Niet zeggen na seksueel misbruik
Als je seksueel misbruikt bent, dan is het een behoorlijke stap om dit aan mensen in je omgeving te vertellen. Misschien schaam je je behoorlijk, ben je bang niet geloofd te worden of heb je geen idee hoe mensen zullen reageren. Ik kan me in ieder geval goed herinneren dat ik lang heb gewacht met het vertellen aan een aantal mensen in mijn omgeving. Die drempel was behoorlijk hoog. Veel mensen zullen waarschijnlijk liefdevol reageren en je steunen, maar helaas zijn er ook genoeg mensen die net de verkeerde vragen stellen of opmerkingen maken. Wat dat betreft rust er nog steeds wel een taboe op seksueel misbruik en is er veel onduidelijkheid over. In deze blog lees je tien dingen je in ieder geval niet moet zeggen tegen iemand die seksueel misbruikt is.
Wat had je aan?
Dit wordt weleens gevraagd met de achterliggende gedachte dat het slachtoffer van misbruik misschien wel erg blote of uitdagende kleding aanhad. Diegene zou dan zelf iets uitgelokt kunnen hebben. Het maakt echter helemaal niet uit wat voor kleding degene die misbruikt is aanhad. Niemand heeft het recht een ander aan te raken tegen zijn/haar wil in, al loop je in je blootje op straat rond.
Mannen kunnen niet misbruikt worden
Ook genoeg jongens en mannen worden misbruikt maar hier rust een nog erger taboe op dan bij vrouwen. Als een jongen of man dan eindelijk de moed bij elkaar geraapt heeft om je te vertellen dat hij misbruikt is, dan is deze opmerking echt not done. Natuurlijk kan een man ook misbruikt worden, zowel door een ander man als door een vrouw.
Wat heb je vlak daarvoor gezegd of gedaan?
Deze opmerking sluit aan bij de eerste vraag en gaat er eigenlijk vanuit dat je mogelijk iets gedaan of gezegd hebt waarmee je het misbruik uit zou hebben gelokt. Ook hiervoor geldt dat dit nooit zo is. Het maakt niet uit wat iemand zegt of doet, dat geeft een ander nog niet het recht om iemand zomaar aan te raken.
Je moet aangifte doen
Toen ik naar de huisarts ging, zei hij vrij snel dat het belangrijk was om aangifte te doen. Dat wist ik ook wel, maar tegelijkertijd vond ik dat heel eng. Het is niet prettig als mensen je pushen om aangifte te doen. Aangifte doen van misbruik is geen makkelijk traject en niet te vergelijken met bijvoorbeeld een aangifte van diefstal. Je moet een aantal keer tot in detail vertellen wat er gebeurd is en dat moet je mentaal wel aankunnen. Bovendien zijn er nu eenmaal mensen die om allerlei redenen besluiten geen aangifte te willen doen en dat is nu eenmaal een persoonlijke keuze.
Waarom heb je het niet eerder verteld?
Het is bekend dat er mensen zijn die liegen over seksueel misbruik. Als je na een verkrachting direct contact opneemt met de politie, kan er lichamelijk onderzoek gedaan worden waardoor er meer bewijsmateriaal is voor een eventuele rechtszaak. Als je echter wacht met vertellen, dan is er geen bewijs meer, enkel jouw verhaal.
Zelf heb ik lang gewacht met vertellen omdat ik me ontzettend schaamde. Ik wilde het vooral gewoon vergeten en doen alsof het allemaal niet gebeurd was. Ook was ik bang niet geloofd te worden. Dit had echter inderdaad ook tot gevolg dat er bij de politie werd getwijfeld aan mijn verhaal en mij werd gevraagd waarom ik het niet eerder had verteld. Die vraag is echter enorm pijnlijk. Op dat moment dacht ik helemaal niet na over bewijs of rechtszaken, ik wilde het gewoon vergeten.
Heb je daar nu nog last van?
Misbruik heeft een enorme impact op iemands leven. Je kunt er voor de rest van je leven last van houden, ook als je het aardig verwerkt hebt. Het is daarom niet helpend om na verloop van tijd je af te vragen of en waarom iemand er nog steeds last van heeft. Al is het een aantal jaar geleden, dat betekent niet dat een slachtoffer van seksueel misbruik deze traumatische gebeurtenis vergeten is. Ik denk er zelf bijvoorbeeld nog meerdere keren per week aan.
