Haptotherapie, haptonomie? Ooit misschien wel iets over gehoord. Ken je iemand die deze therapie krijgt? Maar wat is het precies?

Proud2Bme stelde 14 vragen aan een haptotherapeut.

Lees hier een ervaring van iemand met haptonomie

Wat is haptonomie?
Haptonomie is afgeleid van het Griekse hapsis (tast, gevoel) en nomos (wet, regel). De haptonomie is een zienswijze die gaat ervan uit dat mensen een liefdevolle, ondersteunende en waarderende omgeving nodig hebben om zich te kunnen ontwikkelen tot een open en vrij mens. Haptotherapie is een toepassingsgebied van haptonomie. Het wordt gebruikt als het mensen ontbreekt aan die liefdevolle, stimulerende omgeving.

Waarin verschilt haptonomie van andere therapieën?
Ht is een ontwikkelingsgerichte therapie die de client weer in contact brengt met zichzelf. Dit gebeurt niet alleen door praten maar ook door oefeningen en aanraking. De oefeningen brengen aan het licht hoe je je ruimte neemt of niet neemt, of je naar de ander gaat of de ander naar jou laat komen, of je doet omdat het moet of omdat je het ook echt zo voelt, of je contact kan en wil maken met de ander of niet...oftewel hoe je patroon is.

Door hele simpele oefeningen wordt duidelijk wat je doet en hoe dat voelt. Dit laatste is belangrijk want daar gaat het immers om binnen de HT. De aanrakingen gebeuren op je rug, van hoofd tot onderrug, en hebben ook tot doel om te voelen waar je blokkades zitten, waar je jezelf nog kan voelen en waar niet meer, of je open staat voor contact en wanneer niet meer. Het maakt inzichtelijk en voelbaar hoe je met jezelf omgaat in contact met de ander.

Kan je een beeld geven van cliënten die gebruik kunnen maken van haptotherapie?
Eigenlijk kan HT iedereen wel iets brengen. Hoe lastig is het immers om vandaag de dag echt goed naar je gevoel te luisteren als we vooral worden "afgerekend" op ons denkvermogen. Iedereen die zich herkent in onderstaande gevoelens kan baat hebben bij een haptotherapeutische begeleiding.

• veel denken, weinig / niets voelen
• gevoel van vastlopen
• jezelf niet (meer) kennen
• geen beslissingen durven nemen
• geen nee durven zeggen
• moeite hebben met contact leggen
• angst jezelf te laten zien, uitkomen voor je mening of gevoel
• je alleen voelen
• je onbegrepen voelen
• moeite met intimiteit
• je minderwaardig voelen
• stress
• lichamelijke klachten zonder aanwijsbare oorzaak

Bij HT gaat het om het hervinden van balans tussen denken en voelen. Wat houdt dat in?
Binnen de HT zijn problemen vaak terug te herleiden naar 3 dingen. Ruimte, Beweging en Relatie. Stel je hebt heel weinig ruimte om de dingen te doen die je wilt, dan gaat dat botsen. Je kan je dan niet ontwikkelen zoals je wilt. Jonge mensen lopen daar vaak tegenaan als ze hun vleugels willen uitslaan, dingen uitproberen, op eigen benen staan. Stel dat ouders daar geen ruimte voor geven dan kan je twee dingen doen, of je past je aan of je past je in. Je gaat als het ware gedrag vertonen om de vrede maar te bewaren.

Je vormt je helemaal naar wat anderen willen. Zo ook bijvoorbeeld als je wel de ruimte krijgt maar je durft niet zelf iets te ondernemen. Ook dat belemmert je dan. Waar komt die angst vandaan en hoe kan je zelf weer in beweging komen? Als laatste nog de relatie. Als je door omstandigheden altijd jezelf aanpast aan wat anderen willen of vinden ontdek je niet wat je eigenlijk zelf wilt. Je staat dan vaak niet stevig in contact met de ander en volgt vaak maar het voorbeeld van je omgeving zonder echt te voelen wat je zelf wilt.

Het kan ook bijvoorbeeld zijn dat je wel doet alsof je iedereen aardig vindt, maar van binnen eigenlijk niet durft te zeggen dat je iemand niet zo tof vindt. Of dat je liever oppervlakkige vriendschappen aangaat uit angst dat de ander te dichtbij komt of dat ze je "stom" vinden.

Kan je een paar voorbeelden noemen waardoor iemand uit de balans kan raken?
Zie ook de vorige vraag. Als ruimte, beweging en relatie niet in balans zijn, kom je in de knel en ontstaan er blokkades. Stel bijvoorbeeld dat je door omstandigheden te weinig aanmoediging hebt ontvangen, te weinig steun om je eigen weg te gaan. Dan kan het zo zijn dat je je leven hebt ingericht naar wat men denkt dat goed is of zo hoort. En niet het leven dat bij jou past en goed voelt. Het plotseling wegvallen van een geliefde, geboorte, verandering op werkvlak, het moeten nemen van een beslissing, en afscheid zijn dingen die ineens je balans kunnnen verstoren. Hierdoor wordt dan vaak ineens voelbaar wat het met je doet en dat je in de knel komt.

Hoe zorg je ervoor dat de cliënt die balans weer terugvind?
Door te kijken naar wat je al wel kan en wat je nog mag leren. Bij de ene is dat "ruimte" maken voor jezelf, door de menigen van andere mensen meer van je af te schudden, bij de ander is dat het zelf meer "in beweging" komen door je angst te overwinnen en zelf te gaan ontdekken. Alles vanuit het idee dat ieder mens liefde, steun en aanmoediging nodig heeft om een open en vrij mens te kunnen zijn. Je oefent als het ware in de therapie om de balans te herstellen en past dit vervolgens ook in je eigen omgeving toe. Zo doe je ervaring op en leer je om meer naar je gevoel te luisteren en dit ook serieus te nemen.

