zaak dat je gaat onderzoeken waar die drang vandaan komt en hoe je deze kunt laten verdwijnen (of op zijn minst temmen). Iemand zonder dergelijke eetgestoorde neigingen zal ongetwijfeld ook vaker trek hebben in iets lekkers dan goed voor je is en niet altijd toegeven, maar iemand met een gezonde relatie met eten wordt in de tussentijd niet geplaagd door een constant verlangen (wederom wat anders dan honger) naar eten. Daar zit het grote verschil.
Jouw benadering is kort door de bocht en vooral gericht op het einddoel (niet zodanig overeten dat je blijft aankomen), maar je gaat voorbij aan de complexiteit van het probleem en zet daarmee mensen die hier oprecht mee worstelen klem. Het is verleidelijk te denken dat het allemaal zo simpel is als dat het misschien voor jou persoonlijk is en dat iedereen die dat niet lukt, zichzelf dat vanuit een slachtofferrol aandoet en gewoon maar wat beter zijn best moet doen, maar het is ook een oneerlijke onderschatting van het psychologische doolhof waarin mensen met een eetstoornis zich bevinden. Dik of dun, iedereen is het vooral waard rust en stabiliteit te kunnen ervaren en in de weg daar naartoe met begrip, compassie (iets wat in jouw benadering compleet zoek is) en geduld te worden behandeld.
Prijs jezelf gelukkig dat je je niet kan voorstellen hoe het is om op die manier zelfdestructief te zijn, maar het niet te kunnen stoppen. Daarmee zeg ik overigens niet dat je nooit uit die vicieuze cirkel kan komen, ik erken alleen dat het echt niet zo makkelijk is als door veel mensen wordt gedacht.
Iig geen reden meer om iemand vreselijk onderuit te halen, want dan zou je een hele groep moeten buitensluiten en zet je jezelf voor gek, want de grote groep zal je dan laten weten hoe belachelijk jij jezelf maakt met je 'opmerkingen'. Zoals Oprah laatst zei. Your time is UP naar de mensen die aan fat shaming 'doen'.
Ik vind wel dat er doorgeslagen word met het goed praten van overgewicht. Overgewicht brengt net als ondergewicht risico's mee voor de gezondheid van een persoon. Ik vind het hierdoor storend dat modellen die 20 kilo teveel met zich meedragen worden geprezen om het veranderen van het modebeeld terwijl iedereen zou steigeren bij een model met 10 kilo te weinig. Ik ben van mening dat geen enkele ongezonde maat gepromoot zou moeten worden als de standaard.
Waar ik wél op tegen ben is dat mensen met overgewicht als minderwaardig beschouwd kunnen worden zoals de vrouwen in het fragment van Jinek vertellen. Ik vind het onterecht dat vrouwen om esthetische redenen worden geweigerd als je naar behoren kunt functioneren.
Wat ik echter wel lastig vind is wanneer mensen met overgewicht wijzen naar genetische factoren, 'zware botten' of altijd al te dik geweest zijn. Het is zeker waar dat elk lichaam anders is, maar ik geloof persoonlijk niet in van nature significant overgewicht hebben, net als dat ik niet geloof in significant ondergewicht hebben. Ik weet dat BMI niet altijd een betrouwbaar is in het bepalen van het al dan niet hebben van een gezond gewicht, maar over het algemeen genomen is de grens binnen de BMI al vrij breed en houdt deze rekening met natuurlijke verschillen tussen mensen. Écht overgewicht of écht ondergewicht hoort mijns inziens niet bij natuurlijke verschillen tussen mensen.
Misschien is het vergelijkbaar met iemand met een depressie die zijn bed niet meer uitkomt en hiermee zijn depressie in stand houdt. In zekere zin zou je heel kort door de bocht kunnen zeggen dat iemand dit zelf doet, maar moet je dit iemand kwalijk nemen! zeer zeer zeer zeker niet! Maar is het belangrijk dat er gedragsverandering plaatsvindt? mijn inziens wel.
misschien kort door de bocht, maar ik vind wèl dat fatshaming moet stoppen en mensen met overgewicht met respect behandeld moeten worden, maar niet dat we we moeten ontkennen dat mensen een bepaalde verantwoordelijkheid hebben in het veranderen van hun situatie. Overgewicht ìs ongezond. Dus dit accepteren? dat vind ik ergens hetzelfde als ondergewicht accepteren. Dat doen we ook niet, want dat is ongezond.
ergens denk ik ook dat als je enkel naar aanvaard worden strijd, je hiermee het probleem overgewicht ontkent. mensen met overgewicht mogen zeker niet anders behandeld worden en zijn even mooi en evenveel waard, maar er mag niet ontkend worden dat er een 'probleem' is. het is niet dat overgewicht plots goed en gezond zal zijn als andere mensen dit niet meer als 'vreemd' en abnormaal' gaan bevinden feit blijft dat overgewicht niet gezond is en je gezonde eet en leefgewoontes aan moet leren. het aanvaarden van overgewicht moet van beide kanten komen, van de wereld en de sociale druk, maar ook van de persoon met overgewicht zelf. beide partijen moeten hun gewoontes veranderen vind ik.
