Praten over eten in therapie

 

Ik heb verschillende soorten therapie gehad voor mijn eetstoornis. Verschillende instanties, verschillende therapeuten en verschillende vormen van aanpak. Als ik heel eerlijk ben, dan hebben niet alle soorten therapie echt voor mij gewerkt. Ik had een eetstoornis en bij veel therapieën ging het dan ook vrijwel alleen maar over eten. Praten over eten is niet waar therapie over zou moeten gaan. In deze blog leg ik uit waarom.

Bij verschillende hulpinstanties gingen de gesprekken die ik daar had vaak over eten. Ik moest een eetdagboek bijhouden en elke week vertellen hoe het met eten was gegaan. Tijdens groepstherapie moesten we door tijdschriften bladeren en opzoek gaan naar plaatjes van eten dat we spannend vonden om te eten. Die plaatjes moesten we vervolgens uitknippen en op een groot vel plakken. Uiteindelijk was het de bedoeling om alles wat er op dat stuk papier stond ‘af te werken’ en op die manier te werken aan onze ‘uitdagingen’.

praten over eten in therapie

Bij mijn laatste therapie ging het bijna niet over eten. Ik denk ook niet dat het goed is om tijdens de gesprekken alleen maar te focussen op eten. Diep vanbinnen weten mensen met eetstoornissen echt wel dat het praten over eten er zo niet toe doet. Ik denk ook dat de meeste mensen ergens echt wel weten wat normaal eten is en wat niet. Natuurlijk is je eetpatroon verstoord en zegt je gevoel wat anders, maar uiteindelijk zijn we allemaal slimme mensen die verstandelijk wel beter weten.

De behandelaar vroeg aan mij wat mijn probleem was. Mijn antwoord was dat ik problemen had met eten. Zijn reactie: “Moeite met eten? Stop je het eten in je oor ofzo? Je kan toch wel gewoon eten?”
Deze reactie was best verhelderend. Natuurlijk kon ik gewoon eten. Ik had tenslotte geen handicap en ik wist ook prima hoe eten werkte. Je stopt het namelijk in je mond, je kauwt er even op en je slikt het door. Zo makkelijk is het.

Als je gewoon kan eten, heb je dan een probleem met eten of speelt er dan wat anders? Dat laatste is voornamelijk het geval. Maar waarom zou je je dan in therapie richten op het eten als het daar helemaal niet om gaat? Dat is eigenlijk toch heel gek? Door deze manier van kijken naar eetstoornissen zag de therapie die ik daar had er ook heel anders uit.

Ik moest eten wat de pot schafte en we maakten direct afspraken over het eten: ‘Don’t fuck with the food’. Mensen met eetstoornissen zijn heel goed in het onzinnig praten en moeilijk doen over eten en drama te maken tijdens het eten. Door deze afspraak werd duidelijk dat we geen dramashow op mochten voeren als we moesten eten. Er werden geen discussies gevoerd over grote en kleine aardappels. We kregen gewoon een bord voorgeschoteld en daar moesten we het mee doen.

Praten en je druk maken over eten is veilig. Je bent er immers de hele dag mee bezig geweest en het is jouw ‘way of life’ geworden. We (ik ook) zijn allemaal heel goed (geweest) in het paniekerig doen over eten. Uiteindelijk zijn dit allemaal trucjes om je niet bezig te hoeven houden met de echte achterliggende problemen.

We zijn niet voor niets gaan rommelen met eten. Dat heeft een oorzaak gehad en we zijn dat gaan uiten in eten. Het is daarom veel belangrijker om de oorzaak aan te pakken dan het symptoom: eten. Voor de eetstoornis had diegene vaak ook geen problemen met eten. Iemand is dus echt niet verleerd om te eten en zal dan ook heus weer niet opnieuw hoeven leren te eten.

praten over eten in therapie

Ik denk dat het ook niet altijd even goed is om iemand te complimenteren over het eten. Een complimentje geven als iemand zijn of haar bord een keer heeft leeggegeten is natuurlijk heel logisch als iemand daar problemen mee heeft. Het ding is alleen dat je eten dan als iets ‘bijzonders’ maakt terwijl eten natuurlijk volkomen normaal is. Ik denk dat de nadruk dan weer veel te veel op eten wordt gelegd terwijl diegene alleen maar iets heeft gedaan wat normaal is.