Hoe kijk je vanuit het kader van haptotherapie naar een eetstoornis?
De oorzaken van het ontstaan van een eetstoornis (weinig zelfvertrouwen, negatief zelfbeeld, gevoelig voor kritiek, moeilijk gevoelens uiten, veel geven maar niet of slecht kunnen ontvangen, conflicten vermijden, weinig liefde gekregen, gezin waarin niet over gevoelens wordt gesproken, trauma) zijn allen verbonden met ruimte, beweging en relatie. De uitgangspunten van de HT.

Om die reden dan ook heel goed in deze vorm van therapie te behandelen. De stoornis zelf is niet de oorzaak....maar een uiting. Het verstoorde lichaamsbeeld en vaak ontbreken van lichaamsbeleving heeft veel te maken met het missen van steun, aanmoediging en liefde.

Hoe kun je van jezelf houden als je niet geleerd hebt dat dat ok is, als je omgeving niet positief en liefdevol op jou heeft gereageerd, en er in je ontwikkeling geen ruimte voor was om te ontdekken wat jij leuk vindt of voelt?

Denk bijvoorbeeld aan de situatie dat er in je gezin vooral over prestaties werd gesproken, over je rationeel ontwikkelen en het gevoelsleven weinig werd besproken. Het uithongeren is eigenlijk letterlijk een vertaling van het jezelf niet kunnen voeden omdat er een totaal gebrek is aan beleving van jezelf en leven in het algemeen. Zo ook het overeten en braken. Beide een uiting van het diepe gevoel niet te mogen genieten, geen positieve gevoelens te mogen hebben. Deze overtuiging zit heel diep maar is wel behandelbaar.

Wat zou volgens jou belangrijk zijn om aan te pakken bij mensen met een eetstoornis?
Zie ook de vorige vraag. Wat je veel terugziet is het gebrek aan zelfvertrouwen en het vertekende zelfbeeld. Beide vormen de basis van alles dat zich daarna ontwikkelt zoals weten wie je bent, staan voor wie je bent, relaties aan kunnen gaan waarin je jezelf niet verliest en de verantwoordelijkheid kunnen nemen voor je eigen leven en de keuzes die je maakt.

Eigenlijk is haptotherapie bij een grote doelgroep toepasbaar. Wat maakt het volgens jou zo breed?
HT is overal! Want je bent altijd met jezelf en met anderen. Waar je ook bent en wat je ook doet. Alles is terug te voeren naar je veilig voelen bij jezelf en bij anderen, je ontwikkelen tot een open mens, en het kunnen aangaan van contacten. Of het nu op de sportclub is, je werk, je school, je gezin, overal. Iedereen komt een keer op een punt dat je het even niet weet, of uit balans raakt. Bij de één is er genoeg basis om zelf de balans te herstellen, bij de ander is er hulp nodig van buiten af. Daarbij is HT ook een hele mooie manier om meer over jezelf te weten te komen. Daar hoef je geen mega problemen voor te hebben, maar soms kan een steuntje in de rug veel verschil maken.

Hoe komt iemand in aanmerking komen voor haptotherapie?
Iedereen komt daarvoor in aanmerking. In de eerste sessie bespreek je of HT de juiste plek is voor je en kijk je of er een klik is met de therapeut.
foto: flickr.com/lifesharergr

Wordt haptotherapie vergoed?
Dat hangt helemaal van je ziektekostenverzekering af en welke polis je hebt. Heb je een pluspakket of iets meer dan de basisverzekering dan wordt er vaak een deel vergoed. De kosten van een sessie bedragen gemiddeld 75,- per sessie (ca 1 uur), en de meeste mensen hebben tussen de 8-15 sessie nodig om verandering te voelen in hun patroon en zelf verder te kunnen.

Hoe vind jij het om haptoptherapie te geven?
Ik vind het 't mooiste vak dat er is. Dat je zo dichtbij de ander mag staan en daadwerkelijk de verandering te zien is heel dankbaar en mooi. Merken dat iemand weer in beweging kan komen, weer zichzelf kan laten zien, mogelijkheden ziet en stappen gaat zetten is prachtig. Ik heb heel veel verschillende dingen gedaan in mijn leven, en nu valt alles op zijn plaats. En eerlijk gezegd had ik dit 10 jaar geleden ook niet kunnen doen, alle ervaringen waren nodig om nu haptotherapeut te kunnen zijn.

Is haptonomie een erkende geneeswijze? Het is immers een alternatieve geneeswijze....
HT is een door de verzekeraars erkende geneeswijze mits de therapeut ook is aangesloten bij een beroepsvereniging (VVH of NVPA).

Kan haptonomie soms ook gewoon niet goed zijn voor iemand?
Soms is het nodig om eerst cognitieve therapie te volgen. Als er eerst nog veel gepraat moet worden over een trauma bijvoorbeeld. Dan is voelen nog te heftig en is het nodig om eerst te begrijpen wat er is gebeurd. Daarna kan HT helpen bij het daadwerkelijk verwerken van het gebeurde.

Los hiervan is het natuurlijk altijd raadzaam om eerst met jouw huisarts te overleggen, alvorens je kiest voor een dergelijke therapie.

foto: flicker.com/lifesharergr

Wat is jouw ervaring met haptonomie?