Zowel in mijn vrije tijd als tijdens mijn werk breng ik veel tijd door in de digitale wereld. Mijn werk voor Proud is digitaal. We zien elkaar wel wekelijks face-to-face, maar we zitten het grootste deel van de tijd aan onze computers te werken. Het is ontzettend handig dat we continu contact kunnen hebben, ook met jullie als lezers, via de website, via Skype, via Instagram of via Whatsapp. Toch komen er steeds meer geluiden die de nadelen van de digitale wereld benadrukken.

Dan heb ik het niet eens alleen over de inhoud van de digitale wereld en over sociale media. De nadelen daarvan zijn al vaker beschreven. Op sociale media kun je veel triggers vinden en lang niet alles wat je online tegenkomt is motiverend. De sfeer online is vaak nog slechter dan offline, omdat mensen anoniemer zijn en meer durven te zeggen, zonder rekening te houden met anderen. Hoewel je veel steun kunt vinden online, kun je ook veel negatieve dingen vinden. Als je daarvoor kwetsbaar bent, is het dus niet altijd verstandig om veel tijd door te brengen op sociale media of online. Aan de andere kant is dat natuurlijk ook afhankelijk van de informatie die je zelf opzoekt.

Andere problemen zijn echter de stress, angst en eenzaamheid die het oplevert. Doordat mensen meer contact digitaal hebben en meer tijd online doorbrengen, spenderen ze meer tijd alleen. Hoewel ze dus het idee hebben dat ze heel sociaal bezig zijn, zijn ze dat eigenlijk niet. Mensen hebben minder direct contact met elkaar. Dat verzwakt ook de communicatie tussen mensen, aangezien 90% van de menselijke communicatie non-verbaal is. Dat mis je als je elkaar niet ziet. Daardoor kun je veel minder in context plaatsen. Dat zou zelfs een reden kunnen zijn voor de slechte sfeer online, aangezien mensen continu slechts een deel van de boodschap zien.

De stress en angst die door de digitale wereld wordt veroorzaakt, wordt vaak geassocieerd met Fear of Missing Out (FOMO). Mensen blijven pagina’s refreshen en willen alles zien wat er te vinden is, omdat ze niets willen missen. Tegelijkertijd is het grootste deel van wat je bekijkt helemaal niet zo interessant. Deze angst om iets te willen missen leidt ertoe dat je alleen maar meer tijd online spendeert, terwijl je angstig blijft. Je hebt namelijk nooit alles gezien. Dit kan zorgen voor enorme psychologische druk en uiteindelijk zelfs tot depressies of burn-outs. Deze burn-outs worden vervolgens behandeld met medicatie of therapie, maar dat is vaak gericht op de symptomen en niet op de problematiek: overmatig gebruik van digitale communicatie.

Hoe komt het nou dat mensen die angst ervaren? Dat is eigenlijk een slimme marketingtruc. Voor mij was die gedachte een van de meest belangrijke redenen om mijn smartphonegebruik te verminderen. Online bedrijven en merken, zoals Instagram, Whatsapp en Facebook, verdienen hun geld aan hun bezoekers. Als er meer mensen meer tijd op hun sites of applicaties doorbrengen, verdienen zij meer geld. Het is voor deze bedrijven dus belangrijk om mensen te stimuleren om lang op de site te blijven en daar iedere keer terug te komen. Als ze meteen alle berichten laten zien die de gebruiker graag wil zien en geen andere berichten weergeven, blijft de bezoeker maar kort. Als ze alleen maar oninteressante berichten laten zien, komt de bezoeker niet terug. De truc is dus om af en toe een leuk bericht neer te zetten, maar ook oninteressante berichten te plaatsen. Je hersenen werken zo dat ze dan terug blijven komen en door blijven gaan om het volgende leuke bericht te vinden. Dit leidt vervolgens tot enorme winst voor die bedrijven, maar tot enorme stress voor consumenten.

