Een uitstrijkje laten maken, je hebt er misschien wel eens van gehoord en misschien ben je het zelfs al eens ondergaan of je hebt geen idee waar ik het over heb. Het kan allemaal, maar als je een vrouw bent (en mannen mogen er ook gerust wat over leren), kan het best handig zijn om te weten wat je te wachten staat als je dit moet laten doen bij de huisarts.

♥ Waarom moet je een uitstrijkje laten maken?
Een uitstrijkje is een ander woord voor het afnemen van slijm van de baarmoederhals met een lang wattenstaafje. Dit wordt gedaan bij onderzoeken naar Soa's, bij terugkerende, heftige schimmelinfecties, onverklaarbaar bloedverlies en iedere vrouw krijgt ook een uitnodiging voor een uitstrijkje tussen haar 30-60 jaar vanwege het onderzoek naar baarmoederhalskanker.

Bron

♥ Ongemakkelijke uitstrijkjes
Als de arts je adviseert om een uitstrijkje te laten maken, kan dat heel erg spannend zijn natuurlijk. Toen ik dit liet doen, vond ik het ook geen fijn idee dat iemand anders zomaar even iets in mijn vagina zou doen op hele zakelijke manier. Het idee is raar en ongemakkelijk. Wat er in onze onderbroek zit, laten we vaak maar aan enkele mensen in onze omgeving zien of soms lange tijd aan niemand. Hooguit aan een partner of in de sauna met je beste vriendinnen of toen je nog kind was in de badkamer. En dat is dan vaak nog van redelijk ver af, een dokter moet er echt even goed naar kijken.

Misschien kijk je zelf eigenlijk ook nooit naar hoe het er daar beneden uitziet en ben je er ook erg onzeker over. Ziet het er wel uit zoals het hoort? Moet je het scheren of is het juist gek dat je het scheert daar? Je bent misschien bang dat de arts er iets van vindt of vindt het zelf niet zo mooi daar beneden, tussen je benen. Dat maakt een uitstrijkje of vaginaal onderzoek nog ongemakkelijker dan het al kan zijn. Onthoud in ieder geval dat dit voor een arts niets met schaamte, seks of uiterlijkheden te maken heeft, er wordt naar dit lichaamsdeel gekeken op een medische manier en ze zien er tallozen.

Jouw vagina is vast niet de meest gekke vagina die ze ooit hebben gezien. Ze zien er zoveel en op het moment van dit onderzoek, wordt er puur even een wattenstaafje langs de wand gehaald en (bij een vaginaal onderzoek), gevoeld met een handschoen of het goed zit daar binnen. Daar heeft de arts, behalve een medische, geen mening over.

Ook kan het zeer spannend zijn omdat je nare ervaringen hebt gehad, zoals seksueel misbruik of omdat je bang bent om aangeraakt te worden daar. Maak dat bespreekbaar met jouw arts en vraag naar een vrouwelijke arts, wanneer jij dat fijn vindt. Daar mag je gewoon naar vragen. Een huisarts kan dat altijd regelen op een andere dag bijvoorbeeld of kan jou geruststellen en samen kijken naar hoe jullie ervoor kunnen zorgen dat het toch gedaan kan worden.

Bron

♥ Wat gebeurt er tijdens het maken van een uitstrijkje?
Wanneer je een uitstrijkje moet laten maken, word er aan je gevraagd om naar de behandelkamer te lopen. Soms is dit in een andere kamer, naast te spreekkamer, soms is dit achter een scherm of muur in dezelfde kamer. Daar staat een bank, waarop je ook moet liggen als er naar je buik, been of rug wordt gekeken. Zo'n zwarte vaak, met een laagje papier er overheen wat ze direct vervangen nadat er een patiënt op heeft gezeten of gelegen. Soms heeft deze tafel twee steunen voor de benen, bij andere tafels mag je je knieën zelf op bank zetten zodat je knieën gebogen zijn.

De arts geeft je even de gelegenheid om je schoenen, broek en onderbroek uit te trekken waarna hij/zij je zal vragen op de bank te gaan liggen. Het kan fijn zijn om een lang t-shirt aan te trekken of een jurkje, zodat je niet helemaal onbedekt bent aan de onderkant en ook als je van de bank afstapt, niet bloot bent. De arts maakt tijdens dat jij je onderlichaam uitkleed de spulletjes klaar.

Hij (of zij) pakt vaak een buisje met daarin een wattenstaafje en een speculum, ook wel ‘eendebek' genoemd vanwege dezelfde vorm als de bijnaam. Dat is een zilverkleurig, ijzeren tangetje/knijper die de vagina een heel klein beetje open zet. Zo kan de arts kijken of het staafje echt langs de baarmoederwand wordt gehaald. De eendenbek kan erg koud aanvoelen. Soms warmt de arts hem op onder de warme kraan, maar vaak is dat koude gevoel weg na enkele seconden. Het voelt even onprettig, maar het doet in de meeste gevallen geen pijn. Wanneer het niet zo makkelijk gaat, gebruikt de arts wat medisch glijmiddel of een kleinere eendenbek. Je kunt hier zelf ook naar vragen als jij weet dat je daar beneden moeilijk kunt ontspannen.

