Uit een recent onderzoek van de Young Health Movement is gebleken dat 4 van de 5 meest gebruikte en populairste socialemediaplatforms schadelijk zijn voor de geestelijke gesteldheid van jongvolwassen. Zij hebben onderzoek gedaan naar Instagram, Snapchat, YouTube, Facebook en Twitter. Aan het onderzoek deden ongeveer 1500 jongeren mee. Zij vulden vragen in over de 5 verschillende platforms en de impact daarvan. Daaruit is gebleken dat Instagram het meest schadelijk is voor jongvolwassen. Instagram scoort op 7 van de 14 punten slechter dan de andere socialemediaplatformen.

De reden waarom Instagram zo slecht scoort is dat het ervoor zorgt dat jongvolwassenen door de content meer angst en onzekerheid ervaren. Door Instagram krijgen zij vaak last van een verminderde nachtrust, negatiever zelfbeeld en de angst om iets te missen. Desondanks zorgt Instagram er wel voor dat er meer ruimte is voor zelfexpressie, het ontwikkelen van je eigen identiteit en emotionele support. YouTube was het enige platform dat volgens het onderzoek een positief effect heeft op jongvolwassen. YouTube scoorde op 9 van de 14 categorieën positief. Het heeft een positief effect op het creëren van een draagvlak voor (geestelijke) ziektes, zelfexpressie en emotionele support. Daarnaast heeft het ook positief en dus ook een verminderend effect op gevoelens van eenzaamheid en depressieklachten. Het scoorde alleen negatief op nachtrust. De reden hiervan is dat het kijken van vlogs en andere filmpjes verslavend kan zijn. 

De vier andere platforms hebben echter wel een voornamelijk negatief effect op jongvolwassenen. Het zorgt ervoor dat men een negatiever zelfbeeld krijgt, meer te maken krijgt met pesten en slaapproblemen ontwikkelt. Daarnaast leidt het ook tot een verhoogt gevoel van angst, depressie en eenzaamheid. Deze resultaten zijn in lijn met de groeiende bezorgdheid over sociale media door politici, dokters, psychiaters en psychologen, maar ook ouders maken zich zorgen over zaken zoals sexting, cyberbesten en de grotere kans op zelfmoord. Het bijzondere aan deze resultaten is dat Instagram en Snapchat als het meest schadelijk wordt gezien, omdat dit de enige twee platsforms zijn die alleen gericht zijn op foto's. Dat laat zien dat foto’s hoogstwaarschijnlijk een groter effect hebben op het zelfbeeld van jongvolwassenen. Foto’s laten jongvolwassen eerder onzeker voelen dan geschreven berichten. Het belangrijkste punt is dat mensen niet weten wanneer een foto bewerkt is of niet. Daarnaast wordt op sociale media vaak enkel de positieve kanten belicht van iemands leven waardoor jij vaak het idee hebt dat mensen een leuker en interessanter leven leiden dan jijzelf. Daarom pleiten de onderzoekers er ook voor om waarschuwingen bij dat soort foto’s te zetten.

Er is echter ook kritiek op deze studie. Volgens sommige psychiaters zijn de uitkomsten van deze studie te eenvoudig geïnterpreteerd waardoor de sociale media eigenlijk onterecht wordt bekritiseerd van dingen waar zij niks aan kunnen doen. Volgens Professor Wessely heeft sociale media meer positieve dan negatieve effecten. Hij vindt het vooral belangrijk dat wij de kinderen en jongvolwassen leren om met sociale media om te gaan. Zeker gezien wij hedendaags in een steeds meer digitale wereld leven. Daarom is het ook belangrijk om te beseffen dat wij de jongeren in deze wereld niet kunnen beschermen tegen bepaalde berichten. Als wij dat soort berichten verwijderen van sociale media vinden die jongvolwassenen dat wel ergens anders. Het is daarom vooral belangrijk dat wij die jongeren laten inzien wat de gevaren en risico’s zijn van hun gedrag online. Daarnaast is het ook belangrijk dat wij ze leren dat niet alles echt is en hoe ze met bepaalde content om kunnen gaan.  

Tijdens mijn eetstoornis merkte ik dat erg veel last had van sommige berichten op sociale media. Ik werd erg onzeker van mensen die de hele tijd foto’s plaatsten van feestjes terwijl ik op de bank zat. Zeker op momenten dat ik niet lekker in mijn vel zat betrapte ik mijzelf erop dat ik op Facebook en Instagram ging. Ik raakte er verslaafd aan om mijzelf zo slecht mogelijk te laten voelen door sociale media. Ik denk dat hier ook veel meer mensen last van hebben. Het is een manier om te kunnen verdrinken in je eigen zelfmedelijden. Ik vind het daarom ook een goed idee om jongeren bewust te maken van de maakbaarheid en de onterechte perfectie van posts op sociale media en ik hoop jullie met deze post daar iets meer bewust van te maken. Socialemediagebruik is niet per se slecht voor je. Het gaat erom hoe je ermee omgaat en dat is ook iets wat je kan veranderen!

 Fotografie: Hamza Butt