Natuurlijk zijn er hier kanttekeningen bij te maken, want wat als iemand bijvoorbeeld ernstig ondergewicht heeft? Dan moet het natuurlijk wel gaan over eten, want anders gaat diegene dood. Toch ben ik ervan overtuigd dat het bij de meeste gevallen niet goed dat er bij therapie vooral gericht wordt op eten. Mij heeft het in ieder geval heel erg geholpen door me niet met eten bezig mogen te houden. Hierdoor was er veel meer ruimte om de onderliggende problematiek aan te pakken en was er geen tijd voor de eetonzin van de eetstoornis.

 

Fotografie: Lauren Rushing

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

moi - Zondag 19 november 2017 20:17
goed geschreven..maar erg benieuwd waar je therapie hebt gehad? was er nog sprake v ondergewicht?
zo maar - Zondag 19 november 2017 21:45
ben erg benieuwd waar je die therapie gehad hebt
Vienna - Zondag 19 november 2017 22:11
Zo goed en fijn deze blog! Ik vind complimenten over het leeg eten van mijn bord zo irritant trouwens. Net als de vraag "smaakt het wel?". Laat me maar "gewoon" eten zonder er de nadruk op te leggen...
Miku - Zondag 19 november 2017 22:44
Ik heb eigenlijk vooral therapie gehad waar het onderwerp eten "verboden" was. Voor bepaalde achterliggende problematiek was dat inderdaad heel goed; verder kijken dan het eten. Het enige nadeel was dat nadat ik klaar was met "graven" in mijn psyche, het eten nog steeds niet beter ging. Door al dit focussen op achterliggende problemen, liep ik totaal voorbij aan bepaalde lichamelijke zaken. Ik bleek namelijk lactose intolerant te zijn (iets waar ik mijn hele leven last van had zonder dat te weten) en ook een overgevoeligheid voor bepaalde producten te hebben. Sinds ik dat weet en daar mijn eten op aanpas, voel ik me pas echt alsof ik mijn eetstoornis kan loslaten. Het heeft wel wat jaren geduurd tot ik dit doorhad, want ik dacht pas genezen te kunnen zijn als ik alles zonder problemen zou kunnen eten. Maar dat gevoel heb ik nooit gekend,omdat ik altijd buikpijn had zonder te weten waar het van kwam. Tot nu dan. Luisteren naar je lichaam is niet alleen wel of geen honger hebben, maar ook wat voelt wel en niet goed. Achterliggende problematiek is zeker heel belangrijk. Maar voor complete genezing denk ik dat eten geen verboden onderwerp gemaakt moet worden (niet dat ik denk dat jij dit bedoelde in deze blog, maar mensen zijn nogal eens geneigd om zwart wit te denken en te concluderen dat je het dus nooit meer over eten mag hebben als ze dit lezen, zo dacht ik eerst ook in therapie). En ja mensen met eetstoornissen grijpen vaak alles aan om dingen te schrappen wat het lastig maakt ze serieus te nemen, maar het is ook rot als iemand maar niet kan genezen, omdat hij of zij echt ziek wordt van bepaald eten. Ik heb daardoor ook altijd moeite met de zin "een eetstoornis gaat niet over eten". In mijn geval was dat wel degelijk de laatste splinter die er uit moest voor die etterende wond van een eetstoornis kon genezen (dit is natuurlijk een metafoor, maar zo zie ik het). Het is goed dat er aan beide dingen aandacht wordt besteed: zowel het eten, als de psychische problemen er achter. "Een eetstoornis gaat niet ALLEEN over eten", vind ik een betere omschrijving. Niks als kritiek bedoeld trouwens hoor, maar het is zo zonde als je je, zoals ik, jaren blind staart op iets wat je eigen genezing in de weg staat. Ik hoop dat er therapie vormen zijn waar het in evenwicht is.
