De afgelopen dagen is dit onderwerp veel in het nieuws geweest en is er door Stichting Melanoom een landelijke campagne #Checkjezelf gestart om meer bewustwording te creëren en mensen aan te sporen om zichzelf te checken. Het blijkt namelijk dat zo'n 65% van de Nederlanders de eigen huid niet vaak genoeg checkt op verdachte plekjes. Het risico is dat de huid ongemerkt huidkanker ontwikkelt. In 2015 was huidkanker een van de meest voorkomende kankersoorten en vorig jaar werden 14.700 nieuwe gevallen van huidkanker gesignaleerd. Jaarlijks worden ongeveer 6000 mensen gediagnosticeerd met een melanoom. Dit is de agressiefste vorm van huidkanker. Wanneer je het zelf in de gaten houdt, kun je er wellicht voor zorgen dat je er snel bij bent.

Vreemd genoeg ben ik er de laatste maanden veel mee bezig geweest en was dit nieuws voor mij een bevestiging dat het enorm veel voorkomt en een echt probleem is in ons land waarvan veel mensen zich nog niet bewust zijn. Met name jongeren onderzoeken hun huid te weinig.

Zelf was ik er meer mee bezig omdat ik de laatste tijd merkte dat ik meer moedervlekken kreeg. Op zich is dat niet heel raar, maar tussen je 3e en 20e levensjaar krijg je meer moedervlekken. Inmiddels ben ik al wat ouder, dus werd het wel wat opvallender. Als je huid veel blootgesteld wordt aan de zon, heb je grotere kans dat je meer moedervlekken ontwikkelt. Dit geldt voornamelijk in de eerste 15 jaar van je leven. Iedereen heeft moedervlekken alleen de ene persoon heeft dit wat meer dan de ander. Dit is genetisch bepaald maar het heeft ook te maken met de hoeveelheid zonlicht waaraan je lichaam wordt blootgesteld.

Gezonde of verdachte moedervlek?
Moedervlekken kunnen er allemaal verschillend uit zien en varieren van kleine bruine of bijna zwarte vlekjes, die klein of wat groter zijn. Ze kunnen vlak in de huid liggen en dat je ze niet voelt, maar ze kunnen ook wat boller zijn. Goede moedervlekken hebben over het algemeen wel met elkaar gemeen dat ze qua pigment en vorm regelmatig zijn. Vaak zijn dit de onschuldige moedervlekken. Als dit niet het geval is, kan het zijn dat je te maken hebt met een onrustige moedervlek en is het verstandig om dit door een arts te laten beoordelen. Het betekent niet direct dat dat per definitie zo is, maar het is altijd goed om het zeker te weten en goed in de gaten te houden.

Afwijkende moedervlekken kunnen uiteindelijk uitgroeien tot een gevaarlijke vorm van huidkanker (ook wel: melanoom). Als je veranderingen opmerkt zoals dat het gaat jeuken of bloeden, dan kan er sprake zijn van een ontwikkeling in de verkeerde richting. Onrustige moedervlekken zien er anders uit dan gewone moedervlekken. Ze zijn over het algemeen vaak asymmetrisch en de contouren zijn vaak vaag. Het heeft ook vaan verschillende kleuren zoals donkerbruin, lichtbruin, zwart en grijs. Ze zijn vaak meer dan 5 mm groot en een melanoom is meestal meer dan 10 mm. Melanomen kunnen snel uitzaaien en daarom is het de gevaarlijkste vorm van huidkanker. Het is dus belangrijk dat je er dan snel bij bent.

Doe de zelf check
Het is heel fijn dat we onszelf kunnen checken op verdachte moedervlekken. Hieronder zie je waar je op moet letten. Stichting Melanoom raadt aan dit elk kwartaal te doen. De volgende dingen kunnen wijzen op een verdachte moedervlek:

- De moedervlek verandert van kleur of structuur
- De moedervlek verandert van vorm
- De moedervlek heeft geen duidelijke contouren
- De moedervlek wordt groter
- De moedervlek jeukt of doet pijn
- De moedervlek gaat bloeden en/of er ontstaan korstjes

Bron

Zonlicht is een boosdoener
De grootste risicofactor voor het ontwikkelen van een kwaadaardige moedervlek is zonlicht. Ondanks dat zon gezond is voor ons, kan het ook veel kwaad doen. Het kan vooral gevaarlijk zijn wanneer je een korte periode heel veel blootgesteld wordt aan zonlicht. Ook de zonnebank verhoogt dit risico. Andere factoren die de kans op een melanoom kunnen verhogen zijn het hebben van een lichte huid die snel verbrandt, directe familieleden met een melanoom, veel moedervlekken (meer dan 50) en meerdere onrustige moedervlekken. Omdat zonlicht een grote boosdoener is voor onze huid en het risico op huidkanker kan vergroten, is het belangrijk je goed in te smeren en je te beschermen tegen de zon. Gebruik een zonnebrand met minimaal factor 30 en smeer je om de 2 uur in.

Heb je een moedervlek gevonden die afwijkt of waarin je een van de bovengenoemde kenmerken in herkent? Dan hoeft het niet direct te betekenen dat het een kwaadaardige moedervlek is, maar het is wel goed om het in de gaten te houden en langs een dokter te gaan om het te laten onderzoeken. Die kan je eventueel doorverwijzen als het nodig is.

Bron: Stichting Melanoom, Gezondheidsnet

Check jij jezelf weleens op verdachte moedervlekken?