Gelukkig ben je niet verkracht
Er zijn verschillende vormen van misbruik en er wordt weleens gedacht dat aanranding een stuk minder erg is, omdat je dan alleen maar aangeraakt zou worden terwijl je dat eigenlijk niet wil. Toch kan dit net zo erg zijn voor het slachtoffer als een verkrachting. Er zijn geen gradaties in wat erg of minder erg is als het gaat om seksueel misbruik. Misbruik is per definitie ernstig, in welke vorm dan ook en voor heel veel slachtoffers is een dergelijke gebeurtenis traumatisch. Het maakt dan niet uit wat er precies gebeurd is, het gaat erom dat iemand een grens is over gegaan.
Waarom heb je niet geschreeuwd of van je afgeslagen?
Iedereen denkt waarschijnlijk weleens na over wat je zou doen als je in een hele nare situatie terecht zou komen. Ik heb vroeger bijvoorbeeld zelfverdedigingscursussen gedaan waarbij je leerde hoe je iemand van je af kon slaan als diegene bovenop je lag. De theorie wist ik heel goed, de realiteit was echter dat ik niet eens geluid meer kon maken en me verlamd voelde. Als je zelf niet zoiets mee hebt gemaakt kun je niet beoordelen wat een ander had moeten doen in een bepaalde situatie. Zoiets weet je pas als je er zelf in hebt gezeten.
Je moet het maar zien als een compliment
Gewoon nee. Misbruik is op geen enkele manier een compliment of iets om trots op te zijn. Met deze opmerking maak je het slachtoffer van seksueel misbruik belachelijk en laat je zien dat je hem of haar totaal niet serieus neemt.
Dat gebeurt tegenwoordig zo vaak
Dat er heel veel vrouwen en mannen misbruikt worden, betekent niet dat het voor een individu minder erg is. Ja, het komt vaak voor maar dat maakt het probleem niet minder groot voor degene die het op dat moment heeft meegemaakt en dat betekent niet dat we er maar aan moeten wennen of we maar moeten accepteren dat mensen nu eenmaal misbruikt kunnen worden.
Heb jij nog aanvullingen op dit rijtje?
Gerelateerde blogposts
Reacties
Xxx
#$@&%*! Ik ben écht verkracht, you nitwit.
Soms hebben mensen geen idee wat ze zeggen
Oordelen doen ze allemaal
Nog erger vind ik: "what doesn't kill you makes you stronger"-achtige uitspraken. Ik ben niet sterker geworden door het misbruik. Ik heb er een grote zwakke plek aan overgehouden. Ja, ik heb ervan geleerd en ja, mede door het misbruik ben ik geworden tot wie ik nu ben. Maar ik denk dat ik zonder deze ervaringen een stuk minder kwetsbaar was geweest.
Maar hoe weet ik of dat waar is?
Ook opmerkingen als "een meisje van mijn school is door een groepje jongens een jaar geleden verkracht. Waarom heb jij er nu nog steeds last van?"
Een beste vriendin die een man had en die vriend van haar man had me aangerand.
Opmerkingen die ik van haar kreeg als "Hij kan er niks aan doen. Het zijn de hormonen."
"Het hoort bij de cultuur".
" het is niet zo erg. Wat ik heb meegemaakt is erger."
"Ik ken hem hij bedoelt het als grapje ".
Ik werd ook meerdere keren uitgelachen en belachelijk gemaakt.
Met andere woorden: als je broeken aan zou hebben gehad, dan zou dit niet zijn gebeurd. Veruit het meest pijnlijke wat mijn vader ooit tegen mij gezegd heeft. Het is al jaren geleden gebeurd, maar ik denk nog steeds vaak na over die opmerking.
Dat deed echt pijn.
Ik moet er wel eerlijk bij zeggen dat ik ook niet zo goed zou weten hoe ik zou moeten reageren. Heeft iemand daar tips voor?
Afgelopen jaar ook nog. Vertelde dat ik begon was met traumaverwerking over dat voorval. Ow, dus er is echt iets gebeurd? Waarom praten wij daar dan niet over? De meeste dochters kunnen gewoon met hun moeder praten over dingen die hun bezig houden, jij doet dat nooit. Zelfs niet hierover. Ze wilde zelfs mee naar therapie om te leren met mij over mn trauma te praten. Terwijl ze mij verder niet eens kent en voor mij open staat. Voelt als sensatiezucht.