Bron

Vrouwen die geen tampons gebruiken om die reden, pijn hebben bij seks, vaginisme hebben of nare ervaringen hebben gehad met seks, kunnen hier last van hebben. Geef dit goed aan, de arts maakt ook dat vaker mee. Eventueel kan zij je oefeningen meegeven om te leren ontspannen of je tips geven om goed te blijven ademhalen. Het is helemaal niet gek als je het spannend, onprettig of ongemakkelijk vindt.

Als het wattenstaafje langs de wand van de binnenkant van je vagina, je baarmoederhals, is gehaald wordt dit in een plastic buisje gedaan en de arts plakt er een sticker op. Dit gaat naar het laboratorium voor onderzoek. Meestal krijg je na een kleine week de uitslag.

♥ Een vaginaal onderzoek
Als je pijn hebt bij seks, een vreemd plekje hebt op je schaamlip of ergens anders last van hebt, kan het goed zijn als de dokter ook meteen even kijkt of het er verder gezond uit ziet. Zo kijk een dokter ook wel eens in je oren of keel, als je daar pijn, slikproblemen, gekke plekjes of jeuk hebt. Probeer dus ook te begrijpen dat dit normaal is voor een arts, hoe ongemakkelijk ook.

Vaak wordt er eerst een uitstrijkje gemaakt eventueel kijk de arts dan met een lampje naar binnen. Daarna haalt de dokter de eendenbek er weer voorzichtig uit en gaat hij even voelen hoe het binnen in de vagina zit. Dit heet vaginaal toucheren. De arts gebruikt dan vaak handschoentjes en soms wat medisch glijmiddel. Het voelt natuurlijk raar, maar houd het doel van het onderzoek voor ogen; ontdekken wat er mis is. Dit duurt ook niet zo lang, enkele seconden en dan voelt de dokter vaak al of het klopt of dat er iets aan de hand is.

♥ Hoe lang duurt het?
Het maken van een uitstrijkje duurt niet langer dan enkele minuten. Met aan en uitkleden zal het in totaal maximaal 10 minuten duren. De eendenbek zit er dan hooguit 2 minuten in. Maar ik was binnen een minuut al bijna al klaar.

Bron

Tips:
Als jij een uitstrijkje moet laten maken of als je een SOA-test wilt laten doen, kan het fijn zijn om wat tips op te volgen die ik hierboven heb genoemd. Zoals praten, een jurkje of lang shirt aantrekken, het nuchter bekijken en relativeren, eerlijk vertellen aan de huisarts dat je het erg spannend vindt of de tips van hieronder.

Blijf ademen, dit is heel erg belangrijk om te ontspannen, zodat het onderzoek makkelijker verloopt. Let dus goed op je ademhaling, dan let je ook meteen wat minder op wat de arts nu precies doet. Dat is namelijk toch zo voorbij. Een paar diepe zichten kan helpen, voordat de dokter de eendenbek inbrengt. Dit ontspant de spieren, ook in je bekkenbodem.

Neem iemand mee als je het spannend vindt om dit onderzoek te ondergaan. Misschien is het fijn om eens te vragen hoe andere vrouwen van jouw leeftijd, of jouw eigen moeder dit hebben ondergaan. Je kunt dan van te voren en daarna even napraten. Als je het heel erg eng vindt, is het ook fijn om daarna goed opgevangen te worden of afleiding te hebben van een vriendin. Deze kan buiten, in de wachtkamer op jou wachten. Of juist meegaan en jouw hand vasthouden.

Bekijk deze video. Ik vind wel dat de eendenbek in de video verder lijkt te openen dan in het echt. Maar het laat ook zien dat het allemaal rustig aan gaat en kort duurt.

Vraag of je het zelf mag doen. Moet er enkel een uitstrijkje gemaakt worden vanwege terugkerende schimmelinfecties of een SOA, dan kan je voorstellen om het wattenstaafje zelf in en uit de vagina te halen. Dit moet wel wat dieper dan een tampon, maar als je het ziet zitten om dit zelf te doen met de juiste instructies of omdat je grote problemen hebt met dat een arts het doet door angst, kun je dit natuurlijk ook vragen. Je moet dan soms wel zelf de test/verpakking kopen bij de apotheek of kunt het ter plekke op het toilet of achter het scherm bij de huisarts uitvoeren. Deze kan dan ook kijken of het goed is gegaan. 

Relativeer een beetje. Elke vrouw maakt dit wel eens mee. Of het nu voor een SOA-test, baarmoederhalskanker-onderzoek of wat dan ook is. Het is goed om dit een keer te laten onderzoeken, zeker wanneer je huisarts dit adviseert. Het is voor hem/haar de normaalste zaak van de wereld, alleen wat ongemakkelijk voor de patiënt. Houd dat in je achterhoofd. Een uitstrijkje, de vingers van een arts die even voelen of het klopt, een SOA-test, het is niks raars en het duurt slechts enkele seconden tot minuten.

Onthoudt ook dat het dus zo weer voorbij is. Je haalt een paar keer adem en voor je het weet sta je weer buiten. Wees dan ook een beetje trots op jezelf, dat je dit hebt gedaan ook al vond je het super spannend!

Heb jij wel eens een uitstrijkje moeten laten maken?