Toen ik al enige tijd problemen had met eten, verwees mijn kinderpsycholoog mij door naar een diētiste die ervaring had met eetstoornissen. Hier kwam ik enige tijd, maar al snel bleek dat zij mij niet verder kon helpen. Om die reden werd ik doorverwezen naar een vrijgevestigd psycholoog die gespecialiseerd is in eetstoornissen. Zij had haar eigen praktijk waar zij cliënten met allerlei eetstoornissen ambulant behandelde. Dat wil zeggen dat je eens per week of eens in de zoveel weken naar de praktijk van deze psycholoog toe gaat voor een gesprek. Vrijgevestigde psychologen hebben soms een praktijk alleen en soms met één of meerdere collega's. 

Het eerste contact met de psycholoog verliep anders dan bijvoorbeeld bij grote organisaties. Toen ik werd doorverwezen, betekende dit namelijk eigenlijk dat ik een telefoonnummer en e-mailadres kreeg en direct met de psycholoog contact op kon nemen. Ik heb toen even wat moed moeten verzamelen, maar uiteindelijk belde ik en stond binnen één of twee weken al onze eerste afspraak. 

Het intakegesprek

Het eerste gesprek met de psycholoog vond ik erg spannend. Was het een intakegesprek waarbij ik allerlei vragen moest beantwoorden? Was het al direct een gesprek waarbij mijn behandeling van start ging? Moest ik op de weegschaal? Wat zou het voor praktijk zijn? Ik had allerlei vragen. Bovendien was ik nog nooit bij een psycholoog in behandeling geweest voor mijn eetstoornis. Eenmaal daar viel het gesprek ontzettend mee. Het was fijn om met een psycholoog te praten die wist waar het over ging. Bij de kinderpsycholoog waar ik eerder in behandeling was voor mijn depressieve klachten, voelde ik me niet serieus genomen toen ik probeerde te vertellen dat ik problemen had met eten. Zij zei me dat het te maken had met mijn leeftijd en dat iedereen weleens een eetbui had.

Psycholoog ervaring met eetstoornissen

Bij deze psycholoog was het totaal anders. Ik merkte duidelijk dat ze ervaring had met eetstoornissen. Ik hoefde maar twee woorden te zeggen en ze wist precies waar het over ging. Ik voelde me enorm begrepen toen ik vertelde over de worsteling met mijn gewicht, mijn zelfbeeld, de eetbuien, compenseren het willen afvallen en mijn volkomen irreële gedachten en angsten. Het was fijn om niet alles tot in detail uit te hoeven leggen, ze begreep toch wel wat ik bedoelde en vertelde ook al snel dat mijn klachten erg leken op de eetstoornis boulimia nervosa. Dat vond ik naar om te horen, maar ergens was het ook een opluchting: ik stel me dus toch niet aan. 

Een klik met de psycholoog

De klik was er dus direct en ik ben dan ook jaren bij deze psycholoog in behandeling geweest. Ze heeft me lang niet altijd kunnen helpen, maar ik heb op het gebied van mijn eetstoornis veel van haar geleerd waar ik haar nog altijd dankbaar voor ben. Ik heb het geluk gehad dat ik direct ben doorverwezen naar een fijne, vrijgevestigde psycholoog. Als je echter zelf hulp nodig hebt, dan kan dit een enorme zoektocht zijn en vraag je je misschien af of je in therapie moet bij een grote en 'bekende' instantie of dat je beter af bent bij een kleine, vrijgevestigde praktijk. Het één is niet per se beter dan het ander. Ik heb met allebei goede en minder goede ervaringen. Wat betreft een vrijgevestigde psycholoog zet ik graag de voor- en nadelen voor je op een rijtje. 

Vrijgevestigd psycholoog gespecialiseerd in eetstoornissen

Voordelen
♦ Eén gezicht
Bij een vrijgevestigd psycholoog heb je vaak maar met één persoon te maken. Een psycholoog werkt vaak alleen of met enkele collega's in een praktijk. In een grote organisatie kan het nog weleens zijn dat je tijdens je intake alleen al drie verschillende mensen ziet. Tijdens je behandeling kan er ook nog weleens gewisseld worden van behandelaar. Bij een vrijgevestigd psycholoog heb je altijd een vaste therapeut waardoor je weet waar je aan toe bent. 