daarbij is het makkelijk zeggen, ik heb de genen, ik ben het zo aangeleerd. het is niet omdat je opgegroeid bent met leefgewoontes die tot overgewicht geleid hebben dat je deze ook door moet zetten als je volwassen bent. ik besef heel hard hoe moeilijk het is, maar verandering kan altijd! het mag geen excuus voor overgewicht zijn dat je het van thuis uit aangeleerd bent om op een bepaalde manier met eten om te gaan. en genen voor overgewicht zijn maar 1°%, de rest heeft echt te maken met hoeveel en wat je eet.
er zijn maar een heel klein aantal mensen die overgewicht hebben door medicatie of een ziekte, maar ook hier kan iets aan gedaan worden. met gezond eten en sporten word je echt niet obees, zelf niet met medicatie of ziekte.
Eetpatroon en levenswijze is tenslotte veel belangrijker
Ik weet het, heel slecht van me dat ik zo denk :(
Ik snap de gedachten, het klinkt ook aantrekkelijk, eten en gewoon uitspugen, er niet van aankomen, maar alsjeblieft, romantiseer ook dit niet.
Selectieve waarneming, bewust of onbewust een keuze maken uit de aangeboden informatie, waarbij het referentiekader meespeelt van degene die de keuzes maakt.
Mijn referentiekader is behoorlijk verziekt, daarom kreeg ik ook een eestoornis. Als ik een dik iemand zie, denk ik, zou hij of zij ook een eetstoornis hebben of is die persoon 'gewoon' dik. Dan nog vind ik het lullig als er ook maar uit iets blijkt, dat die persoon zich ongemakkelijk voelt ten aanzien van zijn of haar gewicht. Ik zag het een keer bij een vrouw in een supermarkt, volgens mij had ze een eetbui in de planning en al haar boodschappen waren verboden eten en ze griste nog snel een chocoladereep uit het rek bij de kassa. Ik keek vooral naar haar. Ze was heel stevig, maar niet super dik, maar haar gezicht was vol van stress, maar niemand zou iets door hoeven hebben dat ze een eetprobleem zou hebben. Voor mij was het overduidelijk dat ze totaal in paniek was en zich ontzettend rot voelde en ik had het door, dat ze zich waarschijnlijk thuis gigantisch zou gaan overeten, maar voor de rest keek niemand bijzonder op, geloof ik maar ik had zo met haar te doen.
Is dik zijn een keuze. Ja. Maar dat is een 'verkeerde vraag', vind ik.
met de tekst die D plaatst op 12 januari 2018 30:43 uur.
Dik zijn en ernstig overgewicht zie ik als een soort van fuik waar je inzwemt. Natuurlijk spelen voedsel keuzes mee , maar als je eenmaal in de fuik bent gezwommen van geestelijke ziektes, de bijbehorende medicijnen en bijvoorbeeld lichamelijke beperkingen waardoor ook sporten niet meer gaat . Dan ben je gewoon " fucked". ( excuses le mot)
Het valt me erg tegen dat op deze site mensen gewoon aan fat shaming doen, zonder dat ze het volgens mij door hebben.
Misschien komt het doordat dikke mensen the worst nightmare zijn van mensen met anorexia of boulimia. Immers zij willen alles wel doe, braken, vasten, compenseren op watvoor manier dan ook om niet dik(ker) te worden.
Dames laten we elkaar steunen in plaats van elkaar afzeiken.
Ieder van ons heeft een probleem met eten, ieder op zijn of haar eigen manier !
Laten we gaan voor solidariteit in plaats van haat !! ❤️❤️❤️
Bewust een keuze maken is een mentaal aspect. Maar ons leven en ons zijn bestaat naast een mentaal deel, ook nog uit een fysiek en emotioneel deel. Wij kunnen met onze mentale capaciteit wel een keuze maken, maar als ons fysieke lichaam of emotionele wezen niet in staat is om die keuze te volgen, bereiken we niet dat waar we voor kiezen.
Zelf ben ik iemand die past in dat groepje van "risicovol overgewicht". Ik zit al jaren in dat groepje, evenals ik al jaren (eigenlijk mijn hele leven) diverse psychische en emotionele problemen ervaar. Meerdere malen heb ik de keuze gemaakt om iets aan dat gewicht te gaan doen, maar pas nu ik na minstens 10 jaar aan verscheidende therapieën, diagnoses en vormen van zelf-ontdekking, eindelijk correct inzicht begin te vormen in mijn eigen psychische en emotionele wezen, voel ik dat ik instaat ben om die keuze ook echt te volgen. Nu pas begrijp ik wat ik nodig heb om die keuze om te zetten naar werkelijkheid, en nu pas kan ik een concreet plan maken over hoe ik dat ga bereiken. Dus, het maken van een keuze is lang niet altijd genoeg.
