We schrijven met enige regelmaat over verschillende soorten medicatie, in het bijzonder over antidepressiva. We proberen hierin zo eerlijk mogelijk te berichten over zowel de voor- en nadelen van het gebruik hiervan. Een studie van een team van internationale experts onder leiding van hoofdonderzoeker Andrea Cipriani van de University of Oxford, heeft nu aangetoond dat antidepressiva wel degelijk werken bij het verminderen van de symptomen van depressie. De studie is onlangs gepubliceerd in het Britse medische tijdschrift ‘The Lancet’. Hierbij werd de werking van de 21 meestgebruikte antidepressiva getoetst tegenover placebo-medicijnen. Er werd ook ontdekt dat er grote verschillen bestaan in de effectiviteit van de medicijnen. 

Wereldwijd kampen er zo’n 350 miljoen mensen met een depressie. Tussen 2005 en 2015 is het aantal gevallen met maar liefst 20 procent gestegen. Ondertussen krijgt bij ons in het westen slechts één op de zes patiënten de juiste behandeling. Antidepressiva worden massaal voorgeschreven en ook het gebruik hiervan is in diezelfde periode verdubbeld. Al zo lang als het bestaat is het debat hierover aan de gang. Zowel dokters als patiënten twijfelen over de werking van het middel en wijzen op het sterke placebo-effect. Bij verschillende klinische testen merken ook de proefpersonen die pillen zonder werkzame stof krijgen, enige verbetering in hun toestand.

Ook wordt de farmaceutische industrie ervan verdacht te knoeien met de resultaten. Die twijfels en controverse over antidepressiva hebben ertoe geleid dat farmaceutische bedrijven zijn gestopt met onderzoek te doen op dit terrein. Volgens de auteurs van het onderzoek en het Britse Royal College of Psychiatrists maakt deze studie eindelijk een einde aan de controverse over dit geneesmiddel.

“We hebben ontdekt dat de meest voorgeschreven antidepressiva werken tegen matige tot ernstige depressies en ik denk dat dit zeer goed nieuws is voor de patiënten en klinische medici,” vertelde hoofdonderzoeker dokter Andrea Cipriani van de University of Oxford aan de BBC. 

Zes jaar lang heeft de zogenoemde meta-analyse geduurd. Dat betekent dat het een studie is op basis van eerdere studies. Hierbij werden de resultaten geanalyseerd van 522 klinische testen rond de behandeling op korte termijn. Dit ging over een behandeling van acht weken, van acute depressie bij volwassenen. Ook werden ongepubliceerde resultaten van farmaceutische bedrijven bekeken en meegewogen in het resultaat. Volgens het Royal College of Psychiatrists is dat ontzettend belangrijk, omdat het laat zien dat de financiering van studies door deze bedrijven geen invloed heeft op de resultaten. De uitkomst is niet beïnvloed door de farma-industrie en daarmee dus ook niet het klinisch nut van deze geneesmiddelen. 

Wel toonde de studie grote verschillen aan tussen de werking van verschillende medicatie. Sommige waren slechts een derde meer effectief dan een placebo, terwijl andere wel twee keer zo effectief bleken. Het meest bekende antidepressivum Prozac, bleek het minst effectief van alle geteste medicijnen. Wel werd dit middel zeer goed verdragen door de patiënten. Bijna niemand van de proefpersonen ervoer neveneffecten bij dit gebruik. Daar tegenover stond het meest effectieve middel: Amitriptyline (o.a. verkrijgbaar onder de merknamen Tryptizol, Sarotex en Redomex) Van de 21 middelen werd deze op vijf na het beste verdragen door de proefpersonen. 

"Ondanks de ranking van de werking van de geneesmiddelen, hebben ze nog steeds nut. De gegevens van de studie kunnen namelijk niet aantonen welk middel het beste zou kunnen werken bij een bepaalde patiënt," zei hoofdonderzoeker Cipriani in 'The Guardian'.

Antidepressiva en therapie hebben gelijkwaardige succespercentages bij de behandeling van matige tot ernstige depressies. Volgens hoofdonderzoeker Cipriani merkt zo’n 60 procent van de patiënten na twee maanden behandeling minder van hun symptomen, een verbeterde stemming en een verbeterde nachtrust. Echter stopt een groot deel van de patiënten te vroeg met de medicatie en wordt er daarna weer een nieuwe behandeling ingezet. Er is geen perfecte behandeling voor depressies en volgens de onderzoekers is er dan ook een dringende behoefte aan nieuwe behandelingen die de werking van de medicatie meer centraal laten staan.

Professor Helen Stokes-Lampard, de voorzitter van het Royal College of General Practitioners (huisartsen), zei dat het nemen van antidepressiva vaak nog altijd wordt gezien als iets negatiefs. “Dit alleen al kan bijdragen aan het ongelukkige stigma dat soms nog bestaat over zowel medicatie als mensen met een mentale aandoening,” ligt ze toe. Zij zegt dat deze nieuwe studie patiënten en dokters zou moeten geruststellen.

“Depressie is een belangrijke mentale ziekte die, als ze onbehandeld blijft, een enorme hoeveelheid leed kan berokkenen aan de patiënt, zijn of haar familie en vrienden. Het zou nooit onder de mat geveegd of genegeerd mogen worden,” aldus de Stokes-Lampard.

Bron: www.vrt.be, Pixabay, Gratisography