♦ Korte lijntjes
Omdat de praktijk klein is, kun je makkelijk contact krijgen met je therapeut. Bij een grote instantie kan het nog weleens zo zijn dat je therapeut bijna onbereikbaar lijkt te zijn door drukte of door allerlei regels. Toen ik bij een grote organisatie zat, wilde ik mijn therapeut een keer bellen en moest ik eerst allerlei vragen van een strenge receptioniste beantwoorden voordat zij mij überhaupt willde doorverbinden met de juiste afdeling. Toen dat eenmaal lukte, gebeurde hetzelfde weer op die afdeling. Met dit soort taferelen heb je niet te maken bij een kleine praktijk. Je komt gemakkelijk in contact met je therapeut als dit nodig is. 

♦ Korte wachttijden
De ervaring leert dat er kortere wachttijden zijn bij kleine praktijken van vrijgevestigd psychologen. In mijn geval was het heel erg kort, dit was ook alweer wat jaartjes geleden, en het kan dus wel zijn dat je even moet wachten, maar wachttijden als een half jaar tot één jaar zul je niet zo snel tegenkomen bij een vrijgevestigd psycholoog.

Nadelen
♦ Vergoeding
Niet alle vrijgevestigd psychologen worden volledig vergoed. Dit is onder andere afhankelijk van of zij onder de basis GGZ of gespecialiseerde GGZ vallen en met welke zorgverzekeraars er contracten zijn gesloten. Ook is het afhankelijk van je eigen zorgverzekering en kan het zijn dat er maar een bepaald aantal gesprekken worden vergoed. Als je een behandeling bij vrijgevestigd psycholoog overweegt, is het dus altijd goed om dit van tevoren goed uit te zoeken zodat je niet voor verrassingen komt te staan.  

♦ Crisis
Vrijgevestigd psychologen zijn meestal niet berekend op crisis. Als je niet stabiel bent, kun je sowieso meestal niet in behandeling bij een vrijgevestigde praktijk. Mocht je hier wel in behandeling zijn en je in crisis raken, dan kan het zijn dat de behandeling (tijdelijk) wordt stop gezet en/of wordt overgedragen aan de crisisdienst of een andere instantie. Ik heb dit tijdens mijn behandeling ook een aantal keer ervaren en gemerkt hoe naar dit is. Destijds voelde ik me enorm afgewezen en in de steek gelaten. Nu begrijp ik heel goed dat mijn psycholoog op dat moment niet de verantwoordelijkheid kon dragen en dat deze regels er zijn.

♦ Klachten
Bij grote organisaties zijn er altijd vertrouwenspersonen en klachtencommissies voor het geval er problemen en/of klachten zijn over een behandelaar en/of behandeling. Ook zijn er genoeg andere therapeuten en mensen binnen de organisatie bij wie je terechtkunt op het moment dat je de indruk hebt dat een behandeling niet lekker loopt of dat er dingen gebeuren die niet gaan zoals ze horen te gaan. Bij een eigen praktijk is dit niet zo. Je moet het doen met de therapeut die je hebt en als er dingen niet lekker gaan, dan zul je dat met diegene moeten bespreken. Wel kun je een klacht indienen bij een beroepsvereniging, maar hier moet je wel mondig genoeg voor zijn.

Al met al heeft een behandeling bij een vrijgevestigd psycholoog dus voor- en nadelen. Het is niet per se beter of slechter dan een behandeling bij een grote instelling. Bovendien verschilt het ook persoon. Je kunt immers net een therapeut treffen waar je geen klik mee hebt, maar dit hoeft niet altijd aan de praktijk of aan de instelling te liggen. Ben je zelf op zoek naar een goede therapeut maar weet je niet goed waar je moet beginnen? Klik hier voor een uitgebreid overzicht van zelfstandige praktijken. Bespreek ook met de huisarts wat de mogelijkheden zijn. Vaak weet hij/zij welke praktijken er allemaal in de regio gevestigd zijn.

Heb jij ervaring met vrijgevestigde praktijken? 

Fotografie: Ben Seidelman