Wat zijn transvetten?
Naar aanleiding van een blog over botervarianten kwamen er ook wat reacties over transvetten in boter. Mooie aanleiding om een blog over transvetten te schrijven. Transvet is een type onverzadigde vetzuren. Normaal gesproken zijn juist de onverzadigde vetzuren gunstig voor onze gezondheid. Deze onverzadigde vetzuren zijn echter door een proces gehard waarbij transvetten ontstaan.
Transvetten verhogen het risico op hart en vaatzieken doordat zij het cholesterolgehalte in het bloed kunnen verhogen. Zij verhogen het minder gunstige LDL cholesterolgehalte in het bloed en verlagen het gunstige HDL gehalte. In de industrie wordt dit onder andere gedaan om de structuur van levensmiddelen te veranderen, maar ook kunnen er transvetten ontstaan in het verteringskanaal van koeien en schapen.
Waar zit het in?
Transvet komt met name voor in harde margarine, bak-en braadproducten, koeken en snacks. Op de verpakking is niet altijd terug te vinden hoeveel transvet er in een product zit. Bij de ingrediënten kan je echter wel zien of de vetten of oliën gedeeltelijk gehard zijn. Het gebruik van transvetten wordt al fors teruggebracht met name vanwege de nadelige gezondheidseffecten van deze vetten. Voor het frituren wordt om die reden ook geadviseerd om te frituren in vloeibaar frituurvet.
Wat zijn wel gezonde vetten?
Onverzadigde vetzuren zijn goed voor het lichaam, denk aan meervoudige onverzadigde vetzuren zoals omega 3, 6 en 9 vetzuren. Deze meervoudige onverzadigde vetzuren verlagen juist de kans op hart en vaatziekten. Deze vetzuren vindt je in zaden, noten en vette vis. Omega 3 en 6 vetzuren worden ook wel essentiële vetzuren genoemd, ofwel vetten die het lichaam niet zelf kan maken maar die je uit de voeding moet halen. Onverzadigde vetzuren hebben juist een gunstige werking voor het cholsterolgehalte.
Fabels en Feiten
• Transvet is een toegevoegd vet, wat je alleen terug kan vinden in bewerkte levensmiddelen.
Fabel: Transvet komt van nature ook voor in melk en vlees van bijvoorbeeld koeien en schapen
• Bij het volledig harden van vet heb je altijd transvetten
Fabel: Bij het volledig harden van vetten ontstaan er juist geen transvetten maar bij gedeeltelijk geharde vetten wel
• Transvet is nog ongezonder dan verzadigd vet
Feit: Transvetten verhogen het slechte cholesterol in je lichaam, het zogenoemde LDL cholesterol
• Alle margarines leveren transvetten
Fabel: Alleen de geharde margarine bevatten transvetten, de vloeibare of zachte varianten nagenoeg niet
• Alleen dierlijk gehard vet is schadelijk voor de gezondheid
Fabel: Zowel dierlijk als industrieel gehard vet zijn beide ongunstig voor de gezondheid
• Onze voeding mag wel een bepaald percentage aan transvet bevatten.
Feit: Voor zowel mannen als vrouwen is het advies om niet meer dan 1% van je energie uit transvet te halen
Gerelateerde blogposts
10
Reacties
Ik heb ook gelezen dat o.a zonnebloemolie, sojaolie saffloerolie niet goed zijn.Eigenlijk kan je gewoon boter op je brood doen?? of olijfolie?
En pindakaas is dan ook niet goed ?
@Miku, voor zover ik weet, uit mijn hoofd, bevat kokosolie geen transvetten, maar verzadigde vetten. Veel verzadigd vet eten is niet goed, maar kokosolie bevat relatief veel middel-lange keten vetzuren (2/3) ipv alleen maar lange keten vetzuren. En is daarom 'gezonder' dan boter (in dat opzicht). Het heeft ook antibacteriële eigenschappen die gunstig zijn. Maar alsnog moet je niet ineens overal kokosolie op gaan doen. Je kunt het evt. vervangen als je iets bakt in de pan (verzadigde vetten zijn stabieler om in te bakken dan onverzadigd) of bijv als vervanging van boter als je een cake bakt ofzo.
@M opzich zijn deze vetten die jij benoemd niet slecht. Maar het zijn voornamelijk omega 6 vetten en wij krijgen al veel omega 6 binnen waardoor de ratio omega 3: omega 6 verstoord is wat onstekingsremmend werkt. Ook zijn onverzadigde vetten (de meeste plantaardige vetten, behalve kokosolie en palmolie, die zijn verzadigd) ook niet stabiel om in te bakken. Dus misschien dat je daar je informatie op baseert?
Bij pindakaas ligt het eraan of er gehard vet in zit of niet. Maar over kleine percentages transvet zou ik me niet al te druk maken. Je kunt tegenwoordig ook pindakaas kopen waar alleen pinda's in zitten, super lekker (echt!!!) en dan weet je zeker dat er geen transvetten in zitten (er bestaan ook andere notenpasta's als amandel, tahin, hazel etc.). Maar probeer er geen obsessie van te maken en ook te genieten.
Wat ik mijzelf afvraag is hoeveel vet je eigenlijk moet gebruiken? procentueel gezien van je gehele energie inname? Bijv. dr. michael gregor raadt aan om vet arm te eten (dus niet meer dan 10% van je energie uit vetten te halen) en veel koolhydraten te eten. Hij zoekt dat allemaal echt wetenschappelijk goed uit, ferifierbaar enzo. Maar 10% is best lastig, aangezien ik erg van chips houd (LoL) en graag olijfolie over rauwkost doe. Maar ik denk dat hij wel gelijk heeft...
ik bedoel hiermee, experimenteer een beetje met hoeveel vet je eet en kijk waar JIJ je het beste bij voelt. mensen hebben min of meer eenzelfde werkend lichaam, hiermee bedoel ik dat wij mensen gemaakt zijn om koolhydraten te eten, maar sommige mensen hebben nu eenmaal iets meer vet nodig, en 20% is nog steeds veel minder dan wat de meeste mensen eten de dag van vandaag (50-60%)
Ik maak me opzich niet meer echt druk om het aantal calorieën en om aan te komen, maar er is elke keer weer zoveel nieuwe informatie over gezondheid dat het ook best verwarrend kan zijn. Vandaar mijn vraag.