Doorligplekken, ook wel decubitus genoemd. Een veel voorkomendprobleem in de ouderen zorg. In verpleeghuizen heeft bijna één op de vier patiënten decubitus. Maar wat moet een artikel over doorligplekken dan op Proud?

Verbazingwekkend genoeg komt decubitus ook voor bij jonge meiden met (ernstig) ondergewicht. Verbazingwekkend? Nee, misschien wel helemaal niet! Het volgende blog legt uit waarom jonge meiden met ondergewicht soms lijden aan een aandoening die voornamelijk voorkomt bij ouderen.

Doorligplekken ontstaan door aanhoudende drukkracht of schuifkracht waardoor er schade optreed aan de huid en onderliggende weefsels. De bloedvaten van het onderliggende weefsel worden dichtgedrukt en ontvangen hierdoor te weinig zuurstof en voedingsstoffen. Het weefsel zal hierdoor afsterven waarbij het dieper gelegen weefsel onder de huid als eerste schade zal ondervinden. 

Maar... waarom ontstaan deze plekken dan bij mensen met ondergewicht? Doorligplekken ontstaat voornamelijk op plaatsen waar het bot dicht onder de huid ligt omdat hier de druk op de huid en tussenliggende weefsels het grootst is. Bij mensen met (ernstig) ondergewicht liggen de botten vaak wat dichter onder de huid omdat de vetlaag ontbreekt die een mens normaal heeft. Doorligplekken treden dan vaak ook als eerste op aan de hielen, enkels, heupen, de stuit, billen, ellebogen en schouderbladen. (www.flickr.com/photos/greenflames09) 

Doorligplekken komen voor in vier verschillende stadia:

1. Een niet-wegdrukbare rode verkleuring van de intacte huid.
2. Oppervlakkige huidbeschadigingen, voornamelijk blaarvorming.
3. Beschadigingen en weefselversterf aan de huid en onderhuidse bindweefsel.
4. Ernstige aantasting van de huid, het onderhuidse bindweefsel en dieper gelegen weefselstructuren zoals spieren. In sommige gevallen is het bot direct zichtbaar.  

Als je (noodgedwongen) veel op bed ligt, een vochtige huid hebt door incontinentie of zweten en je algehele voedingstoestand en conditie slecht zijn, heb je meer kans op decubitus.

Het genezen en voorkomen van doorligplekken is voornamelijk gebaseerd op:
- Het verminderen van druk door regelmatig van houding te veranderen, voldoende te bewegen of bijvoorbeeld een antidecubitus matras of kussen aan te schaffen
- Het optimaliseren van de algehele conditie door te streven naar een optimale voedingstoestand. Extra eiwitten en energierijke voeding kan nodig zijn maar dit in overleg met een professional.

Decubitus en voeding.
Informatorium voor voeding en diëtiek, 2006