Soa's zijn seksueel overdraagbare aandoeningen die veel voorkomen maar waar toch een taboe op ligt. Veel mensen ervaren gevoelens van schaamte op het moment dat het over soa's gaat en we hebben het er daarom liever niet over. Toch zijn er veel mensen die er mee te maken krijgen en soa's kunnen voor vervelende gezondheidsklachten zorgen maar ook ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Daarom is het belangrijk dat ze behandeld worden. Veel mensen hebben er moeite mee om zich te laten onderzoeken op soa's. Ik hoop je me deze blog een beetje te kunnen helpen door te vertellen hoe zo'n soa test gaat.

De ideeën die mensen vaak hebben bij soa testen is dat ze lichamelijk onderzocht gaan worden, allerlei lastige vragen moeten beantwoorden, gezien worden bij de soa poli, etc. Het is ook spannend, het heeft namelijk te maken met intimiteit en daardoor moet je je kwetsbaar opstellen. Dit is voor veel mensen erg lastig. Daarnaast ga je niet voor iets 'leuks' naar de dokter. Het is een onderzoek waarbij je ook angst kan hebben voor de uitslag.

Bron

Wat zijn soa's?
Allereerst is het natuurlijk goed om te weten wat soa's zijn. Waarschijnlijk weet je hier al wel wat over, maar toch even een korte beschrijving. Soa's zijn seksueel overdraagbare aandoeningen die overgedragen worden via contact met slijmvliezen, bloed, sperma of vaginaal vocht. Soa's zijn erg besmettelijk en daarom is het belangrijk om veilige seks te hebben. De belangrijkste soa's zijn: chlamydia, gonorroe, hepatitis B, syfilis, hiv, herpes genitalis, genitale wratten, trichomonas en schaamluis. Wanneer je getest wordt op soa's, wordt je vaak getest op chlamydia en gonorroe omdat deze erg vaak voorkomen. Verder is het afhankelijk per persoon en of je last hebt van klachten.

Een Soa kan samengaan met klachten, maar je kunt ook besmet zijn zonder dat je het merkt. Je kunt daardoor ongemerkt iemand anders besmetten. Sommige soa's kunnen zorgen voor ernstige gezondheidsproblemen als het niet op tijd behandeld wordt, zoals onvruchtbaarheid. Als je er wel op tijd bij bent, zijn de meeste soa's gelukkig wel goed te behandelen. Soa's kunnen dus overgebracht worden door onveilige seks, maar hepatitis B en hiv zijn ook overdraagbaar via bloed. Schaamluis en genitale wratten kunnen ook overgedragen worden via beddengoed, handdoeken en huidcontact (bijvoorbeeld door vingers)

Wanneer testen?
Wanneer je je wil laten testen op een soa, is het goed om het zo snel mogelijk te doen. Het is wel goed om even te onderzoeken vanaf wanneer dit mogelijk is. Direct testen levert namelijk niet altijd een betrouwbaar resultaat op. Het duurt soms even voordat je een infectie kunt aantonen, dus je kunt het beste ongeveer 14 dagen wachten met het testen. Voor sommige onderzoeken is zelfs een langere periode (ongeveer 3 maanden) nodig voordat je kunt aantonen of er wel of geen sprake is van een soa. Wanneer je klachten hebt, is het wel verstandig om je eerder te laten onderzoeken.

In sommige situaties is het heel verstandig om niet te twijfelen, maar je direct te laten onderzoeken. Dit is bijvoorbeeld als je gewaarschuwd bent voor iemand die een soa heeft. Als je klachten hebt die passen bij de soa, als je klachten hebt die kunnen passen bij een acute hiv-infectie. Zoals ik al eerder beschreef is dat je ook besmet kan zijn zonder dat je klachten hebt. Wanneer je veel wisselende seksuele contacten hebt (gehad) of onveilige seks hebt gehad is het verstandig om je te laten testen op een soa. Ook is dit het geval wanneer je seksueel misbruikt bent. Dit gaat vaak gepaard met allerlei andere gevoelens. Hier besteed ik later nog even aandacht aan.

Hoe werkt het en mijn ervaring
Vanaf mijn 16e heb ik een lange relatie gehad die bijna 9 jaar duurde. We hadden een hele tijd een goede relatie maar ook na een lange relatie kan het verstandig zijn om je te laten onderzoeken. Zeker wanneer je een nieuwe serieuze relatie aangaat. Toen ik mijn huidige vriend kreeg, hebben wij ons beiden laten onderzoeken. De uitslag, die goed was, gaf ons een fijn gevoel en toch wat meer zekerheid. Er zijn overigens testen die je zelf kunt kopen via internet, maar die zijn lang niet altijd betrouwbaar. Daarnaast is het belangrijk om persoonlijk advies te krijgen en het ook daadwerkelijk in het laboratorium te laten onderzoeken. Het doen van testen die je online kunt kopen, wordt ook vaak afgeraden. Je kunt hiervoor het beste terecht bij de huisarts of het soa-spreekuur van de GGD. Ik ben zelf naar de soa poli geweest. Ik vond het fijn dat het hier anoniem kon en dat ik er niet voor naar de huisarts hoefde.