Bovendien, om in te gaan op de modellenkwestie, geloof ik niet dat er een gezond gewicht bestaat om te promoten. Ik vind dat het maatschappelijke beeld van wat gezond is de laatste jaren ernstig is vernauwd. Als je kijkt naar wat men 50 jaar geleden als gezond beschouwde (4x in de week aardappelen, bijvoorbeeld) en dat vergelijkt met hoe je nu, kort door de bocht, al heel ongezond bezig bent als je niet elke dag aan je "superfoods" denkt, zie je dat we nogal streng naar onszelf zijn geworden. We hebben het begrip gezondheid vervangen voor het streven naar het eeuwige leven, lijkt soms wel. Ik geloof niet dat je gezondheid kunt uitdrukken in cijfers, maar dat gezondheid gaat om de kwaliteit van het leven zoals jij dat ervaart.
Als ik kijk naar welk gewicht ik volgens alle juiste instanties moet behalen om op een "gezond gewicht" te zijn, oogt dat nu zo bizar klein naar mij dat ik niet geloof dat ik dat ooit zal halen. Daarom zet ik voor mijzelf geen streefgewicht als doel, maar een beeld van hoe mijn dagelijkse leven eruit zou zien wanneer ik het als gezond zou beschouwen. Als ik dat straks bereikt heb, en ik werkelijk tevreden ben met hoe ik mijn leven leid, dan zal ik streven om daar mee door te gaan. Als ik dan volgens alle cijfertjes nog steeds 20 kilo te zwaar ben, boeit dat me geen bal.
Ik had ooit een docent, die naar mijn mening heel gezond leefde. Hij at op een verantwoorde manier vegetarisch, bewoog veel, rookte niet en dronk nauwelijks, en was zeker niet te zwaar. Hij stierf in zijn vroege 50 aan een plotselinge hersenbloeding, terwijl op safari in Afrika. Mocht ik sterven op dezelfde leeftijd, en een leven hebben geleid waar ik trots op kan zijn, zal ik mezelf gelukkig prijzen. Risico's zijn onvermijdbaar, en dood gaan we allemaal.
Er is aan de andere kant te veel eten overal en altijd .Het is toch geen wonder dat zo veel mensen hier gestoord door raken.Het is tegenstrijdig en misleidend en oneerlijk.Het ligt niet zozeer aan de mensen zelf als wel de hele cultuur waarin mensen elkaar niet ZIEN en eten als vervanging van menselijk contact gebruikt wordt.
Fat shaming is laag,het laat alleen zien hoe degene bent die het doet.Dom en onwetend en vol onbegrip ,de eigen gedachten projecterend op iemand anders.
Als je gezond bent heb je ook een gezonde geest,mensen die gemeen zijn ,zijn van binnen NIET gezond hoe dun en of fit ze ook lijken aan de buitenkant.
Waarom eerst jezelf haten, zodat je krampachtig wilt veranderen en baalt bij elk minuscuul dingetje dat niet lukt, als je ook jezelf kunt accepteren zoals je al bent en van daaruit kunt kijken wat je kunt doen om jezelf (nog) gelukkiger te maken?
Elke vorm van shaming is in mijn ogen een slecht, niet helpend iets. Het focust op het negatieve in plaats van het positieve, wat vaak veel helpender is.
Waarom eerst jezelf haten, zodat je krampachtig wilt veranderen en baalt bij elk minuscuul dingetje dat niet lukt, als je ook jezelf kunt accepteren zoals je al bent en van daaruit kunt kijken wat je kunt doen om jezelf (nog) gelukkiger te maken?
Elke vorm van shaming is in mijn ogen een slecht, niet helpend iets. Het focust op het negatieve in plaats van het positieve, wat vaak veel helpender is.
Het idee dat het geen keuze is, dat het ook jou kan “overkomen” is enger.
Los daarvan vind ik er geen antwoord op te geven. Het is geen simpele ja of nee. Bij sommige mensen is het een groot deel foute keuzes (slechte voeding, weinig bewezen). Maar er zijn ook mensen die door medicatie of ziekte te dik zijn. En een eetstoornis is ook een ziekte.
Betreft aanleg is dacht ik nog niet duidelijkheid of het werkelijk “in de genen” zit. Vaak zijn binnen een familie meerdere mensen te dik, ook vanwege door voorbeeld en opvoeding doorgegeven “onjuiste keuzes maken”. Dan zit het niet in je DNA.
Echter bij de categorie “onjuiste keuzes” kan je ook weer nadenken in hoeverre het keuzes zijn. Als mensen echt niet snappen dat je dik wordt van bepaald eten, simpelweg door gebrek aan kennis, is het dan keuze?
*bericht aangepast door moderator ivm het noemen van gewichten*
Dankjewel! Echt, dankjewel.
[/sarcasme]