De niet-helpende reacties voor mij zijn;
- als mensen erg de dader beschuldigen, benadrukken dat diegene slecht is en ik ze nooit meer mag zien. Of terwijl; een heel erg zwartwit reactie geven, dat maakt me ongemakkelijk, want het voelt helemaal (nog ) niet zwart-wit. Dan krijg ik erg de neiging om de dader te gaan verdedigen of ik ga me dom en naïef voelen. (Dit ligt natuurlijk ook heel erg aan het soort trauma en de "verwerkingsfase" waar je zelf in zit)
- Ook vind ik het lastig als mensen het als afwijzing zien wanneer je nog niet alle details wil vertellen. Het schuldgevoel wordt dan nog groter, (over het misschien niet eerder vertellen, het dubbele gevoel naar de dader (een soort verraad) en daarnaast een slechte vriendin/dochter/zoon zijn omdat je niet eerlijk bent in de relatie).
- als laatste, wat ik gelukkig nooit zelf heb meegemaakt maar wel eens van anderen heb gehoord; "ach, maar dat is toch al zo lang geleden?" . Dan is dat natuurlijk een enorme boost voor alle schaamte en schuld die er al over was, want, "inderdaad, wat stel ik me aan, hoe kan ik hier nu nog last van hebben?!"
Om dat even (wetenschappelijk) te weerleggen: simpel gezegd verandert na trauma (vooral herhaaldelijk (hier is tenminste het meeste bewijs voor, dat wil niet zeggen dat dit ook kan gebeuren na eenmalig trauma)) je brein, met name de reactie van je hersenen op stress. Stress kan klein zijn, als bijvoorbeeld studiestress, maar de reactie van je brein is al sneller "groter", je bent eigenlijk gewoon iets kwetsbaarder. (Dit is een simplistische uitleg, de hele uiitleg b is mega interessant, maar ook een beetje lang...)
BELANGRIJK; dit is niet onomkeerbaar! Ook je hersenen kunnen weer nieuwe dingen leren en herstellen. Maar, het is niet gek als dat net iets langer duurt dan een beenbreuk...
Maar, wat dus mij wel helpt;
- Voor mij hielp en helpt het nog steeds als mensen (zonder te overdrijven) simpelweg en oprecht zeggen dat ze dat erg vinden, voor mij. Zonder Door te vragen maar wel te zeggen dat ze er zijn, als ik iets wil vertellen.
- als ze me verzekeren dat ik niet de schuldige ben, als ik aangeef het wel zo te voelen
- als ze erkenning geven voor de complexiteit van het schuld,schaamte en gevoel van verraad.
Lange reactie, maar vooral omdat ik het een goed en belangrijk stuk vind. Dus dank!
Veelzijdig
Wat ik heel naar vond was de reactie van mijn moeder. De eerste zin was: "Oh ja dat dacht ik altijd al". En de tweede: "Maar ik kon er niks aan doen!".
Ook ben ik het er mee eens dat een trauma je echt niet sterker hoeft te maken. Het maakt je juist kwetsbaar, maar vaak wel op den duur wijzer en meer open-minded. Je weet tenslotte veel van lijden en hoe ingewikkeld het leven kan zijn.
Dat misbruik niet in een relatie kan voorkomen is echt onzin! Wat als je een kind bent en te maken hebt met een volwassene die misbruik maakt van je kwetsbaarheid? Wat als je volwassen bent maar je hebt te maken met huiselijk geweld? Wat als je in de klauwen valt van een psychopaat die zijn prooien zorgvuldig uitkiest? Probeer dan maar weg te komen als iemand je terroriseert. Maar dat wil niemand weten... Zeker als ze dan beseffen dat ze hem ontmoet hebben en het niet door hebben gehad...
En ja, het duurt lang voor je er overheen komt. Soms zou ik willen dat psychologie een verplicht vak was op de middelbare school, zodat er tenminste iets meer kennis is over bijvoorbeeld de effecten van trauma's...
"Ach, je was gewoon te preuts."
Nee, ik was niet preuts. Ik wilde het niet op dat moment, maar hij dramde altijd door, beschuldigde me ervan dat ik niet meer van hem hield en daarom gaf ik hem vervolgens zijn zin.
Je zit al diep en bent al kwetsbaar
Beschaamd en vernederd
Zelfs mensen waarvan je zou verwachten dat ze beter zouden moeten weten