Stigma in beeld

 

stigmaDeze week werd voor de 39e keer de week van de psychiatrie georganiseerd waarin ieder jaar een speciaal thema onder de aandacht wordt gebracht. Dit jaar stond het thema ‘Stigma’ centraal. Wat verbeeld jij je wel?!

‘Stigma’ gaat over het beeld wat mensen hebben over de psychiatrie, verslavingszorg en de maatschappelijke opvang. Het is een negatief label dat door de buitenwereld wordt opgeplakt en ervoor kan zorgen dat je ook anders  over jezelf gaat denken en oordelen. Dit noem je dan zelfstigma.

Je hebt het gevoel dat je anders bent en er niet meer bij hoort. Je denkt voortdurend aan wat anderen van je denken en wat ze van je zouden vinden. Je doet je uiterste best om je kwetsbaarheden verborgen te houden, waardoor je jezelf steeds verder afsluit van de buitenwereld. Het gevolg is dat je hiermee de stigmaproblemen onbewust alleen maar verergerd. Niet voor niets werd er deze week extra aandacht gevraagd voor deze beeldvorming. Door heel Nederland werden er verschillende activiteiten georganiseerd.  Zo heb ik afgelopen woensdag deelgenomen aan een hele interessante workshop ‘Fotovoice’.

‘Fotovoice’ is een cursus die gaat over het bewust worden van stigma’s en zelfstigma’s aan de hand van zelfgemaakte foto’s. Daarnaast worden persoonlijke kwaliteiten en vaardigheden aangewakkerd om hiermee om te leren gaan. 

Zo begonnen we de workshop met de ‘homo stigmaticus’: een grote banner met een gesloten deur naar de buitenwereld. Deze hebben we volgeplakt met allerlei stigma’s waar we tegenaan liepen.

Vervolgens trokken we met zijn allen de sneeuw in om onze eigen gedachten en oordelen over stigma’s in beeld te brengen. Met mijn camera in de hand wist ik een aantal sprekende plaatjes te schieten. Zoals deze:

Op het eerste gezicht een doodgewoon verkeersbord van een voetgangerspad. Voor mij riep dit bord ook een hele andere betekenis op. Ik was het zorgenkindje. Bang voor de grote buitenwereld moesten mensen mij aan het handje houden. Als ze me los zouden laten, zou het te onveilig worden. Afhankelijk van mijn omgeving en de hulpverlening was ik niet in staat om voor zichzelf te zorgen.

Ook binnen mijn opname liep ik tegen de nodige stigma’s aan. Als ik sprak over waar ik was opgenomen, waren de reacties erg kortzichtig. ‘Zit je in het gekkenhuis?! Met allemaal van die enge en rare mensen?’ Enkele vriendinnen mochten niet eens op bezoek komen van hun ouders, té gevaarlijk.

De gedachte achter deze foto is het gevoel anders te zijn. Ik kon niet met de stroom van de samenleving mee en kon me niet goed aanpassen. Ik was een beetje 'van mijn padje af'. Mensen noemde me tegendraads.

Gelukkig namen we aan het einde van de workshop afscheid van onze stigma’s. De stigma’s die we in het begin van de bijeenkomst hadden verzameld werden ritueel verbrand.  Zo werd de dag toch op een positieve manier afgesloten.

Ik kijk nu dan ook heel anders tegen deze foto’s aan. Ik heb mezelf losgemaakt uit de handen van de hulpverlening en een overbezorgde omgeving. Ik woon lekker op mezelf en kan gaan en staan waar ik wil, zonder dat ik afhankelijk ben van anderen. Ik werk inmiddels als ervaringsdeskundige op het terrein waar ik vroeger opgenomen geweest ben. En eerlijk waar,  ik kan mezelf werkelijk geen fijnere en veiligere plek bedenken dan waar ik nu werk. De mensen om me heen zijn niet eng of gevaarlijk, maar de meeste  bijzondere en eigen mensen die ik ken. Ik heb nu veel minder het gevoel er niet bij te horen, of anders te zijn. Ik loop weliswaar niet de bekende weg zoals veel van mijn leeftijdsgenoten deze belopen. Ik volg nu mijn eigen weg , ik ben wie ik ben, en daar ben ik trots op!

Tegen welke stigma's loop jij aan?

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Rim - Zaterdag 23 maart 2013 19:56
Tegen stigma's over zelfbeschadiging...

Herken trouwens de foto met de voetstappen :)
Mooi geschreven Nicole!
x - Zaterdag 23 maart 2013 22:48
Hele goede blog! Heel goed dat hier aandacht aan besteedt wordt.
cleintje - Zaterdag 23 maart 2013 23:47
Goed dat je ook hier de week van de psychiatrie onder de aandacht brengt! Stigma is iets wat nog erg leeft mensen herkennen zichzelf er in of lopen heel hard voor je weg als je zegt dat je van de psychiatrie komt. En er leuk ook de workshop van fotovoice. Je blog is ook en mooi verhaal weer!
_Luckamy_ - Zondag 24 maart 2013 10:28
mooi geschreven en goed dat dit onder de aandacht komt!

Waar ik tegen aan loop is dat als je bepaalde keuze maakt en deze niet zo goed uitpakt of als je een fout maakt, dit direct geprojecteerd wordt op de psychische stoornis die je hebt. Bijv. als je een keer zegt 'nee, ik wil dit gewoon niet doen (bijv. leidinggeven), dan wordt er direct gezegt, o dit komt door haar faalangst, terwijl dit er soms niet eens mee te maken heeft en je het gewoon echt niet wilt doen.
of bijv. als je je een dag kut voelt, dat mensen gaan zeggen, ja komt door die depressie van haar. Of als je gewoon geen honger hebt, is het direct, ja zij heeft een eetstoornis, daarom eet ze nu niet..

En waar ik tegen aan loop is dat mensen die te maken hebben met psychische problemen en daardoor bijv. op school niet helemaal goed presteren, vaak'zwak' of 'zwakke leerlingen' genoemd worden. Dit vind ik zo super oneerlijk! Vaak zijn mensen met problemen veel sterkere mensen, dan mensen zonder problemen, maar zo ziet de buitenwereld dat niet. 'Heb je problemen, dan ben je zwak..'
R. - Zondag 24 maart 2013 13:29
Ik moet de hele dag het lichamelijke gedoe van mij collega's aanhoren, terwijl ik zelf niet over 'mijn' dingen kan praten. Het gevolg is dat ik me mateloos erger als er weer iemand over haar maagproblemen of wat dan ook begint. Ik luister niet eens meer naar dat soort dingen, tenzij ik echt in een goede bui ben.
Chaya - Zondag 24 maart 2013 16:30
Kan me heel erg vinden in wat Luckamy zegt. Altijd als ik iets niet wil, vragen mensen of het met mijn eetstoornis of depressie te maken heeft. Of als ik zeg dat ik het ergens koud vind, heeft het altijd te maken met dat ik te weinig eet enz. enz. Ook stigma's over zelfbeschadiging zijn verschrikkelijk, daar ben ik heel erg bang voor
Loes - Zondag 24 maart 2013 17:13
Ik vind het vaak moeilijk als ik merk aan mensen dat zij een fijne/normale thuissituatie al vanzelfsprekend zien ipv er dankbaar voor te zijn. Zo klaagde een vriendin pas dat zij der kamer moest opruimen als der moeder die wou gaan stofzuigen, ik ben al blij als mijn moeder maar uit bed is als ik thuis kom uit school