Nu kun je het idee krijgen dat het dus de schuld van die bedrijven is dat mensen zich zo voelen en dat zij dat dus moeten veranderen. Voor een deel ben ik het daarmee eens. Aan de andere kant verkopen we in winkels ook nog steeds alcohol en sigaretten. Er wordt wel steeds vaker gekozen om minder suiker in producten voor kinderen te doen, maar ook dat is niet verboden. Het is aan de consument om te bepalen of hij alcohol drinkt, sigaretten rookt en “gezond” eet. Ik vind het daarom ook logisch dat het ook aan de consument is om te bepalen hoeveel tijd hij doorbrengt in de digitale wereld. Toch moet er wel iets aan gedaan worden. Het wordt namelijk een groot maatschappelijk probleem dat de volksgezondheid bedreigt. Voorlichting is daarom denk ik erg belangrijk. Gelukkig zie je steeds vaker dat mensen waarschuwen voor overmatig smartphonegebruik.

Als jij ook het gevoel hebt dat je eenzamer, angstiger of gestrester bent door smartphonegebruik of blijven hangen in de digitale wereld, is het misschien verstandig om dat te verminderen. Dat kan namelijk veel positieve effecten hebben. Je wordt actiever, komt meer buiten, slaapt beter, bent minder angstig en gestrest en kan er dus voor zorgen dat je je een stuk beter voelt. Hoe kun je dit nou aanpakken?

♥ Bedenk waarvoor je het doet
Wat wil je precies bereiken? Wil je meer tijd doorbrengen met vrienden of in de natuur in plaats van achter je computer? Of wil je minder tijd doorbrengen op een specifieke app, zoals Instagram of Facebook, omdat je merkt dat je daar alleen maar ongelukkig van wordt? Stel voor jezelf een redelijk doel en onthoud waarom je dat doet. Het zal best lastig zijn, want het is een soort verslaving, maar uiteindelijk zal je je er beter door voelen!

♥ Zet je notificaties uit
Welke notificaties vind je nou echt belangrijk? Wil je een melding als het gaat regenen, als iemand heeft gereageerd op een foto, als je een berichtje krijgt, als er updates zijn, als er een doelpunt wordt gescoord of als je batterij bijna leeg is? Sommige van deze meldingen vind je misschien wel zo nuttig dat je er direct voor gestoord wilt worden. Als ik niets belangrijks aan het doen ben, wil ik bijvoorbeeld mijn Whatsapp-meldingen aan hebben staan. Een hele hoop andere meldingen vind ik echter niet zo interessant, dus de meeste heb ik uitgezet. Bovendien zet ik mijn telefoon op stil als ik druk aan het werk ben. Zo zorg je ervoor dat je veel minder gestoord wordt en minder vaak de neiging hebt om je telefoon te ontgrendelen.

♥ Vraag jezelf af waarom je een app opent
Toen ik hiermee begon, schrok ik er eigenlijk best van hoe vaak ik zonder reden mijn Facebookapp opende. Als je jezelf iedere keer als je de app opent afvraagt waarom je dat eigenlijk doet, zal je merken dat het meestal niet eens echt een reden heeft. Soms ook wel, bijvoorbeeld als je iemand wilt feliciteren of als je ziet dat iemand je heeft getagd. Als je er iedere keer dat je niet echt een reden hebt om de app te openen voor kiest om de app niet te openen, zal je zien dat je minder tijd aan die app spendeert. Zo zorg je ervoor dat je je gebruik vermindert, zonder dat je de app helemaal verwijdert en ook de positieve aspecten mist.

♥ Kies een andere activiteit
Als je minder tijd in de digitale wereld doorbrengt, heb je meer tijd voor andere dingen. Voor sommige mensen is het misschien heel duidelijk waarmee die tijd opgevuld kan worden, bijvoorbeeld om wat meer te slapen om wat dichter in de buurt van de 8 uur te komen, of met huiswerk maken, zodat je hogere cijfers haalt. Voor andere mensen is dat echter niet zo duidelijk. Zelf weet ik soms ook echt niet wat ik met mezelf aan moet als ik mijn telefoon niet wil gebruiken. Soms is het heerlijk om gewoon om je heen te kijken en weg te dromen. Daar word je ook nog eens veel creatiever van! Het kan echter ook goed zijn om een andere activiteit te zoeken. Een bepaalde hobby of sport weer oppakken, met vrienden afspreken, een boek lezen of gewoon lekker buiten zijn kan je ontzettend opvrolijken!

Wat vind jij van social media?

Fotografie: Wonder Woman en Larsson