Bron

Mijn ervaring met het doen van de soa test was eigenlijk heel fijn. Ik had namelijk echt een drama scenario in mijn hoofd waarbij ik op een tafel lag zonder kleding en er met een eendenbek inwendig onderzoek gedaan zou worden. Dit leek mij niet prettig en ook een beetje ongemakkelijk. Zo gaat het gelukkig niet. Allereerst besloot ik naar het soa centrum te gaan en hier moest ik een afspraak maken. Ze stellen wat vragen om er achter te komen of je onder hun doelgroep valt en ze stellen ook wat vragen over eventuele klachten. Op basis hiervan bepalen ze of er spoed bij is of dat de test op een later moment ingepland kan worden. Je maakt een afspraak en dit kan anoniem.

Toen ik daar aan kwam had ik nog een gesprek met een verpleegkundige die wat vragen stelde over eventuele klachten en de geschiedenis van mijn 'seksleven'. Op die manier bepalen ze wat voor onderzoek er nodig is. Ze kunnen gaan voor verschillende onderzoeken waarin ze een uitstrijkje nemen uit de wang of keel, vaginaal onderzoek, rectaal onderzoek en bloedonderzoek. Ik heb een vaginaal uitstrijkje moeten inleveren (voor gonorroe en chlamydia) en mijn bloed is onderzocht (voor hepatitis B en hiv). Het uitstrijkje mag je zelf doen! Dat was voor mij best een opluchting. Je krijgt de dingen die je nodig hebt mee en je kunt het gewoon zelf in de wc doen en daarna inleveren. Het is heel simpel, want je moet een klein staafje (een soort wattenstaafje) inbrengen, een beetje ronddraaien en het is klaar!

De uitslag en behandeling
Na enkele dagen ontving ik de uitslag via een smsje op mijn telefoon. Gelukkig had ik geen soa, maar wanneer dit wel het geval is wordt er vervolgens een behandeling uitgestippeld. Sommige soa's (de meest voorkomende) zijn goed te behandelen. Hiervoor krijg je dan bijvoorbeeld een antibiotica kuur of zalfje. Andere soa's zijn minder goed te behandelen maar soms kun je wel de klachten bestrijden zoals bij herpes en genitale wratten. Voor hiv bestaan er nog geen medicijnen om dit te genezen. Je blijft hiermee je hele leven onder behandeling. Als je een soa hebt, is het overigens wel noodzakelijk om je partner of seksuele contacten hierover te informeren. Zij moeten zich dan ook laten onderzoeken en behandelen. Hier vind je meer informatie over de specifieke behandeling van verschillende soa's.

Later ben ik overigens nog een keer bij de huisarts onderzocht op een soa omdat ik langdurige blaasontstekingsklachten had en de huisarts dingen wilde uitsluiten. Toen kreeg ik ook de keuze om het zelf te doen of dat hij het zou doen.

Wat kost een soa test?
De kosten van een soa test verschillen per onderzoek en per verzekeraar. Meestal valt dit onder de basisverzekering maar als je zeker wilt zijn van de kosten, kun je beter eerst contact opnemen met de zorgverzekeraar en/of de huisarts. Een soa onderzoek bij de GGD is vaak gratis. Aan het onderzoek dat ik liet doen bij de soa poli waren ook geen kosten verbonden.

Soa test en seksueel misbruik
Wanneer je seksueel misbruikt bent, kan een soa test allerlei nare gevoelens en associaties oproepen. Waarschijnlijk wil je deze nare ervaring zo snel en zo ver mogelijk weg stoppen om er niet meer mee geconfronteerd te hoeven worden. Een soa test kan er voor zorgen dat deze herinneringen terug komen. Dat is namelijk de reden waarom je die test moet doen en misschien ben je ook bang voor de vragen die gesteld zullen worden. Er worden inderdaad vragen gesteld maar dit heeft vooral te maken met dat zij willen weten welke onderzoeken gedaan moeten worden. Daarnaast is het goed om te bedenken dat deze mensen hiervoor opgeleid zijn en dat ze ervaring hebben met mensen die deze test moeten doen om deze reden. Je kunt ook van te voren wat dingen voor jezelf opschrijven of voor de verpleegkundige die je zal spreken. Dat kan het wat makkelijker maken en je kunt natuurlijk ook iemand meenemen die je vertrouwd en die jou een beetje kan bijstaan. Ik denk ook dat het een opluchting kan geven dat je de onderzoeken zelf kunt uitvoeren, op jouw tempo. Ik wil wel echt benadrukken dat het heel belangrijk is om je toch te laten onderzoeken, het kan helpen bij het proces om het wat meer te kunnen verwerken. Daarnaast denk ik dat het een goed gevoel kan geven als je de test achter de rug hebt.

Om soa's te voorkomen is het belangrijk om hier over te praten met je partner en eerlijk tegen elkaar te zijn. Doe allebei een test voordat je seks hebt zonder condoom en in andere gevallen: zorg ervoor dat je jezelf beschermd. Laat je niet onder druk zetten om onveilige seks te hebben. Vroeger waren daar veel reclames over en ondanks dat het heel veel gebeurd dat er niet aan gedacht wordt, is het verstandig om er wel aan te denken. Lees ook eens deze blog over anticonceptie.

Bron: soaaids