Ervaringskennis professionals helpt in GGZ

 

Het inzetten van ervaringsdeskundigheid van professionals in de zorg kan een belangrijke bijdrage leveren aan het herstel van mensen met psychische problemen. Dat blijkt uit een SIA RAAK-onderzoek dat deze maand werd afgesloten met een symposium. Simona Karbouniaris, onderzoeker aan de Hogeschool Utrecht, was erbij betrokken samen met de Hogeschool Windesheim. Karbouniaris start in maart met een vervolgonderzoek. “We moeten af van het stigma op psychische problemen.”

Het inzetten van ervaringsdeskundigheid in zorg en welzijn staat sinds enkele jaren sterk in de belangstelling. Ervaringsdeskundigen staan dichtbij de cliënt en begrijpen wat het is om een diagnose te krijgen. Zij hebben hierdoor vaker creatieve oplossingen, kunnen vanuit eigen ervaring steun bieden en verminderen de vooroordelen of negatieve vibe die rondom een bepaalde diagnose heerst. Ervaringsdeskundigen kunnen het bewijs zijn dat er ook na een nare levensgebeurtenis of met een stoornis een plek in de maatschappij is. Dat herstel in veel situaties mogelijk is.

Ervaringskennis professionals helpt in GGZ

Taboe

Het inzetten van ervaringsdeskundigheid is helaas niet vanzelfsprekend, zeker niet voor professionals in zorg en welzijn. “Veel professionals ontkoppelen hun ervaringskennis als ze aan het werk gaan”, zegt Simona Karbouniaris. “Zij houden dat geheim.” Als onderzoeker van het lectoraat Participatie Zorg en Ondersteuning van Hogeschool Utrecht was zij betrokken bij het onderzoek ‘Ervaringsdeskundigheid van zorgprofessionals’. 

“Het is de cultuur binnen de GGZ en binnen het welzijnswerk: je praat er niet over als je zelf te maken hebt of hebt gehad met psychische problemen. Er rust een taboe op.” 

Intentieverklaring

De onderzoekers bekeken de inzet van ervaringskennis van professionals in vijf zorgorganisaties in de provincies Drenthe, Overijssel en Gelderland, waar cliënten met complexe problematiek (verslaving, psychiatrie, beperkingen) worden behandeld en begeleid. “Alle organisaties wilden méér ruimte geven aan ervaringsdeskundigheid onder professionals”, zegt Karbouniaris. Dat bleek niet zo gemakkelijk te gaan. Het gaat in tegen de gebruikelijke werkwijze van deze professionals en soms ook tegen van kracht zijnde beroepscodes. Maar nu, aan het eind van het project, zijn alle instellingen enthousiast; alle willen ermee door. Deze maand tekenden alle partijen een intentieverklaring. De inzet van ervaringsdeskundigheid spreidt zich (hopelijk!) uit als een olievlek.

Ervaringskennis professionals helpt in GGZ

Rolbeschrijvingen

Een belangrijke les uit het onderzoek is, dat professionals een leertraject nodig hebben om zich tot competente ervaringsdeskundige professional te ontwikkelen. “Een coming-out maakt je niet meteen deskundig”, zegt hoofdonderzoeker Weerman.

“Als je open bent over eigen ervaringen gebeurt er iets met jezelf en met je omgeving. Het zet een heel proces in gang. Het duurt ongeveer een jaar voor de professional heeft geleerd om zijn persoonlijke ervaringen op een deskundige manier in zijn professionele rol te benutten. De organisaties hebben voor deze nieuwe deskundigheid rolbeschrijvingen gemaakt, de deskundigheid is erkend zoals alle andere deskundigheden.” 

Open communicatie

Karbouniaris hoopt niet alleen te promoveren op dit onderzoek, maar ook....

“Minder taboe en zelfstigma onder hulpverleners zou prachtig zijn. Het zou goed zijn als professionals en cliënten openlijker met elkaar kunnen praten over de moeilijkheden van het leven. Zonder stempel of negatief beeld.”

Bron: hu.nl

Steunt jouw hulpverlener je weleens vanuit eigen ervaring?

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Prue - Zaterdag 16 februari 2019 10:11
Ik heb het geluk gehad om een ervaringsdeskundige therapeute te ontmoeten. Die ook open was over haar eigen ervaringen. Zij heeft mij uiteindelijk op de weg gebracht die naar definitief herstel heeft geleid. Ik ben dankbaar!
- - Zaterdag 16 februari 2019 11:40
Ik studeer social work en mijn ervaring is dat er binnen de opleiding heel veel aandacht is voor eigen ervaringen en je zelf doormidden van kritische reflecties ook flink de diepte ingaat mbt je eigen gedrag en de vorming van je persoon. Maar ik vraag me wel af hoeveel mensen hier in de praktijk hier ook mee bezig gaan. Maar zeker de helft van mijn klas nu heeft tijdens hun stages wel eens met eigen ervaringen gewerkt :) overkoepelend komt er voor mijn gevoel steeds meer ruimte voor!
Lost girl - Zaterdag 16 februari 2019 12:37
Ben wel benieuwd om welke organisaties het gaat. Ik ben bekend met ggnet, pro Persona en Siza. Ik heb zelf ervaringsdeskundigheid als heel prettig ervaren maar moest dit wel zelf regelen buiten deze reguliere instanties om. Zou het heel fijn vinden als er meer gebruik wordt gemaakt van de rijke kennis die hulpverleners met ervaringsdeskundigheid hebben.
Sterregoesforit - Zaterdag 16 februari 2019 14:25
Heel erg mee eens dat ervaringsdeskundigheid in de zorg heel fijn en goed is! :)
Maan Vonk - Zondag 17 februari 2019 06:05
Als ooit 'bipolair' bestempelde ben ik momenteel in opleiding tot 'ervaringsdeskundige' in West Noord Brabant. Ook daar is veel activiteit en inzet van ervaringsverhalen in de geestelijke gezondheidszorg. Zie de organisatie 'Fameus' Het zwaarste blijft het gevecht tegen het 'stigma' maar is in veel gevallen overwinbaar. Mooie ontwikkelingen!
Patrick - Zondag 17 februari 2019 10:46
Ik ben ervaringsdeskundige (regulier uitbehandeld) Depressie en psychose door B12 tekort. Ik werkte op de administratie nu in de zorg en studeer Social work. Sinds 2015 genezen en gerevalideerd
Roosje - Donderdag 20 februari 2020 13:46
Bij Human Concern zijn alle therapeuten ook ervaringsdeskundigen, ik vind dat heel fijn!