De drempel om hulp te zoeken bij een eetstoornis is vaak hoog. Veel mensen die kampen met problemen met eten ervaren een gevoel van schaamte en angst. Angst om niet serieus genomen te worden, angst voor oordelen van zowel omstanders als hulpverleners maar ook angst voor wat er gaat komen. Bijvoorbeeld therapie in een groep of behandeling waarvoor je je studie moet onderbreken. Dit kunnen allerlei bezwaren zijn die mensen tegenhouden om hulp te zoeken. Online behandeling voor eetstoornissen kan een aantal van die bezwaren wegnemen en daarmee de drempel naar professionele hulp verlagen.

Voor eetstoornissen wordt steeds vaker online behandeling aangeboden. De website etendebaas.nl behandelt al sinds juni 2009 eetstoornissen door middel van een online behandeltraject en uit onderzoek van Tactus en de Universiteit Twente blijkt dat deze behandeling zeer effectief is.

Bron

Elke ter Huurne deed onderzoek naar de effectiviteit van online behandeling bij eetstoornissen. In eerste instantie werd gestart met een pilot van 26 cliënten, maar hierna werd dit een stuk breder getrokken. Eind 2011 deden er 214 mensen mee aan het onderzoek. De cliënten werden op willekeurige wijze verdeeld in twee groepen: een interventiegroep en een controlegroep. De interventiegroep kreeg direct behandeling, de controlegroep moest eerst vijftien weken wachten en kreeg ondertussen ondersteuning aan de hand van e-mails. Daarnaast werden cliënten onderverdeeld in de verschillende eetstoornissen.

Uit het onderzoek bleek dat cliënten gemiddeld na 15 weken behandeling al vooruitgang boekten op diverse gebieden. Zo was er verbetering zichtbaar in het eetpatroon, hadden cliënten een beter zelfbeeld en een betere stemming. Op de korte termijn lijkt online behandeling dus erg effectief. In hoeverre online behandeling ook effect heeft op de lange termijn, zal verder onderzoek moeten uitwijzen.

Er zal onder andere gekeken worden naar hoe het een jaar na afloop van een behandeling met cliënten gaat en hoe het zit met uitval van cliënten. Op dit moment stopt namelijk veertig procent van de cliënten voortijdig met de behandeling. Ook moet er gekeken worden naar de relatie tussen therapeut en cliënt. Die is immers anders dan bij behandeling waarbij de cliënt en behandelaar elkaar regelmatig face to face spreken.

In de praktijk lijkt de online behandeling weinig te verschillen van een reguliere behandeling. Een cliënt heeft net als bij een gewone behandeling een verwijzing nodig van de huisarts en daarna wordt de cliënt gekoppeld aan een hulpverlener. Vervolgens kunnen er verschillende modules worden gevolgd en wordt er vooral gewerkt aan de hand van cognitieve gedragstherapie. Cliënten moeten verschillende opdrachten doen zoals het bijhouden van een eetdagboek en krijgen vervolgens feedback van hun behandelaar. Het verschil met reguliere therapie is dat de cliënt dit kan doen waar en wanneer hij of zij dit wil.

Door het aanbieden van online behandeling wordt een groep mensen aangesproken die eerder nooit aan de bel zou trekken voor hulp uit angst, schaamte of praktische bezwaren. Zij kunnen nu toch de hulp krijgen die ze nodig hebben, maar wel op hun manier en op de plek waar zij dat willen. Voor cliënten kan het bovendien een voordeel zijn dat zij hun therapeut niet hoeven te zien. Soms is het daardoor makkelijker om iets te bespreken omdat zij als het ware onzichtbaar zijn. Aan de andere kant is er ook minder controle waardoor sommige cliënten kunnen smokkelen, op allerlei gebieden. Als hulpverlener kun je bij online behandeling enkel af gaan op wat de cliënt zegt.

Online behandeling zal daarom ook nooit reguliere behandeling helemaal kunnen vervangen. Dit bevestigt ook Jiska Aardoom, die onderzoek deed naar het online zelfhulpprogramma Featback, dat wordt aangeboden door GGZ Rivierduinen Eetstoornissen Ursula. Cliënten kunnen hier verschillende vragenlijsten invullen en krijgen op basis van hun antwoorden feedback. Mocht uit bepaalde resultaten blijken dat het niet goed gaat met een cliënt, dan krijgt hij of zij een mail van een psycholoog. Uit het onderzoek blijkt dat het programma kan helpen bij het verminderen van klachten. Wel misten sommige cliënten, die enkel een standaardbericht kregen, een luisterend oor.

Een psycholoog zal dan ook altijd wel nodig zijn en bovendien is online behandeling niet voor iedereen geschikt, maar het kan veel mensen die normaal gesproken de zorg mijden, toch over de drempel heen helpen. Dat maakt het een hele waardevolle toevoeging aan het reguliere aanbod.

Hoe denk jij over online behandeling?

Bronnen: 
Tactus.nl
Trouw.nl
Nos.nl