Miku - Zondag 19 november 2017 22:44
Ik heb eigenlijk vooral therapie gehad waar het onderwerp eten "verboden" was. Voor bepaalde achterliggende problematiek was dat inderdaad heel goed; verder kijken dan het eten. Het enige nadeel was dat nadat ik klaar was met "graven" in mijn psyche, het eten nog steeds niet beter ging. Door al dit focussen op achterliggende problemen, liep ik totaal voorbij aan bepaalde lichamelijke zaken. Ik bleek namelijk lactose intolerant te zijn (iets waar ik mijn hele leven last van had zonder dat te weten) en ook een overgevoeligheid voor bepaalde producten te hebben. Sinds ik dat weet en daar mijn eten op aanpas, voel ik me pas echt alsof ik mijn eetstoornis kan loslaten. Het heeft wel wat jaren geduurd tot ik dit doorhad, want ik dacht pas genezen te kunnen zijn als ik alles zonder problemen zou kunnen eten. Maar dat gevoel heb ik nooit gekend,omdat ik altijd buikpijn had zonder te weten waar het van kwam. Tot nu dan. Luisteren naar je lichaam is niet alleen wel of geen honger hebben, maar ook wat voelt wel en niet goed. Achterliggende problematiek is zeker heel belangrijk. Maar voor complete genezing denk ik dat eten geen verboden onderwerp gemaakt moet worden (niet dat ik denk dat jij dit bedoelde in deze blog, maar mensen zijn nogal eens geneigd om zwart wit te denken en te concluderen dat je het dus nooit meer over eten mag hebben als ze dit lezen, zo dacht ik eerst ook in therapie). En ja mensen met eetstoornissen grijpen vaak alles aan om dingen te schrappen wat het lastig maakt ze serieus te nemen, maar het is ook rot als iemand maar niet kan genezen, omdat hij of zij echt ziek wordt van bepaald eten. Ik heb daardoor ook altijd moeite met de zin "een eetstoornis gaat niet over eten". In mijn geval was dat wel degelijk de laatste splinter die er uit moest voor die etterende wond van een eetstoornis kon genezen (dit is natuurlijk een metafoor, maar zo zie ik het). Het is goed dat er aan beide dingen aandacht wordt besteed: zowel het eten, als de psychische problemen er achter. "Een eetstoornis gaat niet ALLEEN over eten", vind ik een betere omschrijving. Niks als kritiek bedoeld trouwens hoor, maar het is zo zonde als je je, zoals ik, jaren blind staart op iets wat je eigen genezing in de weg staat. Ik hoop dat er therapie vormen zijn waar het in evenwicht is.
its-like-an-avalanche - Maandag 20 november 2017 09:02
Goede blog! Het is soms wel even zoeken inderdaad, vooral omdat de omgeving zo gefocused blijft op het eten. Terwijl dat niet is waar het eigenlijk om gaat.
Anne2 - Maandag 20 november 2017 11:40
Ik vind dat eten juist een belangrijke factor is.Ook ik heb last van allergie en intoleranties .Als ik de voor mij verkeerde dingen eet veregeren mijn klachten ontzettend.Niet alleen de lichamelijke;maar ook de "psychische".
Ook al heb je geen allergieen,dan nog,als je niet goed eet gaat je psyche achteruit.
Ik vind wel dat ze in therapieen nuchter om moeten gaan met het eten en naar de hele mens moeten kijken,maar dat eten op zich geen rol speelt ,dat geldt niet voor iedereen.De lichamelijke kant van iemand is net zo belangrijk als de geestelijke kant.Als je dat leert ga je anders met jezelf en je lichasm om dan wanneer je denkt dat je e.s. puur een psychologisch probleem is,vind ik zelf.
Maar iedereen is anders en wat bij de een werkt helpt niet perse iemand anders.